تبیان، دستیار زندگی
· اهداف عملیات · موقعیت منطقه · طرح عملیات · شرح عملیات · نتایج عملیات مقدمه در پی ضربات سیاسی و نظامی ناشی از عملیات پیروزمندانه  والفجر – 8 به پیكر رژیم عراق ، ارتش این كشور كه با اتخاذ سیاست موسوم به «استراتژی دفاع ...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

عملیات كربلا – 1

·اهداف عملیات

·موقعیت منطقه

·طرح عملیات

·شرح عملیات

·نتایج عملیات

مقدمه

در پی ضربات سیاسی و نظامی ناشی از عملیات پیروزمندانه  والفجر – 8 به پیكر رژیم عراق ، ارتش این كشور كه با اتخاذ سیاست موسوم به «استراتژی دفاع متحرك» طی عملیاتی در تاریخ 17/2/1365 شهر

مهران را به اشغال خود در آورده بود، می كوشید تا با ادامه عملیات های خود نقاط دیگری را متصرف شود. ادامه چنین وضعیتی می توانست عواقب و خیمی را هم از بعد نظامی و هم از بعد سیاسی برای جمهوری اسلامی ایران به دنبال داشته باشد. بر همین اساس، برای مقابله با حركت جدید عراق ، انجام عملیات برای آزادسازی شهر مهران و ارتفاعات آن مورد تأكید قرار گرفت.

اهداف عملیات

بازپس گیری شهر مهران و سلسله ارتفاعات قلاویزان ، دستیابی به مرز و تأمین كل منطقه.

موقعیت منطقه

منطقه عملیاتی از جنوب به ارتفاعات قلاویزان، از شمال به ارتفاعات نمه كلان كوچك، از غرب به امتداد غربی ارتفاعات قلاویزان و پاسگاه مرزی بهرام آباد و از شرق به جاده مهران – دهلران منتهی می شود.

پس از اشغال مهران، استحكامات و موانع متعددی توسط دشمن ایجاد شد. در محور شمالی (جاده ایلام – مهران و باغ كشاورزی ) هفت ردیف مین همراه با كانال و بیش از پنج ردیف سیم خاردار رشته ای وجود داشت. در محور میانی (حد فاصل رودخانه گاوی و جاده دهلران – مهران) به لحاظ كوهستانی بودن منطقه، استحكامات ، نسبتأ ضعیف بود. در محور جنوبی (ارتفاعات قلاویزان) سنگرهای كمین و در بعضی شیارها، یك ردیف سیم خاردار و مین وجود داشت.

طرح عملیات

تلاش اصلی برای  انجام عملیات از محور ارتفاعات قلاویزان و یال های آن تا رودخانه گاوی در نظر گرفته شد. بر همین اساس،عملیات در سه مرحله به ترتیب زیر طراحی گردید:

- مرحله اول؛ تأمین ارتفاعات قلاویزان ایران تا روستای امامزاده سید حسن

- مرحله دوم؛ تأمین ارتفاعات "جبل حمرین" تا شیار "مگ سوخته" و در امتداد آن، تأمین روستاهای بهین، بهروزان و هرمزآباد

- مرحله سوم؛ تصرف خاكریز عملیات والفجر 3 كه روستای فرخ آباد تا زیر ارتفاعات 223 قلاویزان قرار داشت و در نتیجه مهران در این مرحله تأمین می گردید.

شرح عملیات

مرحله اول عملیات ، در ساعت 22:30 روز 9/4/1365 با رمز «یا ابوالفضل العباس، ادركنی» آغاز شد و نیروهای خودی در اغلب محورها ، خطوط دشمن را شكسته و تا قبل از روشنایی صبح ، ضمن انهدام بیش از 10 گردان پیاده عراق، اهداف مرحله اول و قسمتی از مرحله دوم عملیات را به تصرف در آوردند.

ساعاتی بعد، دشمن با به كار گیری نیروهای احتیاط خود ، به محور امامزاده سید حسن(ع) پاتك زد كه با مقابله قوای خودی خنثی شد. سپس، یگان های خودی با مشاهده از هم گسیختگی نیروهای دشمن، عملیات را – طی روز اول – بدون وقفه ادامه دادند.

در شب دوم، كلیه یگان های عمل كننده ، ضمن پیشروی در باقی مانده محدوده مرحله دوم عملیات، تا قبل از روشنایی صبح، خط سراسری – از هرمزآباد تا شیار میگ سوخته – را كاملاً تأمین كرده و مقداری از محدوده ی مرحله سوم عملیات را نیز تأمین كردند.

از آغاز روز دوم (11/4/1365) ، عملیات در كلیه محورها ادامه یافت و نیروهای رزمنده ضمن به اسارت در آوردن تعدادی از نیروهای دشمن، به باغ كشاورزی وارد شدند و سپس در حدود ساعت 12 روز شهر مهران نیزآزاد شد.

ساعت 6  صبح روز سوم، دو تیپ از گارد ریاست جمهوری به ارتفاع 210 پاتك زد، پس از یك درگیری سخت ارتفاع مذكور را تصرف كرد. به همین خاطر، نیروهای خودی مستقر در این منطقه حدود 200 متر عقب آمدند.

در ادامه عملیات، رزمندگان از محورهای قلعه كهنه و فرخ آباد به طرف تپه های غلامی و پاسگاه «دراجی» حركت كرده و ضمن پاكسازی كامل منطقه، تعداد زیادی از نیروهای دشمن را به اسارت درآوردند.

در جریان مرحله چهارم عملیات كه از ساعت 24 روز 12/4/1365 آغاز شد، با ورود قوای خودی به روستای فیروزآباد، دشمن عقب نشینی كرد ؛  سپس، خاكریزی از فیروزآباد تا یال های ارتفاعات قلاویزان احداث كردند.

درگیری، همچنان در اطرف ارتفاعات 223 ادامه داشت و دشمن، فشاری قابل ملاحظه در نقاط مختلف وارد كرده، تنها ارتفاعات فوق را در تصرف خود نگه داشته بود. حدود ساعت 7 صبح روز چهارم (13/4/1365)، پاتك شدید دشمن روی ارتفاعات قلاویزان  –  به منظور تصرف قله 200 – شروع شد؛ لیكن با مقاومت و حملات پی در پی قوای خودی، این پاتك شكست خورد.

در روز پنجم، ارتفاع 210 مجدداً به تصرف نیروی خودی درآمد و در سحرگاه روز ششم نیز رزمندگان در مرحله پنجم عملیات با حمله به ارتفاع 223، ضمن تأمین اهداف تعیین شده، قرارگاه تاكتیكی لشكر 17 زرهی عراق را به تصرف درآوردند.

در تاریخ 18/4/1365، علاوه بر تصرف باقیمانده ی  یال های غربی ارتفاع 223، قرارگاه تاكتیكی تیپ 24 مكانیزه عراق منهدم و فرمانده آن به همراه تعدادی دیگر اسیر شدند .

نتایج عملیات

طی این عملیات ، منطقه ای به وسعت 175 كیلومتر مربع از خاك ایران و نیزعراق ، شامل شهر مهران و روستاهای اطراف آن، جاده دهلران – مهران – ایلام، ارتفاعات حساس و سركوب قلاویزان و حمرین و نیز دو پاسگاه مرزی آزاد شد. همچنین عقبه های دشمن از جمله شهرهای بدره و زرباطیه در دید و تیر قوای خودی قرار گرفت.