از وقتی دانشجو شدم به گناه افتادم!

«متاسفانه از وقتی دانشجو شدم و مجبور شدم از اینترنت زیاد استفاده کنم، به گناه و بلاهای متعددی آلوده شدم. شرم دارم از نوشتن این حرف ها؛ ولی مجبورم؛ چون نیاز به کمک دارم و جوانی و عمرم رو به تباهی است ... تصاویری را نگاه می کنم که بسیار مهلک هستند، بعد مشاهده این تصاویر، تحریک جنسی برایم رخ می دهد و مجبور به خود ارضایی می شوم.» این درد دل بسیاری از جوانان است.

امروزه کتاب ها و رمان های عشقی، مجلات مختلف، عکس ها و پوستر های تحریک کننده، فیلم ها و سی دی های مبتذل و سایت های مستهجن اینترنتی زمینه ساز و عوامل تحریک کننده شهوت هستند که اخلاق و فرهنگ انسانیت را مورد هجوم خود قرار داده اند، و چه بسا قشر عظیمی از نسل جوان و نوجوانان را تهدید می کند.

امیر مۆمنان حضرت علی(علیه‌السلام) می فرماید: من شما و خویشتن را از چنین موضعی برحذر می دارم. هر کس باید از خویشتن بهره بگیرد؛ زیرا شخص بصیر و بینا آن است که بشنود و بیندیشد و نگاه کند و عبرت گیرد و از آن چه موجب عبرت است نفع ببرد؛ سپس در جاده های روشن گام نهد و از راه هایی که به سقوط و گمراهی و شبهات اغوا کننده منتهی می شود دوری جوید. ای شنونده، از هستی خود به جوش آی و از غفلت بیدار شو و از عجله و شتاب بکاه و فکرت را به کار ببند.(1)

آن حضرت با بیانی ساده و کاربردی، اساسی ترین نکات در مقابله با طغیان شهوت و روش‌های درمان آن را ذکرکرده اند که به قرار زیر می باشند:

1. درک میدان مبارزه با شهوت

میدان مبارزه با شهوت همه وجود، اعضا و جوارح را در بر می گیرد و شامل همه لحظه های عمر انسان است. بنابراین انسان باید با شناخت کافی از خودش، نقطه های آسیب پذیر را شناسایی کند و با آنها به مقابله برخیزد. حضرت علی (علیه السلام) می فرماید: جهاد با نفس از روی علم و دانش، سر فصل عقل و خرد است.(2)

2. درک ارزش خویشتن

امیرمومنان (علیه السلام) با استفهام توبیخی می فرماید: آن کس که توجهش را از خویشتن باز دارد در تاریکی ها متحیر می ماند و در مهلکه ها غوطه ور می گردد و شیاطین او را در مسیر طغیان پیش می رانند و اعمال ناشایسته اش را در نظرش جلوه می دهند... ای بندگان خدا شما را به خدا مراقب عزیزترین و محبوب ترین شخص نسبت به خویش که خودتان هستید باشید.(3)

و در جای دیگر می فرماید: کسی که برای خود شخصیت قایل است شهواتش در پیش او خوار و ذلیل خواهند بود.(4)

و نیز می فرماید: بدانید جان شما بهایی جز بهشت ندارد به کمتر از آن نفروشید. (5)

3. حضور در محضر خدا

در جایی که نفس اماره به گناه امر می کند و خلوت را حاشیه امن جلوه می دهد؛ خداوند حاضر است و اوست که در قیامت حساب رسی می کند.

حضرت علی (علیه السلام) می فرماید: ای بندگان خدا! بدانید که مراقبانی از خودتان بر شما گماشته شده و دیدبانی از اعضا پیکرتان ناظر شمایند و نیز بدانی حساب گران راستگو اعمال شما را ثبت می کنند و حتی عدد نفس هایتان را نگه می دارند نه ظلمت شب تاریک شما را از آنها پنهان میدارد و نه درهای بسته.(6)

4. درخواست یاری از خداوند

حضرت علی (علیه السلام) در وصیت به امام حسن مجتبی (علیه السلام) می فرماید: در تمام کارها، خویشتن را به خدا بسپار که خود را به پناهگاهی مطمئن و نیرومند سپرده ایی.(7)

آن حضرت در جایی دیگر به زیبایی بیان می کند: و از او در مقابله با نفس سرکش که در انجام اوامرش سستی می کند و در ارتکاب نواهی اش سرعت می گیرد یاری می طلبم.(8)

5. صبر و استقامت

امیر مومنان (علیه السلام) می فرماید: با خواسته های دل بجنگد و آرزوهای نابجایش را تکذیب کند. استقامت را مرکب راهوار نجات خویش قرار دهد. این پایداری و استقامت است که باعث نجات از دست هوای نفس است.(9)

همچنین آن حضرت می فرماید: مجاهد شهید در راه خدا اجرش بیشتر از کسی نیست که قدرت بر گناه دارد؛ اما خویشتن داری می کند. چنین شخصی نزدیک است که از فرشتگان خدا باشد.(10)

