فاصله‌های معنادار

شکاف نسل به تغییر نگرشها و ارزشها بین دو نسل اشاره دارد، دارای ابعاد مثبت و منفی است. جنبه مثبت آن موجب گسترش دیدگاه و انعطاف پذیری افراد می شود. تنش و تعارض در روابط بین فردی از ابعاد منفی آن است.

شکاف نسل یک پدیده ای اجتناب ناپذیر است. که در هر دوره زمانی وجود دارد. گاهی اختلاف نگرش و ارزش در روابط خانوادگی  را بوجود می آورد.

از آنجا که خانواده یکی از مهمترین نهادهای جامعه است که نقشهای متعددی همچون روابط عاطفی و انسانی، تولید نسل، تامین سلامت روانی اعضای خانواده و جامعه پذیری فرزندان را عهده دار است. در شکل گیری نگرشها و ارزشهای اعضا تاثیر گذار است.

ارزش و نگرشهای شکل دهنده رفتار و عواطف انسان، بیشترین تاثیر را در عملکرد او دارد. ارزشها از یک سو مشخص کننده گرایشات اجتماعی و ایدئولوژی و از سوی دیگر رفتار و کنش اجتماعی است که در قوانین، آداب و رسوم و اصول مقدس و شیوه های زندگی روزمره وجود دارد. بیشترین عملکرد افراد ناشی از درونی شدن ارزشهای جامعه در طی دوران زندگی اوست.

عوامل بسیاری موجب تغییرات نگرشی و ارزشی بین دو نسل می شود. از جمله :

تغییر ساخت اقتصادی و رواج شهرنشینی، بالا رفتن سن ازدواج، اشتغال زنان، تغییرات در ارتباطات خانوادگی و قدرت تصمیم گیری است. ارزشهای خانواده بیشتر سنتی و ارزشهای نسل جوان به سمت مدرن پیش رفته است. میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی در تغییر نگرشها بسیار موثر است.

منظور از شکاف نسل تفاوتهای فرهنگی و ارزشی بین نسلهاست. در نتیجه والدین اغلب در می یابند که نمی توانند فرزندان خود را راهنمایی کنند، زیرا همه چیز نسبت به دوره آنها تغییر کرده است. نوجوان و جوان برای راهنمایی در مورد بعضی از جنبه های زندگی ممکن است از همسالان خود کمک بخواهند تا والدین یا بزرگسالان دیگر.

البته شکاف نسل تا آن حدی نیست که شایع است، زیرا باورها و نگرشهای نوجوان و جوان حد وسط نگرشها و باورها والدین و دیگر بزرگترهاست. اختلاف نظر آنها بیشتر بر سر موضوعاتی مانند نقش جنیستی، ارزشهای اخلاقی،  مسائل اقتصادی و اجتماعی است. اغلب نظر نوجوان و جوان در این زمینه ها آزادانه تر از والدین آنهاست.

والدین و جوان در ادراک تفاوت های موجود، برداشتهای متفاوتی دارند. جوانان تفاوتهای نگرشی بین خود والدین شان را بیش از حد ارزیابی می کنند، در حالی که والدین چنین تفاوتهایی را به طور قابل توجهی کمتر ارزیابی می کنند. در واقع شکاف نسل، آنقدر زیاد نیست که نوجوانان فکر می کنند و آنقدر هم کم نیست که والدین تصور می کنند.

برداشت تفاوتها به ماهیت ارتباط والد- فرزند دارد. نوجوان و جوان ممکن است در صحبت با والدین خود در مورد بعضی از مسائلی چون باورها و نگرشها، مدل لباس یا مو راحت نباشد. از سوی دیگر والدین نیز نمی تواند نگرش فرزند خود را به درستی درک کند و موجب تفاوتهای در برداشت و نگرش آنان میشود.

تفاوت در ارزش های دو نسلی که در کنار همدیگر هستند می تواند گاهی به عنوان عامل منفی در تعاملات سازنده بین آنها عمل کنند و موجب کشمکش و تعارض شود. ارزش های متفاوت بین نسل ها باعث فاصله افتادن نسل پیشین و نسل فعلی است. البته شکاف نسل  جبنه مثبت نیز دارد. جنبه مثبت آن موجب رشد هوشی، عاطفی و اجتماعی و انتقال فرهنگی است. چگونگی ارتباط برقرار کردن با نسلهای متفاوت را بدست می آید. زیرا لازم است به  باورها، احساسات و نقطه نظر همدیگر گوش دهند و به تغییر دیدگاه و یا حفظ آن در صورتی که درست است به صورت الگوها  مثبت عمل شود.

شکاف نسل از موضوعاتی است که گاهی موجب نگرانیهایی می شود. آگاهی از چگونگی تغییرات و درک طرف متقابل کمک می کند تا بتوانیم در رابطه با این موضوع بهتر رفتار کنیم. و انتقال فرهنگی با آرامش بیشتری انجام شود.