حکم شرعی رحم اجاره ای
حضرت آیة الله العظمی خامنه ای(مد ظله العالی): این کار فى نفسه اشکال ندارد ولى باید از مقدمات حرام از قبیل نگاه و لمس حرام و غیر آنها اجتناب شود، به هر حال در صورتى که با این روش کودکى به دنیا بیاید ملحق به شوهر زنى که صاحب رحم است نمىشود بلکه ملحق به صاحب نطفه و به زنى است که صاحب تخمک است.
این سۆال دو صورت دارد:
1. اینکه مراد، اجاره رحم زن، همراه با تخمک اوست. یعنی نطفه مردی را در رحم غیر همسرش تزریق کنند تا وی از این طریق صاحب فرزند گردد.
2. اینکه مراد، آنست که نطفه مرد و تخمک زن را در خارج از رحم مخلوط و به دلیل عدم توانایی زن در بارداری، آن را به رحم زن دیگری تزریق نمایند. که مراجع عظام تقلید، در پاسخ به این سۆال، چنین فرموده اند:
حضرت آیة الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):
این کار فى نفسه اشکال ندارد ولى باید از مقدمات حرام از قبیل نگاه و لمس حرام و غیر آنها اجتناب شود، به هر حال در صورتى که با این روش کودکى به دنیا بیاید ملحق به شوهر زنى که صاحب رحم است نمىشود بلکه ملحق به صاحب نطفه و به زنى است که صاحب تخمک است.
حضرت آیة الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
این کار فی نفسه اشکال ندارد.
حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
هر گاه نطفه زن و شوهرى را در خارج از رحم با هم ترکیب کنند، و در رحم شخص ثالثى قرار دهند، این امر ذاتاً جایز است؛ ولى چون غالباً مستلزم نگاه و لمس حرام است، تنها در موارد ضرورت مجاز است.
حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
چنانچه ملازم با حرام از قبیل لمس و نظر نباشد فی نفسه مانعی ندارد.
مراجع تقلید در این باره اختلاف نظر دارند. برخی[1] این عمل را جایز نمی‌دانند، برخی[2] می‌گویند: این عمل به خودی خود اشکال ندارد، ولى باید از مقدمات حرام؛ مانند نگاه، لمس حرام و غیر آنها اجتناب شود. برخی[3] نیز معتقدند: تنها راه برای جواز این عمل، آن است که مرد موقّتا همسر خود را طلاق دهد و آن زن پس از عدّه به عقد موقّت مرد مورد نظر درآید.
به هر حال، در صورتى که با این روش کودکى به دنیا بیاید ملحق به شوهر آن زن نمىشود، بلکه پدر او، صاحب نطفه و مادرش زنى است که صاحب رحم و تخمک است.
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سۆال، چنین است:
دفتر حضرت آیة الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):
تلقیح زن از طریق نطفه مرد اجنبى فى نفسه اشکال ندارد، ولى باید از مقدمات حرام از قبیل نگاه و لمس حرام و غیر آنها اجتناب شود، به هر حال در صورتى که با این روش کودکى به دنیا بیاید ملحق به شوهر آن زن نمىشود، بلکه ملحق به صاحب نطفه و به زنى است که صاحب رحم و تخمک است.
دفتر حضرت آیة الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
با این روش جایز نیست.
دفتر حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
تنها راه برای استفاده از نطفه مرد بیگانه این است که مرد موقّتا همسر خود را طلاق دهد و آن زن پس از عدّه به عقد موقّت مرد مورد نظر درآید (هر چند اصلا همدیگر را نبینند) سپس نطفه آن مرد را برداشته و در زمان عقد با تخمک زن ترکیب کنند و پس از بخشش باقیمانده مدّت عقد موقّت و تجدید عقد دایم با شوهر سابق، نطفه ترکیب شده را در رحم او بکارند. فرزندی که متولّد می‌شود بر آن مرد و زن محرم است، ولی تنها از آن زن و صاحب نطفه ارث می‌برد.
دفتر حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
بطور کلی عمل تلقیح اگر مستلزم نظر یا لمس حرام باشد تکلیفاً حرام است و به نظر اینجانب جواز تلقیح اجنبی به همسر اگر چه بوسیله خود همسر باشد محل اشکال است و در فرضی که انجام شود، فرزند تعلق به مرد صاحب اسپرم دارد و اگر دختر باشد به شوهر شما محرم است؛ چون ربیبه او است و نسبت به خود شما چه پسر باشد یا دختر حکم فرزند را دارد و به شما محرم است.
پی نوشتها:
[1]. آیات عظام: سیستانی، صافی گلپایگانی.
[2]. آیات عظام: خامنه‌ای و هادوی تهرانی.
[3]. آیة الله مکارم شیرازی دام ظله
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش احکام اسلامی تبیان
منبع: سایت اسلام کوئیست
مطالب مرتبط:
