نجیب مصر

درباره نجیب محفوظ به بهانه ترجمه اثر جدیدش

نجیب محفوظ که به دلیل بیماری نتوانست در مراسم دریافت جایزه نوبل شرکت کند، درمتنی که برای این مراسم ارسال کرد خود را این گونه معرفی کرد: «من فرزند دو تمدنی هستم که در زمانی خاص در طول تاریخ با هم امتزاج شادمانه ای داشته اند. اولین تمدن که هفت هزار ساله است تمدن مصری است؛ و دومین تمدن که هزار و چهارصد ساله است تمدن اسلامی است...» و در ادامه سخنش برای این که تمدن اسلامی را معرفی کند این گونه می گوید: «برای معرفی تمدن اسلامی من در مورد نحوه ایجاد یک اتحاد بین همه بشریت برمبنای آزادی، برابری و بخشش تحت قیمومیت خدا صحبت نمی کنم، یا در مورد عظمت پیامبرش صحبت نمی کنم یا ... بلکه تنها به این نکته اشاره می کنم که در یک نبرد پیروزمندانه در مقابل بیزانتین، مسلمانان اسرای جنگی را با تعدادی کتاب در زمینه فلسفه، پزشکی و ریاضیات که بازماندهی یونان باستان بود مبادله کردند و این نکته را معرف روح انسانی می دانم.»

نجیب محفوظ سال 1911 در قاهره دیده به جهان گشود. درسال 1935 از دانشگاه قاهره در رشته فلسفه فارغ التحصیل شد. نویسندگی را از سن 17 سالگی آغاز کرد و اولین رمان او سال 1939 منتشر شد. محفوظ در آگوست سال 2006 در نتیجه حمله قلبی در بیمارستانی در قاهره از دنیا رفت. هرچند پیش او از بیماریهایی مانند زخم معده، بیماریهای کلیوی و قلبی رنج می برد. برای او مراسم تشییع نظامی -در حد مراسمی که برای روسای جمهور برگزار می شود برگزار کردند.

ترجمه‌ای جدید

محمدرضا مرعشی‌پور که پیش‌تر از ترجمه‌ جلد نخست سه‌گانه‌ نجیب محفوظ خبر داده بود، گفت، اخیرا ترجمه‌ رمانی دیگر از این نویسنده‌ مطرح مصری را در دست دارد. مرعشی‌پور این رمان که «راه» نام دارد را دنباله‌ دیگر آثار محفوظ توصیف کرد و متذکر شد: این رمان نیز رویکردی تمثیلی دارد و برای شرح و بسط رمان و فهم بهتر مخاطب مقدمه‌ای تحلیلی بر آن نوشته‌ام.

رمان «بین‌القصرین» هم چندی پیش به قلم این مترجم به فارسی برگردانده شده است که آن هم توسط نشر نیلوفر منتشر می‌شود. به گفته‌ی او، نویسنده در این رمان تاریخ صدساله‌ مصر را در دل سه نسل از یک خانواده روایت می‌کند. مجلد‌های دیگر این سه‌گانه عبارت‌اند از «قصر الشوق» و «السکریه». نویسنده «بین‌القصرین» را سال 1956 منتشر کرد و این کتاب در فهرست هزار رمان مهم گاردین قرار گرفته است.

همچنین چندی پیش چاپ دوم مجموعه‌ی داستان «خواب»، دیگر اثر محفوظ به قلم مرعشی‌پور از سوی نشر نیلوفر منتشر شد. پیش‌تر این کتاب از سوی انتشارات فرهنگ و اندیشه منتشر شده بود. مجموعه‌ «خواب» دربرگیرنده‌ی 10 داستان کوتاه از نجیب محفوظ است.

رمانهای سه گانه او درباره قاهره (Cairo trilogy) از کارهای معروف محفوظ است. این کتابها به ترتیب بینالقصرین(Palace Walk) ، قصرالشوق (Palace of Desire) و السوکریه (Sugar Street) نام دارند.

نام کتابها برگرفته از نام خیابانهایی در قاهره است، که محفوظ کودکی و جوانی خود را در آن به سر برده است. محفوظ نوشتن این کتابها را در سال 1956 آغاز کرد. او رمان های سه گانه را از بهترین کارهای خود می داند.

منابع: ایسنا/ایبنا