ویژگیهای افراد پرخاشگر
اگرچه میان افراد پرخاشگر نیز مانند همه طیفهای جامعه، تفاوتهای فردی زیادی وجود دارد، اما نتایج پژوهشها نشان داده است که برخی از ویژگیهای شخصیتی میان این افراد مشترکند.
مهمترین این ویژگیها عبارتند از:1- عزت نفس پایین
یکی از دلایل اصلی پرخاشگری، احساس ناکامی است. بیشتر افراد پرخاشگر، تصویر مخدوشی از خود دارند، به عبارت دیگر، آنها در باطن عقیده دارند که انسان با ارزشی نیستند و خود را دوست ندارند، همین امر موجب تحریک پذیریشان میشود.
از آنجایی که تا فردی خودش، خودش را دوست نداشته باشد، نمیتواند بپذیرد که دیگری او را دوست دارد، این افراد معمولاً از رفتار دیگران سوءبرداشت میکنند. مثلاً اگر ببینند دو نفر در حال خندیدن هستند، تصویر خود آشفتهشان به شدت متزلزل میشود و با خود میگویند، حتماً آنها به من میخندند و این تهدید خود (self)، موجب خشمگین شدن آنها میشود.
2- خویشتندار نبودن
منظور از خویشتنداری یا نظم درونی این است که فرد بتواند یک کار را آغاز کند و با وجود سختیها و مشکلات، آن را به پایان برساند. افراد پرخاشگر معمولاً در شروع کارها تعلل میکنند و به آسانی نیز ناامید میشوند و کار را رها میکنند. این افراد به آسانی با تکانشی شدن، گیج و سردرگم میشوند و با شتابزدگی تصمیمات نابخردانهای میگیرند.
3- تصمیم گیری عجولانه
همانطور که اشاره شد، افراد پرخاشگر معمولاً عجول و دستپاچه هستند و اغلب بدون توجه به نتیجه، فکر و یا صحبت و عمل میکنند. حتماً شما نیز افراد پرخاشگری را دیدهاید که پس از انجام رفتار پرخاشگرانه، به سرعت از اعمال خود پشیمان میشوند.
4- فقدان وظیفه شناسی
افراد پرخاشگر معمولاً به اصول اخلاقی خود پایبند نیستند و تعهدات اخلاقی را به طور دقیق انجام نمیدهند. این افراد تا حدی غیر مسئول و بیثبات هستند.
5- فقدان خودمهارگری
خودمهارگری به معنای توانایی پیروی از درخواست، تعدیل رفتار مطابق با موقعیت و به تأخیر انداختن ارضای یک خواسته است. توانایی خودمهارگری خاصی که در اینجا اهمیت دارد، مهارت کنترل خشم است. افراد پرخاشگر یا در دوران کودکی به خوبی این مهارت را نیاموختهاند، یا لزومی به استفاده از آن نمیبینند.
6- انعطاف ناپذیری
افرادی که از ویژگی انعطاف پذیری برخوردارند، میتوانند بسته به شرایط، واکنش مناسب نشان دهند؛ اما افراد انعطاف ناپذیر، بدون در نظر گرفتن شرایط، بر ارضای خواستههای خود پافشاری میکنند و در صورتی که چیزی خلاف میلشان باشد، واکنش منفی نشان میدهند.
7- خوددوست داری
البته دوست داشتن و ارزش قائل شدن برای خود، ویژگی مطلوبی است که منجر به سلامت روان میشود ،اما خوددوست داری افراد پرخاشگر، جنبه مثبت ندارد. همانطور که گفته شد، عزت نفس این افراد معمولاً پایین است و آنها برای جبران این موضوع، دست به واکنشهای افراطی میزنند.
افراد پرخاشگر معمولاً در تعاملات بین فردی و اجتماعی، به نیازها و عواطف دیگران توجهی ندارند و فقط خواستهها و نیازهای خودشان را در نظر میگیرند. این افراد تا حدودی خودمحور هستند و نسبت به شرکت در مسائل دیگران، بی علاقهاند.
8- خصومت
این ویژگی، گرایش فرد را به احساس خشم، اعم از اینکه به صورت آشکار بروز کند یا به صورت نهفته در فرد باقی بماند، نشان میدهد. به طور کلی، سطح احساس خصومت در افراد پرخاشگر بیشتر از سایر افراد است.
9- سلطه گری
این افراد معمولاً تمایلی به پیروی و تبعیت ندارند. خود را مطیع قراردادهای اجتماعی نمیدانند و نسبت به سرزنشهای اجتماعی حساس نیستند. حادثه جو و علاقمند به مبارزهاند. آنها زندگی را به مثابه میدان جنگ در نظر میگیرند و به جای استفاده از راه حلهای مسئله مدار، میکوشند با پافشاری و ارعاب، در این مبارزه پیروز شوند. آنها دوست دارند در همه موقعیتها برنده باشند، اما موقعیتهای برنده - برنده را دوست ندارند، بلکه شرایطی به وجود میآورند که خودشان برنده و طرف مقابل بازنده باشد.
10- تمایل به تلافی اعمال ناشایست
افراد پرخاشگر معمولاً نسبت به رفتار دیگران حساس هستند و سعی میکنند هر عمل بدی را تلافی کنند. آنها تمایلی به بخشش ندارند و تصور میکنند فقط با انتقام گرفتن به آرامش میرسند.
مجله سپیده دانایی