آیا انسان هم نشخوار می‌کند؟
سندرم نشخوار یک نوع اختلال است که در آن، افراد به طور مکرر و ناخود آگاه، غذای هضم نشده را از معده به دهان بر می‌گردانند و آن را می‌جوند. سپس مجددا غذا را قورت می‌دهند و یا آن را از دهانشان بیرون می‌ریزند.
به عمل برگرداندن غذا از معده به دهان و جویدن آن، نشخوار می‌گویند که حیوانات نشخوار کننده آن را انجام می‌دهند. ولی گاهی اوقات در اثر بروز یک اختلال ، انسان نیز دچار این عمل می‌شود که آن را اختلال یا سندرم نشخوار می‌گویند.
فردی که دچار این اختلال می‌شود، بدون آنکه خودش بخواهد و به طور ناخواسته، عمل نشخوار را انجام می‌دهد.
سندرم نشخوار اغلب توسط پزشک تشخیص داده نمی شود، زیرا با بیماری‌های دیگری مثل ریفلاکس معده به مری اشتباه گرفته می‌شود.
در این اختلال، غذایی که از معده به دهان برگردانده می‌شود، هضم نشده است، لذا مزه غذای برگردانده شده طبیعی است و همانند مواد استفراغ، اسیدی نیست.
سندرم نشخوار بیشتر اوقات با بیماری‌هایی مثل پرخوری عصبی (بولیمیا)، ریفلاکس معده به مری (برگشت اسید و محتویات معده به مری) و گاستروپارزی (فلج معده) اشتباه گرفته می‌شود.
سندرم نشخوار، اختلال نادری است و معمولا در نوزادان و افراد دچار معلولیت جسمی بروز می‌کند. اما می‌تواند در کودکان، نوجوانان، جوانان و افراد بزرگسال نیز دیده شود.
علت دقیق این اختلال معلوم نیست.
اگر این سندرم درمان نشود، باعث آسیب لوله گوارشی بین دهان و معده یعنی مری و کاهش وزن ناسالم (بیمارگونه) می‌شود.
اختلال نشخوار اغلب در نوزادان و کودکان کوچک (بین سه تا دوازده ماهگی) و در کودکان مبتلا به اختلالات شناختی بروز می‌کند
اختلال نشخوار در نوزادان و کودکان
این اختلال حداقل برای مدت یک ماه و بر اساس یک روند منظم (معمولا هر روز)، در کودکی که هیچ گونه ناراحتی و بیماری گوارشی ندارد و قبلا به طور طبیعی و عادی غذا می خورده است، بروز می‌کند.
کودک مبتلا در طی خوردن غذا و یا بلافاصله بعد از خوردن غذا، این رفتار را از خودش نشان می‌دهد.
علائم اختلال نشخوار در نوزادان و کودکان
1- برگرداندن مکرر غذا از معده به دهان
2- جویدن مکرر غذای بر گردانده شده
3- کاهش وزن
4- بوی بد دهان و پوسیدگی دندان
5- دل درد و سوء هاضمه مکرر
6- لب های ترک خورده و خیس
به علاوه نوزادان مبتلا به این اختلال، یک سری حرکات غیرعادی انجام می‌دهند که نشان دهنده این اختلال است. این حرکات عبارتند از: کشیدن و قوس دادن پشت، عقب نگه داشتن سر، سفت کردن عضلات شکم و انجام حرکات مکیدن با دهان.
نوزاد مبتلا زمانی این حرکات غیر عادی را انجام می‌دهد که می خواهد غذای کمی هضم شده را بالا بیاورد.
علل اختلال نشخوار در نوزادان و کودکان
علت دقیق اختلال نشخوار معلوم نیست، امّا چند عامل در بروز آن موثرند:
1- بیماری جسمی یا استرس شدید که باعث تحریک این رفتار می‌شود.
2- غفلت از و یا غیرعادی بودن رابطه مادر و کودک و یا کودک و پرستار او باعث می‌شود کودک برای راحتی خودش این کار را انجام دهد. در برخی کودکان، عمل جویدن باعث آرامش و راحتی کودک می‌شود.
3- عمل نشخوار کودک راهی برای جلب توجه اطرافیان است.
اختلال نشخوار چقدر در کودکان شیوع دارد؟
از آنجا که بیشتر کودکان کم سن متوجه اختلال نشخوار نمی شوند و کودکان بزرگ تر و افراد بزرگسال مبتلا به این اختلال، به دلیل خجالت کشیدن، آن را مخفی می‌کنند، تعیین دقیق تعداد افراد مبتلا به این عارضه سخت است.
اما به طور کلی، اختلال نشخوار به طور نادر در افراد رخ می‌دهد و شیوع کمی دارد.
این اختلال اغلب در نوزادان و کودکان کوچک (بین سه تا دوازده ماهگی) و در کودکان مبتلا به اختلالات شناختی بروز می‌کند. این اختلال در کودکان بزرگ تر، نوجوانان، جوانان و بزرگسالان نادر است.
همچنین در پسران کمی بیشتر از دختران است.
اختلال نشخوار چگونه در نوزادان و کودکان تشخیص داده می‌شود؟
اگر علائم نشخوار کردن در یک نوزاد یا کودک وجود داشته باشد، پزشک با بررسی تاریخچه پزشکی (وضعیت سلامتی و بیماری‌های فرد) و معاینه بدنی کودک، مشکل را ارزیابی می‌کند.
ممکن است پزشک از آزمایش های خاصی مثل عکسبرداری با اشعه ایکس و آزمایش خون، برای کشف و تأیید علت جسمی استفراغ مثل بیماری معدی روده ای استفاده کند.
همچنین انجام این آزمایشات به پزشک کمک می‌کند تا با پیدا کردن علائم مشکلاتی مثل کم آبی بدن و سوء تغذیه، چگونگی تأثیر این اختلال را بر بدن بررسی کند.
برای کمک به تشخیص اختلال نشخوار، عادات غذاخوردن کودک ممکن است توسط پزشک بررسی شود. اغلب اوقات لازم است پزشک، کودک را در حین و یا بعد از خوردن غذا مشاهده و معاینه کند تا این اختلال را تشخیص دهد.
مطالب مرتبط:
