چرا طلاق توافقی؟
امروزه راهی برای رفع بی دردسر کشمکش ها بوجود آمده :طلاق توافقی...یا خلع، اما آیا این نوع جدایی واقعا بی دردسر و ساده است ، مزایا و معایب آن چیست؟و چگونه صورت میگیرد؟
امروزه زندگی اجتماعی همه اتفاقاتش نسبت به گذشته متفاوت و گاه عجیب و غریب است؛ تولد، بزرگ شدن، تحصیل، ازدواج و طلاق به کلی با قدیم ها فرق دارد.
تا چند سال پیش طلاق پدیده ای مذموم به شمار می رفت و افراد در شرایط بسیار سخت به آن فکر می کردند یا گاه آنقدر در پیچ و خم مراحل قانونی دادگاه ها سردرگم می شدند که از طلاق گرفتن منصرف می شدند اما اکنون با گسترش نوعی از طلاق، دیگر نیاز نیست کفش آهنین برای جداشدن از هم بپوشند. آنها می توانند با گذشتن از حقوق خود از قبیل؛ مهریه، حضانت و ملاقات فرزند، جهیزیه، نفقه و... به راحتی به دادگاه مراجعه کنند و پس از مدت کوتاهی به صورت توافقی از هم جدا شوند.
طلاق توافقی یکی از بحران های تازه خانواده های ایرانی و از آسیب های اجتماعی رو به گسترش است. در حالی که در گذشته حساسیت های زیادی نسبت به طلاق وجود داشت که باعث می شد حکم طلاق صادر نشود اما امروز به راحتی حکم طلاق توافقی صادر می شود. به همین دلیل شاهد افزایش طلاق های توافقی هستیم. در طلاق توافقی زن و مرد توافق می کنند از یکدیگر جدا شوند و این توافق در حکم دادگاه ثبت می شود و از نظر قانونی ضمانت اجرایی پیدا می کند.
تا چند سال پیش طلاق پدیده ای مذموم به شمار می رفت و افراد در شرایط بسیار سخت به آن فکر می کردند یا گاه آنقدر در پیچ و خم مراحل قانونی دادگاه ها سردرگم می شدند که از طلاق گرفتن منصرف می شدند
طلاق های توافقی زیر پوست شهر ها ریشه می دواند و هیچ مرجعی در این باره پاسخگو نیست. نه تنها پای پیشگیری می لنگد، بلکه حتی آمار دقیقی نیز از تعداد این طلاق ها ی توافقی در دست نیست تا بتوان برای بررسی عوامل و ارائه راهکار درباره اش اقدام کرد. چقدر زود خاطرات خوش فراموش می شود و به راحتی کانون گرم یک خانواده بر اثر طلاق توافقی از هم می پاشد!
تعریف طلاق توافقی
به موجب قانون، دادگاه خانواده، دادگاهی است كه صلاحیت رسیدگی به 14مورد از دعاوی از جمله نكاح موقت و دائم، طلاق، فسخ نكاح، بذل مدت و انقضای مدت، مهریه، جهیزیه، اجرتالمثل و نحله ایام زوجیت، نفقه معوقه و جاریه زوجه و اقربای واجب نفقه، حضانت و ملاقات اطفال، نسب، نشوز و تمكین، نصب قیم و ناظر قیم امین و عزل آنها، حكم رشد، ازدواج مجدد، اهدای جنین داراست؛ بنابراین طلاق توافقی نیز از مواردی است كه دادگاه خانواده صلاحیت رسیدگی به آن را دارد.
نبود طلاق توافقی در قانون
ما در قانون چیزی به نام طلاق توافقی نداریم. در واقع طلاق توافقی محصول ابتكار زنانی است كه در برخورد با نواقص قانون مردسالار آن را به وجود آوردهاند ما در قانون طلاقی داریم به نام خلع. در طلاق خلع زن به واسطه كراهتی كه از مرد دارد باید مالی كمتر، معادل یا بیشتر از مهریه خود را به مرد بدهد تا او را راضی به طلاق كند. قضات دادگاهها طلاق توافقی را به لحاظ قانونی با مواد مربوط به خلع توجیه میكنند. در طلاق توافقی زن و مرد توافق میكنند از یكدیگر جدا شوند و این توافق حكم دادگاه ثبت میشود و ضمانت اجرای قانونی پیدا میكند، ولی از آنجا كه زنان هیچ حربهای برای راضی كردن همسر خود برای جدایی ندارند و مطابق با ماده 1133 قانون مدنی حق طلاق با مرد است و مرد هر وقت كه بخواهد میتواند زن خود را طلاق دهد معمولا همه حقوق مالی خود را میبخشند تا همسرشان را برای جدایی راضی كنند.
