اشعار فرزندان حضرت زینب علیهاالسلام
تحفه مور به دربار سلیمان من آن شد امروز كه ما را به تو كاری افتاد كار ما در گرو چشم نگاری افتاد بی نیاز از همه و خلق گرفتار غمش گر چه در خلق كسی نیست سزاوار غمش لیك با من سر و سِرّ دگری داشت حسین نیم قرن از من دل خون خبری داشت حسین گردش چرخ ببین روی به دلبر زده‌ام دست بر دامن عرفانی داور زده‌ام یا حسین بن علی دست من و دامن تو تا ابد باد پر از جسم تو پیراهن تو به دعایم برهانی ز غم خود نفسی یَسَّرَ اللّه طریقاً بك یا مُلتَمسی به منای تو من آن صاحب ذبح ازلم كمتر از نجمه نی ام مادر شهد و عسلم به تمنای تو از بس كه شدم شهره مهر شدم انگشت نما هم چو مه نو به سپهر تو مپندار كه از غم دل من خواهد ریخت یا كه در آتش غم حاصل من خواهد ریخت دختر شیرم و شیرم اثر شیر دهد ذكر لالایی من جرأت شمشیر دهد دینم امروز به اكمال رسد می‌دانم آیه روز غدیر است كه من می‌خوانم من كه در راه تو از جان نكنم پروایی خواهشم هست كه اتمام نعم فرمایی چرخ بر هم زنم ار غیر مرادم گردد زینب آن نیست كه با دست تهی برگردد گر تو خواهی كه نریزم به هم این چرخ دنی سعی كن دست ردی بر من مسكین نزنی سال ها پیش كه با حكم رسول متعال نهی فرمود خداوند زنان را ز قتال به تو سوگند كه جانم به لبم آمده بود تب این حكم خدا، فوِ تبم آمده بود لاجرم تا كه كنم عشق تو را ترویجی خواستم محض رضای تو كنم تزویجی تا خداوند دو شمشیر زنم بفرستد دو علی زاده دو سیمین بدنم بفرستد حالیا سیم تنانم دو كفن پوش توأند سائل گرمی یك لحظه آغوش توأند دو غلامند به دربار علی اكبر تو دو اسیرند به چشمان علی اصغر تو دو علی طینت و جعفر صفت و حمزه نسب دو نبی صولت و زهرا دل و عباس ادب دو ملك جلوه و قدیس رخ و نورانی دو فدك وارث و تسبیح دل و عرفانی به كمر كرده حمایل علوی تیغ و نیام هر دو بر عشق تو مایل به كمال و به تمام سرمه از خاك كف پای تو بر داشته‌اند ز شفا بخشی این خاك خبر داشته‌اند قصه كوتاه ذبیح تو دو طفلان منند تحفه مور به دربار سلیمان منند
محمد سهرابی
دو تیر آخر
قامت كمان كند كه دو تا تیر آخرش
یك دم سپر شوند برای برادرش
خون عقاب در جگر شیرشان پر است
از نسل جعفرند و علی این دو لشكرش
این دو ز كودكی فقط آیینه دیده‌اند
آیینه‌ای كه آه نسازد مكدرش
واحیرتا كه این دو جوانان زینب‌اند
یا ایستاده تیر دو سر در برابرش؟
با جان و دل دو پاره جگر وقف می كند
یك پاره جای خویش و یكی جای همسرش
یك دست، گرم اشك گرفتن ز چشم‌هاش
مشغول عطر و شانه زدن دست دیگرش
چون تكیه گاه اهل حرم بود و كوه صبر
چشمش گدازه ریخت ولی زیر معجرش
زینب به پیشواز شهیدان خود نرفت
تا كه خدا نكرده مبادا برادرش...
زینب همان شكوه كه ناموس غیرت است
زینب كه در مدینه قرق بود معبرش
زینب همان كه فاطمه از هر نظر شده است
از بس كه رفته این همه این زن به مادرش
زینب همان كه زینت بابای خویش بود
در كربلا شدند پسرهاش زیورش
گفتند عصر واقعه آزاد شد فرات
وقتی گذشته بود دگر آب از سرش...
