تبیان، دستیار زندگی
رباتها اولین بار در سال ۱۹۵۴ در صنعت به کارگرفته شدند که یک بازوی ربات یا Manipulator نام داشت که دارای تنها ۳ درجه آزادی بود. رباتهای صنعتی امروزی اکثراً همان بازوی رباتیکی هستند ولی با ۶ درجه آزادی و خیلی پیشرفته تر نبست به گذشته کار می کنند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

مهندسی رباتیک

(قسمت اول)


رباتها اولین بار در سال 1954 در صنعت به کارگرفته شدند که یک بازوی ربات یا Manipulator نام داشت که دارای تنها 3 درجه آزادی بود. رباتهای صنعتی امروزی اکثراً همان بازوی رباتیکی هستند ولی با 6 درجه آزادی و خیلی پیشرفته تر نبست به گذشته کار می کنند.

مهندسی رباتیک Robotics engineering)‏) یک برنامه آموزشی با دید تخصصی به رباتیک شامل آموزش زمینه هایی از مهندسی برق، کامپیوتر و مکانیک است که در ساخت و استفاده از ربات ها مورد نیاز هستند.

مهندسی رباتیک

دانشجویان این رشته باید بتوانند نقش موثری در توسعه تکنولوژی های مربوط به رباتیک داشته باشند. این رشته بر پایه دروس علمی و تحقیقات عملی پایه ریزی می شود که در آزمایشگاه رباتیک و تحت نظارت اساتید انجام خواهند شد.

پیش بینی می شود که رباتیک یکی از 10 صنعت برتر آینده باشد. کاربرد محصولات رباتیک از محدوده کارخانجات فراتر رفته و در حال تسری به کاربردهای روزمره است. توسعه و تحقیق در مورد کاربردهای جدید نیازمند توجه ویژه به این رشته و تربیت مهندسین خلاق و متخصص است.

تجربه فعالیت های رباتیکی کشور نشان داده است که دانش آموختگان رشته رباتیک به علت ماهیت بین رشته ای و فعالیت تیمی مورد نیاز این رشته، توانایی مهندسی بسیار زیادی کسب کرده و قادرند در تمام صنایعی که نیازمند خودمختارسازی )اتونوموس( و طراحی ماشین آلات صنعتی هستند به خوبی ایفای نقش نموده و در پروژه های صنعتی بزرگ شرکت و یا آن را با موفقیت رهبری نمایند.

گستردگی علم رباتیک

همان طور که در ارتباط این رشته با دیگر رشته ها ذکر شد برای فعالیت و نوآوری و تحقیق و پیشرفت به جرأت می توان گفت یکی از وسیع ترین شاخه های فنی مهندسی، رشته مهندسی رباتیک می باشد.

برای مثال رباتی را معرفی می کنم که ارتباط بسیار کمی با رشته های فنی مهندسی و علوم پایه دارد، ربات جراح تحت فرمان پزشک جراح در اتاق عمل با حضور مستقیم پزشک و یا غیر مستقیم و با کمک اینترنت، نمودی از پیشرفت این رشته است که بسیار مفید و حیاتی است. تصور کنید رباتی را که شما طراحی کرده اید وسیله ای برای نجات یک بیمار و بهبودی وی شده است که قطعاً لذت موفقیت آن خستگی تان را از بین می برد.

مهندسی رباتیک

نمونه ی بارز دیگر گستردگی علم رباتیک، که بسیار مورد توجه کشورهای مختلف مثل ژاپن، کره، آمریکا و ایران و چند کشور دیگر است، رباتهای امداد و نجات هستند که یاری رسان گروه امداد در حوادث غیر قابل پیش بینی هستند.

به هر حال این گرایش از رباتیک آن قدر اهمیت داشته است که مسابقاتی تحت عنوان شبیه سازی امداد و نجات در روبوکاپ برگزار می گردد.

وظیفه اصلی رباتهای امداد رسان پیدا کردن مصدومین و اعلام مکان آنها به سرور می باشد.

رباتها در پروژه های JPL شرکت فضایی NASA نقش مهمی دارند از جمله آنها  Spriteو Sojourner می باشد. این نیز استفاده دیگری از رباتیک است .

مصارف رباتها در همه ابعاد زندگی انسان به سرعت در حال گسترش است تا کارهای سخت و خطرناک را به جای انسان انجام دهند، مثل بررسی وضعیت داخلی راکتورها هسته ای که یک ربات هیچ گاه تحت تاثیر تشعشعات رادیو اکتیو قرار نمی گیرد.

