سخت ترین امتحان الهی برای یک زن!
چرا حضرت مریم(سلام الله علیها) وقتی در مسجد بود از مائده آسمانی که از جانب خدا میآمد میخورد اما هنگام زایمان اینطور نبود و از درخت خشکیده خرما، خرما خورد؟
شأن حضرت مریم (سلام الله علیها)
نام مریم ـ علیها السلام ـ در قرآن 34 بار آمده، و یک سوره قرآن (سوره نوزدهم) به نام مریم است، که از آیه 16 تا آیه 36 به ماجرای ولادت حضرت عیسی ـ علیه السلام ـ و سخن گفتن او در گهواره، و بخشی از زندگی او و چگونگی دعوتش میپردازد.
قبل از آن که عیسی ـ علیه السلام ـ متولّد شود، فرشتگان از جانب خداوند مریم ـ علیها السلام ـ را به تولّد او مژده دادند و شخصیت عیسی ـ علیه السلام ـ را معرّفی کردند، چنان که در آیه 45 سوره آل عمران میخوانیم:
«إِذْ قَالَتِ الْمَلآئِكَةُ یَا مَرْیَمُ إِنَّ اللّهَ یُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِّنْهُ اسْمُهُ الْمَسِیحُ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ وَجِیهًا فِی الدُّنْیَا وَالآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِینَ ؛ به یاد آورید هنگامی را که فرشتگان (از جانب خدا) به مریم گفتند خداوند تو را به کلمهای (وجود با عظمتی) از طرف خودش مژده میدهد که نامش مسیح، عیسی بن مریم است، در حالی که در دو جهان، انسان برجسته و از مقرّبان درگاه خدا خواهد بود.»
خدای متعال در سوره مریم، درباره جریان زایمان حضرت مریم(سلام الله علیها) میفرماید: «درد زایمان او را به سمت تنه درخت خرما کشاند و او از ناراحتی گفت: کاش قبل از این مرده بودم و کاملاً فراموش میشدم. در این حال، کسی از پایین پایش او را ندا زد که غمگین نباش پروردگارت زیر پای تو چشمه آب گوارایی قرار داده. و این تنه نخل را به سمت خود تکان بده تا رطب تازه برایت فرو بریزد».[1]
این آیات بیان میکند که وقتی حضرت مریم در شُرُف زایمان قرار گرفت، دچار غم و اندوه زیادی شد؛ به اندازهای که آرزو کرد، کاش قبل از آن مرده بود؛ زیرا برای دختر دوشیزهای که اهل زُهد و عبادت بود، بسیار سخت است که در معرض اتهام فحشا قرار بگیرد؛ خصوصاً اینکه او جزو خانوادهای باشد که مشهور به عفّت و پاکدامنیاند. لذا خدا از طریق فرزندش و با متوجه کردن او به سمت عنایاتی که خدا نسبت به او داشته، او را تسلی خاطر میدهد.[2]
خداوند از طریق معجزه، نهر آبی را برای او از زیر پایش جاری ساخت و نیز تنه خشکیده نخلی را که به آن پناه برده بود، زنده ساخت به طوری که در همان لحظه سرسبز شده و برگهایش بیرون آمد و میوه تازه داد که با تکان دادن تنه درخت توسط او، آن میوهها از درخت افتاد و در دسترس او قرار گرفت.[3]
اما درباره اینکه قبلاً بدون اینکه خدا از او کاری طلب کند، به او روزی میرساند[4] باید گفت: نباید انتظار داشت امدادهای غیبی الهی همیشه و همه جا تحقق پیدا کند، بلکه چون دنیا محل آزمایش و کسب کمالات است و این امر جز با تحمل سختی و مشکلات حاصل نمیشود، روال طبیعی عالم دنیا بدین صورت قرار داده شده که هر چیزی با کار و تلاش به دست بیاید.[5] به علاوه؛ همین که خدای مهربان در آن شرایط سخت، از درخت خرمای خشکیدهای، خرمای تازهای به حضرت مریم(سلام الله علیها) عطا کرد، خود مائده آسمانی و لطفی و رحمتی از سوی خدای تعالی است.
نكته ای آموزنده:
در ماجرای تولّد حضرت عیسی ـ علیه السلام ـ از مریم ـ علیها السلام ـ دو نكته وجود دارد كه پیام آور درس های بزرگ عقیدتی و عملی است :
1.با این كه حضرت مریم ـ علیها السلام ـ از هر نظر پاك بود، و همواره در محراب عبادت به سر میبرد و خدمتگذار مسجد بیت المقدس در جهت ظاهر و باطن بود، هنگام زایمان، از جانب خداوند به او خطاب شد از مسجد بیرون برو، و به تعبیر قرآن به مكان دور دستی رفت.[ مریم، 23] چرا كه حرمت مسجد را باید نگه داشت.
2. در مورد ولادت حضرت امیرمۆمنان علی ـ علیه السلام ـ هنگامی كه مادرش فاطمه بنت اسد ـ علیها السلام ـ مشغول طواف كعبه بود و درد زایمان او را فرا گرفت، دیوار كعبه شكافته شد، و ندایی به او رسید كه وارد خانه كعبه شو، فاطمه ـ علیها السلام ـ داخل خانه كعبه شد، و آن دیوار ترمیم یافت و حضرت علی ـ علیه السلام ـ در درون كعبه یعنی در مقدسترین مكان، متولّد شد.[ الغدیر، ج 6، ص 23. به نقل از شانزده كتاب اهل تسنّن]
پی نوشت ها:
[1]. مریم، 23 - 25.
[2]. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 14، ص 43، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ پنجم، 1374ش.
[3]. همان؛ عروسی حویزی، عبد علی بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، تحقیق: رسولی محلاتی، سید هاشم، ج 3، ص 33، انتشارات اسماعیلیان، قم، چاپ چهارم، 1415ق.
[4]. آل عمران، 37: «زکریا از او پرسید: این روزی از کجا برایت آمده؟ او گفت: از نزد خدا».
[5]. ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، یکصد و هشتاد پرسش و پاسخ، ص 625، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1386ش.
فرآوری: محمدی
بخش قرآن تبیان
منابع:
سایت اسلام کوئست
سایت اندیشه قم