سید حمید رضا برقعی
***
صیحه‌ی نعم الامیر نام زهرا اذن میدان می دهد رخصتِ كوی شهیدان می دهد هر كه نام فاطمه بر لب كند اقتدا بر سیره ی زینب كند چون كه زینب شد ز یاری نا امید سیره ی بابای خود را برگزید مرتضی با نام زهرا زنده بود با ولای فاطمه، رزمنده بود رمز او چون ذكر یا زهرا شود زینب این جا زینت بابا شود لحظه ی رزمندگیِ نوگلان كرد یاد مادر رزمندگان یك توسّل در میان خیمه داشت یك توكّل در مسیر جبهه داشت نوگلان خویش را تشجیع كرد نور را در قلبشان توزیع كرد هر دلی را شور و شینی می شود از دَم زینب حسینی می شود چون دل افسردشان را زنده ساخت از دو آقا زاده دو رزمنده ساخت یاد تعلیمات اكبر كرد و بعد... فكر تجهیزات آخر كرد و بعد... شعله بر بال و پرِ پروانه زد گیسوی رزمندگان را شانه زد ناگهان در دستشان شمشیر داد گوئیا طعمه به دست شیر داد بچه شیرانِ علی را پیش خواند آخرین راز و نیاز خویش خواند آخرین فصلی كه مادر داد درس رمز یا زهرا به طفلان بود و بس نام زهرا اذن میدان شد كنون درس آخر بود با عشق و جنون گفت : هرگز بر نمی تابید ننگ! بر نمی گردید از میدان جنگ! رزمشان را كرد از خیمه رَصد با دعا می داد بر آنان مدد رزمشان را گاه تحسین می نمود پیچ و تاب تیغشان را می ستود هر طرف رزم و رجز انگیختند چند گردان را بهم می ریختند گاه عون از خود حماسه آفرید گه محمد تیغ بر جان می خرید صیحه ی نعم الامیر احساس شد بانیِ تشویقشان عباس شد لشگر كوفه چو عاجز شد ز رزم حربه ی دیرینه اش را كرد عزم دور زد مه پارگانِ جبهه را در عزا بنشاند ناگه خیمه را دید مادر آن دو نور دیده را هر دو تا نعش ز هم پاشیده را گفت ای هستی فنایت یا حسین نو غلامانم فدایت یا حسین
محمود ژولیده
اشعار حُرّ بن یزید ریاحی
سوارِ گمشده
سوارِ گمشده را از میان راه گرفتی
چه ساده صید خودت را به یک نگاه گرفتی
شبیه کشتی نوحی، نه! مهربان تر از اویی
که حرِّ بد شده را هم تو در پناه گرفتی
چنان به سینه فشردی مرا که جز تو اگر بود
حسین فاطمه! می‌گفتم اشتباه گرفتی
من آمدم که تو را با سپاه و تیر بگیرم
مرا به تیر نگاهی تو بی سپاه گرفتی
بگو چرا نشوم آب که دست یخ‌زده‌ام را
دویدی و نرسیده به خیمه‌گاه گرفتی
چنان تبسم گرمی نشانده‌ای به لبانت
که از دل نگرانم مجال آه گرفتی
رسید زخم سرم تا به دستمال سفیدت
تو شرم را هم از این صورت سیاه گرفتی
قاسم صرافان
صلِّ علی حرّ سد کرده ای از کینه چرا راه مرا حر؟! از جان من امروز چه می خواهی یا حر؟! هر بار کسی آمد و پیکی ز بلا داشت این بار چه آورده ای از معرکه، ها؟! حر! در دست تو شمشیر نمی بینم انگار بی اسب و سلاح آمده ای جانب ما، حر! سردار نباید که فرود آید از اسب افتاده مگر کار تو امروز به ما، حر! من تشنه ترم از همه حتّی ز خورشید تو سرخ شده چهره ات از شرم چرا، حر! دنبال که ای؟ ما همه آنیم که بودیم شاداب نمی بینم امروز تو را، حر! تو آب شدی، آب وجودش همه دریاست جاری شدی و روی به ما کردی تا حر! دیر آمده ای، امّا شیر آمدی ای مرد دیر آمده ای، زود بیا، زود بیا، حر! دیر آمدی و شور جنون داری، این راه این راه پر است از عطش و زخم و بلا، حر! وسواس مبادا که به جان تو بیفتد بسم الله، آن کوفه و این کرببلا، حر! بسم الله بسم الله این جاده خون است من غیرت بسم الله، من نقطه ی با، حر! جز کرببلا مشعر شوریده دلان نیست این جا عرفات است، همین جاست منا حر! از قلب یزیدیت برون آ و برآ زود حرّ ابن شهیدا، همه حر باش، هلا حر! حرّ ابن شهیدا، همه حر باش از این پس حر باش، رها باش، رهاتر باش، یا حر آیینه منم، راه منم، ماه منم، من من خون خدا، خون خدا، خون خدا، حر! خورشیدم و منظومه ی شمسیّ شهادت ای سر زده در آینه ی شمس و ضحی، حر! از قبله چه می پرسی، راه حرم این جاست من خود حرمم، قبله ام و قبله نما، حر! تو پنجره ای بودی سمت عطش باغ تو آینه ای بودی، دیدی همه را، حر! تو نیستی از اهل ریا، اهل فنایی اینک تو و اینک کرم آل کسا، حر! من آمده ام نور بپاشم به شب تو تقصیر مکن، آینه برگیر و بیا، حر! مولا! نظری! گفت و دل سنگ فرو ریخت موج ادب و شرم شد و غرق حیا، حر تو اهل نجاتی و شهید ادب عشق بو برده ای از معرفت آل عبا، حر! انگار دعا کرده تو را مادر سادات انگار خبر داری از اسرار دعا، حر! تاریک دلان را شتر شب به عدم برد از روشنی خویش چشاندیم تو را، حر! کور آمدگان جرعه ی رۆیت نچشیدند نور آمده بودی تو و ما عین بقا، حر! آن قوم ستم پیشه همه اهل چرایند ای جانب ما آمده بی چون و چرا، حر! یک لحظه ببین با تو تب عشق چه ها کرد یکسان شده اجر تو و اجر شهدا، حر! این طوف نخست است، ببینید، ببینید! این بار امام شهدا آمده با حر از بس شده ای دوست، سرت آینه ی اوست تا روز حساب است حساب تو جدا، حر! آن روز که سر بر قدم عشق نهادی هر آینه فریاد زدی : صلِّ علی حر تا نور هوالله به جان و دلت افتاد دیدم همه جا آینه، دیدم همه جا حر در تابش یک پلک تماشا چه شهودی ست دیروز کجا بودی و امروز کجا؟ حر! فردا عطش و تشت و تنور است و خرابه فردا علیِ اصغر و لا حول و لا... حر!
***
آخر خوب شد
دید دارم از خجالت سر، به زیر
گفت ما را بین و سر بالا بگیر
دید از غم تنگ گشته سینه ام
پاک کرد از زنگ ها آیینه ام
من دگر «او» گشته و خود نیستم
آنکه همره با شما شد نیستم
حُر نبوده حُر، به لطفش حُر شده
بوده آب، آلوده اما، کُر شده
دور شد جانم ز تن های شما
کرد مِنهایم ز مَن های شما
دید از پا تا به سر عیب ام به عین
کرد، از پا تا به سر حُسنم حسین
هر که بر این آستان باشد سرش
عاقبت، بر خیر گردد آخرش
هر مُحِبّی را که او محبوب شد
گر بدی هم داشت آخر خوب شد
دل ز هَر دلداده می گیرد حسین
دست هر افتاده می گیرد حسین
مَستِ چشمش جام عالم پُر کند
دو جهان را یک نگاهش حر کند
جُرم را بخشیده می گیرد کریم
دیده را نادیده می گیرد کریم
علی انسانی
بخش تاریخ و سیره معصومین تبیان
