چه زمانی پای مشکل تیروئید وسط است؟
همراه با گسترش بیماریهای مزمن در جهان، بیماریهای غده تیروئید هم بیش از پیش افزایش یافته اند. اما مساله آنجاست که بر خلاف سایر بیماریهایی مثل آرتروز، میگرن، حمله قلبی و ... که فرد در اندام آسیب دیده احساس درد میکند، در بیشتر بیماریهای تیروئید ممکن است فرد تا چند سال از بیماری خود مطلع نباشد.
در این مقاله می خواهیم اختلالات تیروئید و علائم مربوط به آنها را بررسی کنیم تا در صورت مواجهه با آنها هر چه سریعتر به پزشک متخصص غدد مراجعه نماییم و با انجام آزمایشات تیروئید، علت بیماری را زودتر بیابیم.
با توجه به وجود انواع مختلفی از بیماریهای غده تیروئید، تشخیص یک بیماری تیروئیدی فرایندی پیچیده و دقیق است. شناخت علائم بیماری، تستهای خونی، تستهای تصویربرداری، نمونه گیری و سایر تستها در کنار هم به پزشک کمک میکنند تا بیماری را تشخیص دهد و بهترین درمان را برای آن انتخاب کند.
بر اساس آزمایشات تشخیصی، اگر واقعا پای مشکل غده تیروئید در میان باشد، پزشک ممکن است یکی از بیماریهای زیر را برای فرد تشخیص دهد:
- کم کاری تیروئید
- پرکاری تیروئید
- گواتر
قبل از شروع هر گونه درمان پزشکی و خانگی، لازم است برای تشخیص صحیح بیماری به پزشک مراجعه کنید تا با انجام آزمایشات، روش درمانی مناسب انجام شود
کم کاری تیروئید
کم کاری تیروئید یک اختلال بالینی است که در آن غده تیروئید، تنبل و کم کار شده و به اندازه کافی هورمون تولید نمیکند. در بیشتر موارد علت آن، یک بیماری خودایمنی به نام هاشیموتو شناخته است. خودایمنی یعنی این که سلول های ایمنی بدن به اشتباه، سلولهای خودی را هدف میگیرند. در بیماری هاشیموتو سلولهای تیروئید هدف گرفته میشوند. پس تیروئید قادر نیست فعالیت همیشگی خود را داشته باشد.
غیر از بیماری هاشیموتو علتهای دیگری هم برای کم کاری تیروئید وجود دارند، مثل تماس با اشعه، کمبود ید، مصرف برخی داروها، جراحی تیروئید و در برخی موارد بارداری.
محققان اظهار میدارند که عوامل محیطی و استرس نقش مهمی در ابتلا به اختلالات هورمونی دارند که یکی از آنها میتواند کم کاری تیروئید باشد.
مبتلایان به کم کاری تیروئید معمولا جملات زیر را میگویند:
- مدتی است به طور عجیبی چاق میشوم!
- با اینکه مدام رژیم میگیرم، لاغر نمیشوم. من حتی ورزش هم میکنم، ولی انگار تاثیری ندارد.
- معمولا یبوست دارم، بیشتر اوقات هم یبوست خیلی شدید.
- بدن و دستانم همیشه سرد است. خیلی وقتها وقتی همه احساس گرما میکنند، من سردم است. زمستانها یک لباس گرم برایم کافی نیست.
- احساس خستگی میکنم. انرژی ام تمام شده است.
- دیگر از نفس افتاده ام. بی حال و سست و خواب آلودم.
- اشتهایم خیلی کم شده است.
- در دستها، پاها و زانوهایم احساس درد دارم.
- نظم قاعدگی ام به هم خورده است (طولانی تر، سخت تر و خیلی وقتها مکرر میشود).
- موهایم زبر و خشک شده اند، می شکنند و خیلی هم می ریزند.
- پوستم خشک و سفت شده است. پوسته پوسته هم میشود.
پرکاری تیروئید
پرکاری تیروئید شرایطی است که غده تیروئید در آن مقادیر بیشتری هورمون تولید میکند و این باعث افزایش سوختوساز بدن میشود. پرکاری تیروئید نیز مانند کم کاری تیروئید می تواند علت خودایمنی داشته باشد. در اینجا یک بیماری به نام گریوز علت بیشتر موارد پرکاری تیروئید است.
