تنها عزاداری زنانه قزوین

پس از واقعه‌ی کربلا، زنان قبیله‌ی بنی‌اسد وقتی دیدند پیکر شهدا روی زمین رها شده و کسی نیست آن‌ها را دفن کند، با بیل و کلنگ رفتند تا این کار را به جای مردان قبیله‌ی خود انجام دهند. شکل نمادین این کار همچنان پس از گذشت سال‌ها به‌عنوان مراسم عزاداری سوم امام یا عزاداری زنان بنی‌اسد در قزوین اجرا می‌شود.

این مراسم که تنها عزاداری در قزوین است که فقط زنان در آن حضور دارند، روز سوم شهادت امام حسین (ع) از مسجد علی‌اکبر (ع) آغاز می‌شود. این زنان روی سر خود گل می‌ریزند و بیل، کلنگ و اجساد بی‌سر یا بی‌دست را به‌شکل نمادین بر دوش خود حمل می‌کنند و به سمت خیابان قزوین که آن را نخستین خیابان در کشور می‌دانند، حرکت می‌کنند تا به حسینیه‌ی آقاسیدجمال برسند.

این حسینیه که پشت مسجدجامع قزوین قرار دارد به یکی از علمای برجسته‌ی قزوین تعلق داشته است که برای روضه‌خوانی در دهه‌ی اول محرم ویژه‌ی زنان استفاده می‌شد. زنان موسوم به طایفه‌ی بنی‌اسد پس از عزاداری در این حسینیه به امامزاده حسین (ع) که از فرزندان امام رضا (ع) است می‌روند و پس از برپایی مراسم در این امامزاده دوباره به مسجد علی‌اکبر برمی‌گردد.

عزاداران حسینی در این مسیر، سینه‌زنی می‌کنند و گاهی شیری نمادین هم همراه آن‌هاست تا در پیدا کردن پیکر شهدا به زنان کمک کند. البته گفته می‌شود هر سال جزییات دیگری مانند علم و کتل یا شتر به این مراسم اضافه می‌شود تا شکل شبیه‌تری به کاروان حرکت کند.

سفره های زنانه

اما این تنها عزاداری زنانه در قزوین نیست. در روزهای ماه محرم، زنان قزوینی سفره های عزاداری متفاوتی پهن می کنند. سفره هایی برای حاجت گرفتن که هر کدام ویژگی های منحصر به فرد خود را دارند.

سفره حضرت رقیه(س)

هنگام گستراندن این سفره، فضا را با آجر و شمع سبز تزیین می کنند تا بازگو کننده خرابه های شام باشد و پس از روضه خوانی لقمه هایی که از نان، پنیر، خرما و سبزی خوردن تهیه شده است، بین میهمانان توزیع می شود.

سفره بی بی حور (بی بی نور)

این سفره را در سهم رحله پهن می کنند ابتدا دو بار آن را می اندازند، مرحله سوم هنگامی گسترده می شود که حاجتشان بر آورده شده باشد و در آن کاچی و میوه توزیع می شود. در بین میوه ها حتما یک میوه باید در بسته باشد مانند: هندوانه، انار، پرتقالو... این سفره را در صبح روزسه شنبه می اندازند.

سفره امام حسن (ع)

این سفره را معمولا در روز بیست و هشتم ماه صفر می اندازند فضای میهمانی را با رنگ سبز تزیین می کنند ظروف می بایستی سبز باشد. همچنین غذایی که توزیع می شود باید از غذاهای سبز رنگ مانند کوکوسبزی، آش و... باشد همچنین شله زرد نیز توزیع می کنند و روی آن را با خلال سبز تزیین می کنند.

سفره حضرت قاسم (ع)

در این سفره پس از مراسم روضه خوانی و دعا، شیرینی و نقل و حنا بین میهمانان توزیع می کنند.

سفره حضرت علی (ع)

این سفره ساده ترین سفره نذری است ودرآن فقط نمک، شیر و نان جومی گذارند.

سفره دوازده امام

در این سفره پس از خواندن دعای توسل، میوه، آجیل مشکل گشا و آش رشته پخش می کنند.

سفره حضرت عباس (ع)

در این سفره نیز پس از خواندن روضه از شهادت و دلاوری های حضرت ابوالفضل (ع)، آش رشته و عدس پلو بین میهمانان توزیع می کنند..

سفره نذری ولدآبادی

در بهشت حسینی قزوین که در ضلع جنوبی مقبره امامزاده حسین واقع شده است، سنگ قبری متعلق به سید محمد ولدآبادی دیده می شود. اگر کسی حاجتی داشته باشد، پارچه سبزی روی سنگ قبر او می گسترانند و شمع روشن می کنند و بین مردم نان و ماست توزیع می کند. بسیاری از کسانی که از ایشان حاجت گرفته اند، روی سنگ قبر او طاقی زده اند، ولی هر بار این طاق فرو ریخته است و مردم قزوین بر این اعتقادند که مقبره ایشان طاق نمی پذیرد.

فراوری: الهام مرادی

بخش گردشگری تبیان

برگرفته از ایسنا، ایرنا