10 باور غلط در ارتباط با "رژیم غذایی دیابتی"

شاید یکی از تصورات نادرست زیر به شما گفته شده باشد یا شنیده باشید:

خوردن زیاد قند باعث بروز دیابت می شود.

 قوانین زیادی در انتخاب رژیم غذایی دیابتی نقش دارند.

 با وجود رژیم دیابتی مجبور خواهید بود از خوردن بسیاری از غذاهای مورد علاقه خود صرف نظر کنید.

تمامی باورهای غلط مربوط به رژیم دیابتی در این سه جمله خلاصه شده است. با نگاه دقیق به این سه باور غلط و سایر باورهای نادرست در رابطه با دیابت، می توانید از حقایق مربوط به دیابت و رژیم غذایی آگاهی یابید.

1. مصرف زیاد قند، عامل ابتلا به دیابت می باشد.

چگونه فرد مبتلا به دیابت می شود؟

به طور کلی علت های ابتلا به دیابت مشخص نشده است. چیزی که مشخص شده است، آن است که مصرف زیاد قند علت ابتلا به دیابت نمی باشد. باید گفت دیابت زمانی اتفاق می افتد که توانایی بدن برای تبدیل مواد غذایی مصرفی به انرژی دچار اختلال می شود.

بدن شما مقدار زیادی از قند مصرفی را شکسته و تبدیل به نوعی قند به نام گلوکز می نماید. گلوکز نوعی از قند مورد نیاز بدن برای تولید انرژی می باشد. هورمونی به نام انسولین نیز در لوزالمعده ساخته می شود. انسولین به سلولهای بدن جهت استفاده از گلوکز و تامین انرژی کمک می کند.

در ادامه انواع دیابت و علتهای بروز آن ها آورده شده است:

دیابت نوع یک زمانی اتفاق می افتد که لوزالمعده قادر به ساختن انسولین نباشد. بدون وجود انسولین، قند در رگهای خونی تجمع می یابد. مبتلایان به دیابت نوع یک، ناچار به دریافت انسولین از طریق تزریق خارجی می باشند. دیابت نوع یک معمولا در کودکان و افراد جوان روی می دهد. پژوهشگران معتقدند دیابت نوع یک زمانی اتفاق می افتد که اختلالی در سیستم ایمنی ایجاد می شود.

دیابت نوع دو زمانی اتفاق می افتد که لوزالمعده قادر به تولید انسولین کافی نبوده و یا انسولین موجود به درستی عمل نمی نماید. گاهی نیز هر دو مورد همزمان روی می دهد. داشتن اضافه وزن احتمال وقوع دیابت را افزایش می دهد. دیابت نوع دو در هر گروه سنی دیده می شود.

دیابت بارداری در طی دوران بارداری و در برخی از خانم ها مشاهده می شود. تغییرات هورمونی در طی دوران بارداری، مانع فعالیت مناسب انسولین میشود. زنان مبتلا به دیابت بارداری معمولا نیاز به تزریق انسولین دارند. این وضعیت بعد از پایان بارداری برگشت پذیر است.

2. قوانین زیادی در رژیم غذایی دیابتی نقش دارند.

در صورتی که مبتلا به دیابت می باشید، نیازمند برنامه ریزی غذایی هستید. پیروی از رژیم دیابتی به معنای انتخاب مواد غذایی است که همراه با فعالیت ورزشی و داروها در کنترل قند خون موثر باشند.

آیا شما نیازمند تغییر در رژیم غذایی مورد استفاده ی خود هستید؟ ممکن است پاسخ این سوال مثبت باشد اما این احتمال نیز وجود دارد که تغییر مورد نیاز خیلی بیشتر از حد انتظار شما نباشد.

3. مصرف کربوئیدرات در فرد دیابتی ممنوع است.

در حقیقت، کربوئیدرات ها برای افراد مبتلا به دیابت مفید هستند. این گروه غذایی پایه ی اصلی یک رژیم سالم دیابتی به شمار می روند. کربوئیدراتها مهمترین تاثیر را بر میزان قند خون دارند و به همین دلیل است که از شما خواسته می شود میزان کربوئیدرات را در رژیم غذایی خود محاسبه و کنترل نمایید.

غذاهای دارای کربوئیدرات حاوی برخی مواد مغذی مورد نیاز همچون: ویتامین ها، مواد معدنی و فیبرها می باشند. بنابراین رژیم مناسب برای افراد دیابتی شامل انتخاب موادی حاوی بیشترین میزان مواد مغذی مثل نان، غلات کامل، میوه های دارای فیبر بالا و سبزیجات می باشد. در صورتی که با یک متخصص تغذیه مشورت کنید می توانید از بهترین انواع کربوئیدرات جهت مصرف روزانه ی خود بهره ببرید.

4. پروتئین از کربوئیدرات برای درمان دیابت مفید تر است.

از آن جا که کربوئیدرات ها به سرعت بر میزان قند خون تاثیر می گذراند، ممکن است مبتلایان به دیابت تمایل کمتری به مصرف کربوئیدرات ها داشته و به جای آن از پروتئین ها استفاده نمایند. در صورتی که مصرف زیاد پروتئین می تواند مشکلاتی را در افراد دیابتی به همراه داشته باشد.

مشکل اصلی آن است که برخی از مواد غذایی حاوی پروتئین زیاد مانند گوشت قرمز، در مقدار چربی نیز اشباع می باشند. مصرف این نوع چربی ها خطرابتلا به بیماری قلبی را افزایش می دهد. در رژیم دیابتی، باید تنها 15 تا 20% از کل کالری ورودی را به پروتئین ها اختصاص دهیم.