در این بیماری برخلاف بالا، حمله سلولهای ایمنی به سلولهای غده تیروئید باعث افزایش ترشح هورمونهای تیروئیدی میشود.
از دیگر علل پر کاری تیروئید میتوان به التهاب تیروئید، وجود عفونت در بدن، بارداری، توده های غیرسرطانی ترشح کننده هورمون و یا دریافت بیش از حد هورمون های تیروئیدی (به شکل دارو) اشاره کرد.
مشکلاتی که مبتلایان به پرکاری تیروئید بیان میکنند، عبارتند از:
- ضربان قلبم خیلی شدید است. انگار همیشه تپش قلب دارم.
- نبضم سریع می زند، حتی زمانی که خوابم و یا دراز کشیده ام.
- دستانم می لرزد.
- خیلی گرمم میشود، حتی زمانی که دیگران احساس سرما میکنند، من شدیدا گرمم است.
- هم تابستان و هم زمستان عرق زیادی میکنم.
- به طور عجیبی وزن کم میکنم، اما اشتهایم خیلی زیاد است.
- احساس انرژی زیادی دارم و دنبال راهی برای تخلیه آن هستم.
- به طور مکرر اجابت مزاج دارم. خیلی وقتها اسهال دارم.
- نظم قاعدگی ام به هم خورده است (کوتاه تر، طولانی تر، شدیدتر، تکرر دفعات و یا کلا قطع قاعدگی)
- نمی توانم باردار شوم. سابقه سقط جنین هم دارم.
- عصبی هستم و آرام و قرار ندارم. نمی توانم به خوبی تمرکز کنم.
- پوستم خشک، ولی نازک شده است و پوسته پوسته میشود.
- موهایم خشک شده، می شکنند و می ریزند.
- احساس ضعف در عضلات بدنم دارم، مخصوصا در بازوها و ران ها.
- سخت به خواب می روم. در طول شب هم مکررا بیدار میشوم.
محققان اظهار میدارند که عوامل محیطی و استرس نقش مهمی در ابتلا به اختلالات هورمونی دارند که یکی از آنها میتواند کم کاری تیروئید باشد
تذکر : توجه داشته باشید که برای مبتلا بودن به این بیماریها لازم نیست شما همه مشکلات بالا را داشته باشید. چون این ها علائم مراحل مختلف ابتلا به بیماری هستند.
پس اگر شما علائم و نشانه های بالا را دارید و علتی هم برای آن پیدا نکرده اید، توصیه میکنیم به پزشک متخصص غدد مراجعه کرده و آزمایشات مربوط به غده تیروئید را انجام دهید.
علائم مشترک کم کاری و پرکاری تیروئید
- صدایم تغییر کرده، انگار خشن شده است.
- پاها و دستها و مفاصل بدنم درد میکنند.
- نمی توانم باردار شوم.
- صورت و اطراف چشم هایم پف کرده است.
- خلق و خوی من خیلی زود عوض میشود.
- احساس میکنم پوچ و بی ارزش هستم.
- دیگر نمی توانم به خوبی تمرکز کنم.
- انگار دارم فراموشی میگیرم. خیلی چیزها یادم می رود.
- بدنم مستعد عفونت شده، مخصوصا سینوزیت.
- در خواب بیشتر از قبل خر و پف میکنم.
- آپنه خواب هم دارم (نفسم در خواب قطع و وصل میشود).
- گاهی وقتها احساس سنگینی در قفسه سینه میکنم و نفس کشیدنم سخت میشود.
- چشم های خشک شده و می سوزند. به نور هم حساس شده اند.
- به طور مکرر سردرد میگیرم.
- احساس عجیبی در ناحیه گردن و گلو دارم.
- گوش هایم زنگ می زنند.
تذکر: قبل از شروع هر گونه درمان پزشکی و حتی خانگی، لازم است برای تشخیص صحیح بیماری به پزشک مراجعه کنید تا با انجام آزمایشات تشخیصی، روش درمانی مناسب انجام شود.
مطالب مرتبط:
علایم کمکاری و پرکاری تیروئید
کمکاری تیروئید چه اثراتی دارد؟
علل و عوامل خطر کم کاری تیروئید