چرا در قرآن نیامده؟
چرا نام ائمه ی معصومین (علیهم السلام) به طور صریح در قرآن نیامده است؟
باید توجه داشت که هرچند نام ائمه ی اطهار (علیهم السلام) در قرآن به طور صریح نیامده است، لکن در کلام پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) به طور صریح نام ائمه ی معصومین (علیهم السلام) و مخصوصاً على بن ابى طالب (علیه السلام) ذکر شده است که مصداق روشن آن حدیث غدیر است که به منزلهى اعلام رسمى خلافت امیرالمۆمنین على (علیه السلام) مىباشد. حدیث غدیر از جهت سند متواتر و از جهت دلالت شواهد روشنى بر امامت حضرت على (علیه السلام) دارد.
از این گذشته در خود قرآن هم آیاتى در شأن حضرت على (علیه السلام) نازل شده که مهم ترین آنها آیه ی 55 سورهى مائده است که مىفرماید: "ولى شما خدا و رسول و آن مۆمنانى که نماز به پا مىدارند و در حال رکوع زکات مىدهند، است". و در کتب تفسیر و تاریخ و روایى شیعه و سنى آمده است که این آیه پس از انفاق حضرت على (علیه السلام) انگشترش را در حال نماز و در رکوع نازل شده است و مصداق خارجى آن جز على بن ابى طالب (علیه السلام) نیست، پس هر چند به طور صریح نام حضرت على (علیه السلام) در قرآن نیامده است، اما اشارات واضحى به آن حضرت شده است.
اما این که چرا به طور صریح نام ایشان برده نشده است، لااقل دو جواب مىتواند داشته باشد.
اوّلا: بناى قرآن براین است که مسائل را به صورت کلى، و به شکل اصل و قاعده بیان کند، نه این که جزئیات و ریز مسایل را تشریح نماید. چنان که در موارد بسیارى روش قرآن این چنین بوده است.
از این رو امام صادق (علیه السلام) هنگامى که از ایشان سۆال مىشود: چرا نام امامان (علیهم السلام) در قرآن نیامده مىفرماید: همچنان که خدا نماز و زکات و حج را به شکل اصل و قانون کلى نازل فرمود و جزئیات آن را تشریح نکرد، بلکه پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) خود نحوه ی انجام و احکام جزئى آنها را بیان فرمود، در مورد ولایت هم پیامبر ، خود به خلافت حضرت على (علیه السلام) و اهل بیتش تصریح نمود، بدون این که در قرآن نیازى به ذکر نام تک تک ائمه (علیهم السلام) باشد.
ثانیا: در مثل چنین مسألهاى، که احتمال مخالفت زیاد است، مصلحت در آن است که قرآن به صورت غیر صریح و با اشاره و کنایه مطلب را بیان نماید؛ زیرا احتمال دارد که دامنه ی مخالفت با مسأله ی امامت ائمه (علیهم السلام)، به مخالفت با قرآن و اصل دین کشیده شود، که مسلما این به صلاح مسلمانان نخواهد بود؛ یعنى چه بسا مخالفین با ولایت حضرت على (علیه السلام) به جهت مخالفت با آن حضرت - اگر آیهاى به طور صریح ولایت آن حضرت را بیان مىفرمود - آن آیه را تحریف یا تبدیل یا حذف نمایند، و آن گاه ارزش اسلام به عنوان دین خاتم و قرآن به منزله ی یک کتاب آسمانى جاودان، هتک مىگردید.
افزون بر این باید توجه داشت اگر خداوند در قرآن مىفرماید: "ما قرآن را نازل کردیم و خود حافظ آن هستیم" یکى از راههاى حفظ قرآن به این است که انگیزههاى مخالفت و تحریف را به صورت طبیعى از میان بردارد. لذا در قرآن اوّلاً به ولایت ایشان به طور صریح و با ذکر نام پرداخته نشده است، ثانیا: آیات مربوط به ولایت حضرت على (علیه السلام) و نیز آیه ی تبلیغ که مربوط به ابلاغ رسمى ولایت حضرت على (علیه السلام) است و نیز آیه ی تطهیر که راجع به عصمت اهل بیت(علیهم السلام) است، در لابلاى آیاتى که در ظاهر هیچ ارتباطى با بحث مورد نظر ندارند، گنجانده شده است، تا حتى المقدور انگیزههاى تحریف و تبدیل فروکش نماید و قرآن در طول تاریخ از هر گونه تعرض مصون و محفوظ باشد.
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش اعتقادات شیعه تبیان
منابع: سایت اسلام کوئیست
مطالب مرتبط:
