چرا هنگام غذاخوردن عرق می کنیم؟
بسیاری از افراد هنگام غذاخوردن عرق می کنند. وضعیتی که به آن (Gustatory Hyperhidrosis)یا تعریق شدید چشایی یا ذائقه ای گفته می شود. تعریق ذائقه ای معمولا به صورت تعریق در صورت تظاهر پیدا می کند.
عرق مایعی است که از غدد عرق ترشح شده و بر سطح پوست سرازیر می شود. همه افراد تعریق در هوای گرم را تجربه می کنند، اما احساس عصبانیت، استرس و بیماری علت های دیگر برای عرق کردن هستند.
در هوای گرم بدن به منظور تنظیم دمای خود، گرمای اضافی را به صورت عرق از بدن خارج می کند.
اما غدد عرقی بر دو نوع اند:
غدد عرقEccrine : این غدد به طور فراوانی در سراسر بدن یافت می شوند و عرقی تولید می کنند که محتوی کلرید سدیم یا همان نمک است. البته اسید اوریک و ویتامین C از دیگر ترکیبات این عرق اند.
غدد عرق Apocrine : غدد آپوکرین در زیر بغل و نواحی تناسلی که دارای تعداد بالایی از فولیکول های مو هستند، وجود دارند. این غدد زمانی که فرد احساس اضطراب، ناراحتی، افسردگی، درد و ترس و وحشت دارد، عرق تولید می کنند.
انواع دیگری از عرق کردن هم وجود دارند:
- تعریق صورت: هنگام تعریق صورت، عرق از پوست صورت بیرون می زند. این وضعیت می تواند جدا آزاردهنده باشد، اما چاره ای برای این نوع تعریق وجود دارد. افرادی که به طور شدیدی این وضعیت را تجربه می کنند، لازم است به پزشک مراجعه کرده و تحت درمان قرار گیرند.
- تعریق پاها: تعریق در پاها با ایجاد محیط مناسب برای رشد باکتری ها و قارچ ها پوست را مستعد عفونت می کنند. بنابراین برای پیشگیری از این وضعیت می توانید از پدهای ضدعرق که عرق را جمع می کنند و البته برای کنترل بوی بدن هم مناسبند استفاده کنید.
- تعریق زیر بغل: تعریق در زیر بغل شایع ترین نوع عرق است. این نوع عرق دارای بوی بدی است که متاسفانه بر روی لباس نیز ماندگار می شود. تنها راه حل این وضعیت حمام کردن مرتب، استفاده از ضدتعریق ها و مام ها، پوشیدن لباس تمیز و البته توجه بیشتر به بهداشت فردی است.
اما علاوه بر این انواع تعریق، نوع دیگری از عرق کردن وجود دارد که اگرچه شیوع کمتری دارد، ولی به دلیل ارتباط بیشتر با وضعیت سلامتی نیازمند توجه بیشتری است: تعریق در هنگام غذا خوردن.
تعریق در هنگام غذا خوردن
بسیاری از افراد هنگام غذا خوردن عرق می کنند. وضعیتی که به آن (Gusrarory Hyperhidrosis) تعریق شدید چشایی یا ذائقه ای گفته می شود. تعریق ذائقه ای معمولا به صورت تعریق در صورت و معمولا اطراف دهان و لب ها تظاهر می کند. اما پوست سر و گردن نیز معمولا عرق کرده و خیس می شوند.
بسته به آنکه چه عاملی این تعریق را شروع کرده باشد، ممکن است هر دو سمت صورت و یا تنها سمت چپ یا راست هنگام غذاخوردن عرق کند. این وضعیت کاملا بی اختیاری بوده و در خیلی از افراد آنقدر شدید است که انگار فرد همین الان صورت خود را شسته است.
همانطور که گفتیم این وضعیت غیر اختیاری است، بنابراین مانند تمام فعالیت های غیر اختیاری بدن ما مانند نفس کشیدن، تنظیم فشار خون و تپیدن قلب، تعریق نیز بوسیله سیستم عصبی خودکار (سمپاتیک و پاراسمپاتیک) کنترل می شود. در این میان سیستم عصبی سمپاتیک بیشترین نقش را دارد.
اما بدن ما در تمام شرایط کاملا صحیح کار نمی کند و یک بیماری و یا مشکل و اشتباه کوچک در انتقال اطلاعات در بدن می تواند منجر به این مشکلات شود.
دلایل تعریق در هنگام غذاخوردن
یکی از دلایل این شرایط می تواند خوردن غذاهای پر ادویه باشد. این حالت مخصوصا به دلیل گرمای تولیدشده توسط بدن هنگام خوردن غذاهای تند و پر ادویه خواهد بود و تحریک سیستم عصبی بدن به عنوان علت اصلی این تعریق پاسخ کاملا طبیعی است که در تمام افراد با شدت های مختلف وجود خواهد داشت.
اگر علت تعریق هنگام غذا، علتی طبیعی و مربوط به غذاهای تند باشد، طبیعتا مصرف غذاهای عادی و عاری از ادویه مشکل را حل خواهد کرد. اما اگر باز هم تعریق ادامه داشت قضیه چیست؟
سایر علل تعریق موقع غذاخوردن عبارتند از:
سندرم ری (reye's Syndrome)
سندرم ری می تواند علت تعریق هنگام غذاخوردن باشد. اما این تعریق تنها در یک قسمت از سر و صورت ظاهر می شود. این وضعیت از اختلال و آسیب در نوعی غدد بزاقی اصلی که در گردن جای دارند ناشی می شود. در واقع تعریق در غذاخوردن یکی از نشانه ها و علائم بیماری ری است که در هنگام ترشح بزاق در زمان غذاخوردن تشدید می شود. در بیشتر موارد به جای سر و گردن، لب و دهان عرق می کند. این تعریق لب و دهان می تواند علامت محکم تری برای ابتلا به سندرم ری در فرد باشد.
تعریق چشایی دیابتی
تعریق هنگام غذاخوردن می تواند همچنین به دلیل ابتلا به دیابت باشد. در واقع افراد دیابتی نسبت با سایر افراد به این عارضه مستعد ترند. اعصاب صورت هنگام غذا خوردن در افراد دیابتی بیشتر تحریک شده و نتیجه آن، تعریق بیش از حد خواهد بود. این تعریق می تواند در طول غذا خوردن و یا بعد از غذا خوردن در نواحی سر و گردن ظاهر شود. البته روش هایی منطبق با علت بیماری برای درمان این شرایط وجود دارد.
تعریق در زمان غذا خوردن می تواند باعث خجالت در افراد شود. اما دانستن علت اصلی این وضعیت قدم اول برای رسیدن به درمان مناسب است.
همانطور که گفتیم شرایط بالینی خاصی باعث این وضعیت می شوند. هوای گرم، محیط نامناسب، غذاهای پر ادویه و تند و بیماری های زمینه ای هر کدام ممکن است علت این وضعیت باشد.
پس لازم است با امتحان این شرایط و بررسی وضعیت تعریق علت اصلی را بیابیم تا رسیدن به راه حل درمانی امکان پذیر شود.
الهه گودرزی
مطالب مرتبط:
با این 10 توصیه کمتر عرق بریزید