5. شما می توانید داروهای دیابت خود را متناسب با نوع تغذیه تنظیم کنید.

در صورتی که برای کنترل دیابت از انسولین استفاده می کنید، ممکن است بتوانید مقدار و نوع انسولین خود را با میزان غذایی که مصرف می کنید تنظیم کنید. اما این بدان معنا نیست که شما می توانید هر چه قدر دوست دارید بخورید و پس از آن برای نرمال ساختن قند خون، دوز بالاتری از داروها را مصرف کنید.

در صورتی که از سایر انواع داروهای دیابتی استفاده می کنید، هرگز سعی در تنظیم دوز دارو با کربوئیدراتهای مصرفی خود نداشته باشید مگر اینکه توسط پزشک در این رابطه آموزش مناسب دریافت کرده باشید.

6. افراد دیابتی باید غذاهای مورد علاقه خود را حذف کنند.

هیچ دلیلی وجود ندارد که اگر از رژیم غذایی دیابتی پیروی می کنید، غذاهای مورد علاقه خود را حذف کنید. در مقابل سعی کنید:

روشی را انتخاب کنید که بتوانید از غذاهای مورد علاقه ی خود استفاده کنید.

مقدار مصرف مواد غذایی مورد علاقه خود را کاهش دهید.

از غذاهای مورد علاقه خود به عنوان پاداشی در قبال پیروی صحیح ازرژیم غذایی استفاده کنید.

متخصص تغذیه می تواند در جهت استفاده از مواد غذایی مورد علاقه، شما را راهنمایی نماید.

7. در صورت ابتلا به دیابت باید مصرف دسرها را حذف کنید.

این نیز باوری نادرست است. شما می توانید از راهکارهایی به منظور گنجاندن دسرها در رژیم غذایی خود استفاده نمایید. در اینجا برخی مثالها آورده شده است:

از شیرین کننده های مصنوعی در دسرها استفاده کنید.

میزان دسر مصرفی را کاهش دهید. برای مثال، به جای دو تکه بستنی یک تکه از آن را مصرف کنید و یا دسر خود را با یکی از دوستان خود تقسیم کنید.

از دسرها به عنوان پاداشی در قبال پیروی خود از برنامه ی رژِیم غذایی استفاده کنید.

دسرها را با مواد مغذی تهیه کنید. برای مثال از غلات کامل، میوه های تازه و روغن سبزی جات در زمان درست کردن دسرها استفاده کنید.

گستره ی مواد مصرفی خود در دسرها را گسترش دهید. به جای استفاده از بستنی یا کیک، از میوه یا ماست استفاده کنید.

8. شیرین کننده های مصنوعی برای افراد دیابتی خطرناک می باشند.

شیرین کننده های مصنوعی نسبت به قندها (در میزان یکسان)، شیرین تر هستند. این شیرینی ،موجب استفاده کمتر از قند در مواد غذایی شده و به علت ایجاد احساس سیری، مصرف کالری ها را کمتر می نماید. انجمن دیابت آمریکا استفاده از شیرین کننده های زیر را در رژِیم دیابتی تایید می کند:

ساخارین

آسپارتام

آسه سولفام پتاسیم

سوکرالوز

متخصص تغذیه می تواند در انتخاب بهترین نوع شیرین کننده های مصنوعی به شما کمک کند.

9. شما نیازمند مصرف وعده های خاص دیابتی می باشید.

باید گفت که در حقیقت چیزی به نام " رژیم دیابتی " وجود ندارد. غذاهایی که برای سایر اعضاء خانواده مناسب هستند برای افراد دیابتی نیز مفید می باشند و معمولا مبتلایان به دیابت نیازمند پیروی از رژیم غذایی خاصی نیستند.

تفاوت موجود میان رژیم دیابتی و رژیم غذایی سایر افراد خانواده در لزوم کنترل دقیق تر بر روی مواد غذایی مصرفی افراد مبتلا به دیابت می باشد. این توجه شامل محاسبه ی مقدار کل کالری های مصرفی، نوع کربوئیدراتهای مصرفی، پروتئین ها و چربی ها و نیز مقدار مصرف هر یک از این گروه های غذایی می باشد. متخصص تغذیه یا آموزش دهنده ی دیابت در این رابطه به شما آموزش های لازم را ارائه می دهد.

10. غذاهای رژِیمی بهترین انتخاب برای افراد دیابتی می باشند.

وجود برچسب رژِیمی بودن بر روی محصولات غذایی به معنای آن نیست که این ماده غذایی بهترین انتخاب برای افراد دیابتی می باشد. در انتخاب تمامی مواد غذایی باید به برچسب غذایی آن دقت نموده و از مواد سازنده و میزان کالری های موجود در آن اطمینان حاصل نمایید.

حال که حقایق را درباره رژیم غذایی دیابتی می دانید، می توانید انتخاب های غذایی عاقلانه داشته باشید. با کمک فعالیت ورزشی و استفاده از داروها، می توانید از مواد غذایی مورد مصرف خود به عنوان ابزاری در جهت حفظ میزان قند خون خود در محدوده نرمال استفاده نمایید.

مشاوره سلامتی

منبع: سایت دکتر کرمانی

تنظیم: گل محمدی

مرکز مشاوره

جهت مشاهده پرسش و پاسخ های عمومی بخش مشاوره تغذیه اینجا کلیک کنید.

دریافت دریافت مشاوره از بخش تغذیه اینجا کلیک کنید.