قدم های اولیه در ایجاد دولت الکترونیک

تمامی افراد، سازمان ها و ... می توانند از طریق یک وب سایت که محدودیت زمانی ندارد به اطلاعات و خدمات دولتی دسترسی داشته باشند.

در شروع پیاده سازی دولت الکترونیک می بایست به برخی مسایل توجه داشت. چرا به دنبال الکترونیک کردن دولت هستیم؟

چگونه باید پروژه های دولت الکترونیک را طراحی  و پیاده سازی کنیم؟

ایجاد و گسترش دولت الکترونیک یک فرایند یکپارچه و پیوسته بوده و در چند گام متوالی پیموده می شود.

در دولت ها این وب سایت که یک وب سایت اصلی به شمار می آید را پرتال می نامند و آن را نقطه شروع و یک ورودی برای دسترسی به سایر منابع در اینترنت و اینترانت می دانند. زمانی که شهروندی وارد یک پرتال می شود تعدادی عنوان را مشاهده می کند که با کلیک بر روی هر یک ان ها می تواند به خدمات وابسته به آن دسترسی پیدا کند بدون آن که بداند کدام سازمان از این خدمات پشتیبانی می کند.

در صورتی که دولت یک پرتال یا به عبارتی یک وب سایت اصلی را راه اندازی کند این امکان را به شهروندان می دهد تا بتوانند به آسانی و با یک بار وارد کردن نام کاربری خود به اطلاعات و خدمات دولت دسترسی داشته باشند و یک رفتار اجتماعی Online و مشارکت در کارها بین افراد جامعه و دولت پدیدار شود.

این خدمتی است که دولت الکترونیک در اختیار سایرین می گذارد تا بتوانند در هر زمان و هر موقعیتی تنها با اتصال به اینترنت به اطلاعات مورد نیاز خود دسترسی داشته باشند. به این طریق سازمان ها و افراد می توانند نیازهای خود را برآورده کرده و هم این که پرداخت ها را از طریق اینترنت انجام دهند. در نظر گرفتن تمامی جنبه ها شفافیت در کارها و برخورداری از رفاه کامل تر را به وجود می آورد.

به منظور ارزیابی روند روبه رشد کشورها در ایجاد دولت الکترونیک در ابتدا دولت می بایست وب سایت هایی را ایجاد کرده و اطلاعاتی هر چند محدود را در آن ها قرار داد. در این مرحله می توان وب سایت را مانند یک کتاب راهنما در نظر گرفت.
بعد از به پایان رسیدن این مرحله می بایست تعداد وب سایت ها را افزایش داده و اطلاعاتی جامع تر را در درون سایت ها قرار داد. از آنجایی که دولت الکترونیک به منظور ایجاد تعامل میان افراد، سازمان ها، ارگان ها و دولت است در نتیجه دولت می بایست از تمامی درخواست ها مطلع شده و به آن ها رسیدگی کند که باید برای کاربران فرم هایی در قالب فرم الکترونیکی قرار داد تا با استفاده از این مورد بتوان درخواست ها و تماس ها را با مقامات دولتی به صورت Online در میان گذاشت. در این راه می توان از موتورهای جستجو نیز استفاده کرد. در این مرحله سعی می شود تا ارتباط دو طرفه ای ایجاد شود.

در مرحله بعد کاربران باید بتوانند پرداخت ها و تبادلات مالی خود را به صورت امن از طریق شبکه انجام دهند. در نهایت می بایست یکپارچه سازی را انجام داد و تمامی فعالیت های دولتی به صورت جامع و یکپارچه بر روی اینترنت اریئه شود. در نهایت افراد می توانند از طریق یک مکان مجازی و یا به عبارتی یک پورتال از خدمات دولت بهره ببرند.

از آن جایی که دولت نقش به سزایی بر بخش های خصوصی دارد به همین دلیل می بایست تصمیم گیری را پیش گیرد که پرتال دولتی با سایر پرتال های تجاری و ... دارای تفاوت باشد و دارای خصوصیات خاص خود باشد.
در ابتدا باید در نظر داشت که پرتال ایجاد شده باید از زبان های کشورهای مختلف پشتیبانی کنید.
به هنگام پیاده سازی پرتال می بایست تمامی شهرها، استان ها و .... را در نظر گرفت و قابلیت پشتیبانی از مناطق مختلف را در نظر گرفت.
کاربران با نقش های متفاوت بتوانند وارد سیستم شده و در هر گروهی عضو شوند و عضویت در یک گروه مانعی برای عضویت در گروه های دیگر نباشد.
پرتال دولت همگانی است و نباید این طور باشد که دولت افراد استفاده کننده از پرتال را مشخص کند. همگانی بودن موجب مشارکت افراد جامعه در خدمات ارایه شده می شود.

اگرچه مسئله همگانی بودن در این پرتال مطرح است اما باید این مسئله نیز در نظر گرفت که یک شبکه هوشمند می بایست تمامی موارد امنیتی را پیاده سازی کند و با استفاده از دیوار آتش، رمزنگاری و سایر موارد از دسترسی های غیر مجاز به اطلاعات و حتی اطلاعات شخصی کاربران نیز جلوگیری کند. به همین علت کاربران برای ثبت نام در پرتال نیاز به نام کاربری و رمز عبور دارند.
موضوع مورد بررسی دیگر عدم انسجام پرتال های دولتی در ایران است. نمونه ای که در عدم هماهنگی پرتال ها وجود دارد این است که پسوندهای آن ها با یکدیگر هماهنگ نیست برخی دارای .IR برخی .ORG و ... هستند. هم چنین فونت های به کار رفته در پرتال ها کاربران را ملزم می سازد که فونت های مختلف را دانلود و نصب کنند.
اگرچه کیفیت و حجم اطلاعات ارایه شده در پرتال ها هر روزه در حال بهبود است اما خبری از به روزرسانی اکثر سایت های دولتی از سوی موسسات به صورت آنلاین نیست.

با انجام مراحل بالا می توان گفت مدلی برای بلوغ دولت الکترونیک ارائه شده است.

    
تهیه: سیدخاموشی
بخش آموزش مجازی تبیان

منابع

www.Deloitte.com
Benchmarking E-government”Burke Edmund”
REINVENTING LOCAL GOVERNMENTS AND THE EGOVERNMENT INITIATIVE