کشف ماده ضدباکتری با الهام از سنجاقک ها

محققان استرالیایی در دستاورد شگفت‌انگیز خود با الهام از سنجاقکها نوعی سطح نانوفناورانه ابداع کرده‌اند که بطور فیزیکی باکتری ها را از بین می‌برد.

به گزارش سرویس پژوهشی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، محققان دانشگاه فناوری سوینبرن در ملبورن در پژوهش جدید خود نشان داده‌اند که چگونه سیلیکون سیاه، ماده‌ای که به طور تصادفی در دهه 1990 کشف شده و اکنون به عنوان یک ماده نیمه‌رسانای نویدبخش برای پنل های خورشیدی مورد بررسی است، می‌تواند باکتری ها را از بین ببرد.

سطح این ماده، جنگلی از میخ های با اندازه 500 نانومتر بوده که دیواره سلولی هر گونه باکتری را در برخورد با آن ها از هم می‌درد.

این اولین بار است که دانشمندان موفق به کشف یک سطح ضد آب شده‌اند که از چنین کیفیتی برخوردار است.

سال گذشته این محققان در کشفی جالب دریافته بودند که بال های زنجره‌ها یک قاتل قوی برای باکتری سودوموناس آئروژینوزا محسوب می‌شود. این میکروب فرصت‌طلب انسان را نیز آلوده کرده و مقاومت آن در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها در حال افزایش است.

آن ها با بررسی دقیق تر دریافتند که این قابلیت نه به دلیل مواد بیوشیمیایی بر روی بال ها، بلکه بخاطر نانوستون های منظمی است که باکتری ها را قطعه قطعه می‌کنند.

محققان کشف خود را با بررسی نانوساختارهای موجود در بال های شفاف یک سنجاقک قرمز استرالیایی ادامه دادند که از میخ های کوچکتر از موارد روی سیلیکون سیاه برخوردار بودند. انداز این نانو میخ ها 240 نانومتر بود.

بال های سنجاقک و سیلیکون سیاه هر دو در محیط آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفته و نشان دادند که بطور بی‌رحمانه‌ای قاتل باکتری هستند.

این سطوح اگرچه برای لمس انسانی بسیار نرم محسوب می‌شوند، اما دو گونه باکتری و همچنین اسپورها را که پوسته محافظ اطراف انواع خاص میکروب های خفته هستند، از بین می‌برند. در سه ساعت اول، 450 هزار سلول باکتریایی در هر سانتیمتر مربع در دقیقه از بین رفتند.

به گفته دانشمندان، اگر هزینه بالای سیلیکون سیاه مانع محسوب شود، گزینه‌های دیگر بسیار برای ساخت سطوح ضد باکتری در مقیاس نانو وجود دارد. نانومواد ضدباکتری مصنوعی با تاثیر مشابه را می‌توان در محیط های بزرگ اعمال کرد.

منبع: پایگاه اینترنتی ایسنا، مجله Nature Communications

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تنظیم: نسرین صادقی