مهندسی رباتیک Robotics engineering)‏( یک برنامه آموزشی با دید تخصصی به رباتیک شامل آموزش زمینه هایی از مهندسی برق، کامپیوتر و مکانیک است که در ساخت و استفاده از ربات ها مورد نیاز هستند

بازار کار مهندسی رباتیک

رباتیک علم طراحی و ساخت ربات است. رشته مهندسی رباتیک جهت پاسخ به نیاز صنعت در طراحی و تولید رباتها پدید آمد. هدف اصلی این رشته الکترونیکی و هوشمندکردن (Autonomous) ماشینهای مکانیکی می باشد. از این رو در هر رشته ای که نیاز به خودمختارسازی در آن احساس شود به وجود مهندسین رباتیک نیاز است. در صنایعی که کار در محیط آن برای انسان خطرناک است و نیز در صنایعی که کاری می بایست با دقت فراتر از دست انسان انجام شود استفاده از رباتیک ضروری می باشد.

مشاغل رباتیکی در صنایع آب: هوشمند سازی و خودمختاری استخرهای پرورش و تکثیر آبزیان ، هوشمند سازی و خودمختارسازی تصفیه خانه های آب و فاضلاب، بازرسی خودمختار از کانالهای انتقال آب و شبکه های آبیاری و زهکشی، و ...

مشاغل رباتیکی در صنایع راه و ترابری: کنترل ترافیک هوشمند، طراحی و تولید تابلوهای هوشمند و علائم متحرک در راه ها، خط کشی خودمختار راه ها، نظافت خودمختار راه ها، ترمیم خودمختار راه ها، خود مختاری راه های ریلی، و ...

مشاغل رباتیکی در صنایع تولیدی:  طراحی، تولید، نصب، نگهداری، تعمیر و هوشمندسازی کلیه تاسیسات و تجهیزات (صنایع غذایی صنایع تبدیلی، صنایع نساجی، صنایع پوشاک، صنایع چرم، صنایع چوب، صنایع شیشه، صنایع سلولزی، صنایع شیمیایی، صنایع سنگین، صنایع معدنی، صنایع فلزی، کارخانجات ابزارآلات و ماشین ها، صنایع تولید وسایل آزمایشگاهی، کارخانجات تولید وسایل حمل و نقل، خطوط انتقال مواد در کارخانجات)، اتوماسیون صنعتی شامل کنترل، ابزار دقیق، مانیتورینگ، اسکادا و نظایر آن، طراحی خطوط تولید، طراحی، تولید، نصب، نگهداری، تعمیر و برنامه نویسی بازوهای صنعتی، و ...

مشاغل رباتیکی در صنایع نیرو: هوشمند سازی و خودمختاری کلیه عملیات تولید، توزیع و انتقال نیرو اعم از نیروگاه ها، شبکه های برق، تاسیسات برقی، پست های توزیع، سیستم های کنترل ابزار دقیق و نظایر آن، و ...

مهندسی رباتیک

مشاغل رباتیکی در صنایع تاسیسات و تجهیزات: هوشمند سازی  شبکه گازرسانی شهری، هوشمند سازی و خودمختاری سیستم های سرد کننده ساختمان، هوشمند سازی و خودمختاری انتقال زباله ها، طراحی و هوشمند سازی وسایل انتقال (مانند آسانسور ، پله برقی و ...)، طراحی و تولید سیستم های خبر و هشدار دهنده های هوشمند، طراحی و تولید تجهیزات هوشمند آشپزخانه، سلف سرویس و...

مشاغل رباتیکی در کاوش های زمینی: اکتشاف خود مختار، حفاری های رباتیک آبی، کاوش های رباتیک زمینی و دریایی، حفاری های رباتیک بستر دریا، نقشه برداری های خود مختار، و ...

مشاغل رباتیکی در صنایع ارتباطات: هوشمند کردن شبکه های پستی، هوشمند کردن ایستگاه های ماهواره ای، و ...

مشاغل رباتیکی در کشاورزی: هوشمند سازی و خودمختاری کلیه مراحل کاشت داشت برداشت، جنگلداری رباتیک، آبیاری رباتیک فضای سبز، دامپروری رباتیک (شامل طیور، گاوداری، گوسفند داری، شیلات، آبزیان و نظایر آن)، و ...

مشاغل رباتیکی در صنایع خدماتی: طراحی و تولید و نصب سیستمهای اطفاء حریق (شهری، صنعتی، جنگل ها)، نگهبانی و حفاظت هوشمند و خود مختار، طراحی و اجرای سیستم های امنیتی و نظارتی، و ...

مشاغل رباتیکی در صنایع نفت و گاز: هوشمند سازی و خودمختاری کلیه تاسیسات سر چاهی و خطوط لوله، هوشمند سازی و خودمختاری فرآوری نفت و گاز، هوشمند سازی و خودمختاری کلیه فرایند های پالایشگاه های نفت و گاز و کارخانه های پتروشیمی، و ...

        ادامه دارد...

فرآوری: مریم نایب زاده

بخش دانش و زندگی تبیان


منبع:  migna،  knowclub،  robotics-engineering ، robotnews