علل رواج طلاق توافقی
تغییر شیوههای همسریابی در سالهای اخیر، توقعات و خواستههای زوجین وتفاوت دیدگاههای آنها، شناخت كافی و مناسب نداشتن از اوضاع و احوال فرهنگی و شخصیتی یكدیگر از مهمترین عوامل درخواست طلاق از سوی زوجین است، از سوی دیگر اعتیاد كه از عوامل اضمحلال و انهدام خانواده است و همچنین بیكاری و ترك انفاق. در حالی كه زنان و خانوادههای ایرانی اغلب بسیار سازگار و حاضر به سازش به شرط تامین حداقل امكانات و نیازهای مادیشان هستند، اما وقتی در تامین همان حداقل با مشكل مواجه میشوند و به هر سازمانی مراجعه میكنند نتیجهای نمیگیرند، چارهای جز طلاق ندارد.
مراحل طلاق توافقی
برای گرفتن طلاق توافقی زن و شوهر باید به همراه شناسنامه و عقدنامه به دادگاه بروند و فرم درخواست را پر و همه موارد و مسائل مانند حضانت فرزند، ملاقات او و امورمالی مانند مهریه، جهیزیه، نفقه و غیره را مشخص كنند و پس از تقدیم دادخواست طبق روال معمول، دادگاه به آنها تكلیف میكند هریك از زوجین داوری از میان بستگانشان معرفی كنند كه باید با زوجین مذاكره و سعی در مصالحه كنند. اگر داوران به نتیجه نرسیدند گزارش خود را به دادگاه میدهند و دادگاه نیز براساس توافق زوجین گواهی عدم امكان سازش صادر میكند و آنها میتوانند با ارائه گواهی به دفترخانه طلاق، صیغه طلاق را جاری و ثبت كنند. گواهی عدم امكان سازش به مدت 3 ماه اعتبار دارد، یعنی اگر زوجین ظرف 3 ماه آن را اجرا نكردند دیگر اعتباری ندارد. گفتنی است شوراهای حل اختلاف درخصوص اختلافات خانوادگی با توجه به تقاضای طرفین میتوانند برای اصلاح ذاتالبین دخالت كنند، در حالیكه در طلاق توافقی افراد معمولا پیش از درخواست طلاق صحبت كرده و به توافق رسیدهاند و اگر باز هم علاقه داشته باشند كه جلساتی برای سازش و مذاكره بگذارند بالطبع به شورای حل اختلاف كه فرصت دوبارهای برای سازش فراهم میكنند ارجاع میشوند.
تغییر شیوههای همسریابی در سالهای اخیر، توقعات و خواستههای زوجین وتفاوت دیدگاههای آنها، شناخت كافی و مناسب نداشتن از اوضاع و احوال فرهنگی و شخصیتی یكدیگر از مهمترین عوامل درخواست طلاق از سوی زوجین است
مشکلات طلاق توافقی
معمولا پس از صدور حكم طلاق توافقی، شوهر هیچ اجباری برای آمدن به محضر ندارد و چون این طلاق با توافق طرفین صورت میگیرد به لحاظ قانونی رفتن به محضر هم باید با توافق طرفین باشد و نمیشود توافق طرفین را با الزام همراه كرد، بنابراین برای حل این مشكل شاید بهترین راهكار این باشد كه طرفین الزام رفتن به محضر را هم جزیی از تعهدات خود در دادخواست ذكركنند تا در نهایت در حكم دادگاه منعكس شود. در این صورت میشود الزام شوهر را به آنچه خود تعهد داده است از دادگاه درخواست كرد.
مزایای طلاق توافقی
ــ عدم تشكیل پروندههای متعدد در دادگستری
ـ جلوگیری از رجوع مكرر زوجین به محل دادگستری
ــ دخالت طرفین در طلاق و صدور گواهی عدم سازش
ــ كوتاه بودن زمان صدور گواهی مربوط برای جواز اجرای طلاق
ــ مدتدار بودن این گواهی در عرض 3 ماه كه سبب حفظ دوام عقد نكاح است در حالیكه در حكم طلاق، كه بدون مدت اجرایی است هر لحظه دوام زندگی تهدید میشود.
ــ درگیری كمتر و كاهش تنش بینابین خانوادههای زوجین
ــ احتمال رجوع بیشتر زوجین در آینده به یكدیگر و تشكیل مجدد زندگی مشترك به دلیل مورد ششم
ــ كاهش استرس فرزندان
فرآوری: اخباریه بخش اجتماعی تبیان
منابع: سایت هم صدا - بیتوته
مطالب مرتبط:
طلاق گرفته ها چند سال همدیگر را تحمل کردند؟