6. انس با قرآن

قرآن همانند حصار و دیوار محکمی ما را از ارتکاب به گناه باز می دارد. امیر مومنان می فرماید: (پرهیزکاران) در شب بیدارند و قرآن را شمرده و با تدبر تلاوت می کنند. با آن جان خویش را محزون می سازند و داروی درد خود را از آن می گیرند.(11)

قرآن را فراگیرید که بهترین گفته هاست و در آن بیندیشید که بهار قلب هاست از نور آن شفا بجویید که شفای دلهای بیمار است.(12)

7. پرهیز از هم نشین بد

حضرت علی (علیه السلام) در وصیت اش به امام مجتبی می فرماید: به نیکوکاران نزدیک تر شو که از آنان خواهی شد. از اهل شر و بد دوری کن تا از آنها برکنار باشی.(13)

8. بدگمانی به نفس اماره

باید توجه داشت که نفس اماره پیوسته در حال توطئه برای انحراف انسان از صراط مستقیم است. لذا نباید هیچ وقت به این نفس، خوش بین بود زیرا ممکن است در یک لحظه مسیر انسان را عوض کند.

حضرت علی (علیه السلام) می فرماید: بندگان خدا! بدانید مومن شب را به روز و روز را به شب سپری نمی کند مگر این که خودش را متهم می کند همواره نفس را سرزنش می کند و کناه کارش می شمارد.(14)

9. بهره گیری از واعظ درونی

یکی از راههای مبارزه با نفس اماره، بیدار کردن نفس لوامه است که واعظ درونی است. امیرمومنان می فرماید: کسی که از درون جان واعظی دارد خدا را بر او حافظی است.(15)

10. تمرین نفس با تقوا

حضرت علی (علیه السلام) می فرماید: ای بندگان خدا! ترس از خدا، دوستان خدا را از ارتکاب محرمات باز می دارد و قلب هاشان را قرین خوف و خشیت قرار می دهد.(16)

11. ریاضت دادن به نفس

آن چنان نفس خود را به ریاضت وادار کنم که به یک قرص نان هر گاه به آن دست یابم متمایل شود و به نمک قتاعت نماید (17)

12. محاسبه

امیر مومنان (علیه السلام) ضمن تاکید بر حساب رسی می فرماید: قبل از حساب رسی در قیامت به حساب خود برسید.)18)

13. مراقبه

وقتی با حساب نفس لغزش ها و نقاط ضعف و قوت را شناختیم باید به عمل و ترک محرمات پرداخته از نفس مراقبت کنیم تا خطا نکند.

خدا رحمت کند کسی را مراقب خویش باشد و از گناهان خود بترسد.(19)

بدین ترتیب امیر مۆمنان با فراخواندن ما مسلمانان به درک مبارزه با شهوت و ارزش خویشتن، ما را متوجه حضور در محضر خداوند نمود تا با درخواست یاری از خداوند، بر صبر ما در خویشتن داری از گناه بیفزاید و از سویی دیگر با انس با قرآن، دلهای بیمار خود را شفا دهیم.

آن حضرت علت دیگر روی آوری ما به گناه را، هم نشین بد دانسته و ما را به پرهیز از هم نشینی با آنان توصیه کرده اند. حضرت علی (علیه السلام) از ما خواسته اند تا همواره نفس خویش را سرزنش کنیم و از درون جان واعظی داشته باشیم تا ما را از ارتکاب محرمات باز دارد و قلب هایمان را قرین خوف و خشیت سازد. آن حضرت نیل به این راه را با ریاضت دادن به نفس، سهل الوصول تر دانسته و ما را به محاسبه و مراقبت بر اعمالمان سفارش فرموده است. انشاءالله که از عاملان به نصایح خرمندانه اش گردیم؛ بحق محمد و آله الطاهرین صلوات الله علیهم اجمعین و عجل فرجهم.

پی نوشت ها:

1.      نهج البلاغه، خطبه 153.

2.      غررالحکم، ج 2، ص 508.

3.      نهج البلاغه، خطبه 157.

4.      همان، حکمت 449.

5.      همان، خطبه 456.

6.      همان، خطبه 157.

7.      همان، نامه31.

8.      همان، خطبه 114.

9.      همان، خطبه 76.

10.  همان، حکمت 474.

11.  همان، خطبه 193.

12.  همان، خطبه 110.

13.  همان، نامه 31.

14.  همان، خطبه 176.

15.  همان، حکمت 89.

16.  همان، خطبه 114.

17.  همان، خطبه 45.

18.  همان، خطبه 90.

19.  همان، خطبه 76.

منبع:

نهج البلاغه

پایگاه اینترنتی نهج البلاغه

غررالحكم

مطالب مرتبط:

درمان فکر گناه!

فکر گناه از نظر فقهی و اخلاقی

گناه سبک شمردن گناه

گناه کسی بر دوش دیگری نیست؟!