تبیان، دستیار زندگی
اگر شخصی طبقه ای از خانه خود را به صورت رایگان در اختیار کلاس های بسیج بگذارد آیا می تواند در ازای چیزی که به فلان اداره داده است بدون پرداخت هزینه از وسایل آنجا استفاده کند؟ البته با محاسبه این که هزینه استفاده از این وسیله برابر یا کمتر از مبلغ پول یا و
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

پاسخ مراجع عظام به چند سوال احکام

احکام

سوال: در مساجد یا مجالسی که برگزار می شود کفش های مشابه زیادی وجود دارد برخی اوقات کفش ها عوض می شود آیا می توانیم در آن کفش هایی که مانده تصرف کنیم؟

آیة الله خامنه ای(دام ظله):

اگر می داند از کسی است که کفش او را برداشته می تواند برای خودش بردارد و اگر قیمت آنچه برداشته بیشتر است اضافه قیمت آن را از طرف صاحبش به فقیر صدقه بدهد و اگر نمی داند نمی تواند بردارد و اگر برداشت در صورت یاس از شناسایی صاحبش آن را به فقیر از طرف او صدقه دهد.

(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم)

در این مقاله احکام به چند سوال فقهی پاسخ خواهیم گفت:

سوال: پدر من به علت شغل شان (خرید و فروش زمین) به در خواست یکی از اقوام یک قطعه زمین 100 متری به مبلغ 7 هزار تومان را برای ایشان معامله کردند ولی این زمین جزو زمین هایی بوده که سند تفکیکی نداشت و دولت می خواست آن را تصرف کند پس از مدتی پدرم از صاحب زمین می خواهد که در زمین خود ساختمانی بنا کند تا این زمین به نام دولت نخورد تا بتواند برای ایشان سند تفکیکی بگیرد و به نام ایشان کنند ولی صاحب زمین قبول نمی کند و می گوید خودت زمین را بفروش و یا بردار و پول زمین را به من برگردان. و پدرم برای اینکه بتواند زمین را به پول تبدیل کند در آن زمین ساختمانی بنا می کند و آن را می فروشد اما خریدار زمین بعد از اینکه سند به نامش می شود بدون دادن وجهی زمین را به کسی دیگری فروخته و متواری می شود به این ترتیب نه پول زمین می ماند و نه پول ساختمان و از طرفی مالک قبلی زمین دیگر دنبال پول زمین خود نمی آید و پس از مدتی از دنیا می رود و فرزند بزرگ تر ایشان از آن مبلغ یعنی 12 هزار تومان سهم فرزندان دیگر را پرداخت می کند و خودش هم دنبال پول پدرش نمی آید و اکنون برای اداء دین، آیا موظفیم پولی معادل 12 هزار تومان آن زمان بپردازیم یا پولی معادل امروز؟

آیة الله بهجت(ره):

احوط این است که بر ارزش این پول در آن زمان مصالحه شرعیّه با تمام ذوی حقوق در این رابطه انجام دهید.

(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم)

سوال: اگر شخصی طبقه ای از خانه خود را به صورت رایگان در اختیار کلاس های بسیج بگذارد آیا می تواند در ازای چیزی که به فلان اداره داده است بدون پرداخت هزینه از وسایل آنجا استفاده کند؟ البته با محاسبه این که هزینه استفاده از این وسیله برابر یا کمتر از مبلغ پول یا وسیله ای است که شخص در اختیار آن اداره گذشته است؟

آیة الله خامنه ای(دام ظلّه):

جایز نیست.

(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم)

سوال: در مساجد یا مجالسی که برگزار می شود کفش های مشابه زیادی وجود دارد برخی اوقات کفش ها عوض می شود آیا می توانیم در آن کفش هایی که مانده تصرف کنیم؟

آیة الله خامنه ای(دام ظله):

اگر می داند از کسی است که کفش او را برداشته می تواند برای خودش بردارد و اگر قیمت آنچه برداشته بیشتر است اضافه قیمت آن را از طرف صاحبش به فقیر صدقه بدهد و اگر نمی داند نمی تواند بردارد و اگر برداشت در صورت یاس از شناسایی صاحبش آن را به فقیر از طرف او صدقه دهد.

(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم)

سوال: آیا در معاملات مضاربه می‌توان زمان قائل شد؟

جواب: شرط مدت در ضمن عقد مضاربه لزوم وفاء ندارد و طرفین هر وقت بخواهند می‌توانند فسخ كنند ولی اگر در ضمن عقد خارج لازم شرط كنند كه تا مدت معینی مضاربه را فسخ نكنند لازم است بر طبق این شرط عمل نمایند. (استفتائات امام خمینی (ره), ج2, ص236, س2)

سوال: اگر شخصی كه مشغول تجارت است به لحاظ امین بودن دیگری سرمایه‌ای در اختیار او بگذارد تا با سرمایه خود مخلوط كند و چنین تاجری بدون قرارداد ماهیانه مبلغی را بپردازد آیا شرعاً جایز است یا خیر؟ (مقلد امام خمینی ره)

جواب: پول را اگر قرض كرده تمام درآمد به خودش تعلق دارد و اگر به عنوان مضاربه قبول كرده درآمد به نسبت سرمایه تقسیم می‌شود و در هر صورت معاملات و تصرفات اشكالی ندارد. (استفتائات امام خمینی (ره), ج2, ص237, س5)

سوال: مزرعه‌ای است دارای هشت مالك كه چهار تا یا بیشتر از مالكین آن در هفته‌ای چهار یا پنج روز آب دارند و آب خود را برای لوله كشی ده می‌دهند و بقیه شركا راضی نیستند آیا از نظر شرعی می‌توان سهیمه افرادی را كه راضی هستند به وسیله لوله از زمین‌های مشاع مزرعه فوق برای ده آورد و مابقی افراد كه راضی نیستند آب خود را برای مزرعه در روزهای آب خود استفاده كنند؟

جواب: در فرض سئوال استفاده از زمین‌های مشاع برای كشیدن لوله باید با رضایت همه شركاء باشد ولی علی كل حالٍ استفاده آب از مالكین كه راضی هستند اشكالی ندارد. (استفتائات امام خمینی (ره), ج2, ص242, س5)

سوال: اینجانب به یكی از بستگانم پول دادم كه در واگذاری اتومبیل سواری از طرف دولت شركت نماید با قید این شرط كه اگر برنده شد با هم شریك باشیم ایشان هم قبول كردند بعد از قرعه كشی او برنده شد و اتومبیل را هم از كارخانه تحویل گرفت اكنون اظهار می‌دارد كه چون سواری به نام خودم است به شما در ازای وجه دریافتی در مورد ارزش آن هر مبلغی دلم خواست می‌دهم تقاضا دارم بفرمائید آیا من با او به نسبت مساوی شریك هستم یا خیر؟ (مقلد امام خمینی ره)

جواب: اگر پول را به او قرض نداده‌اید و با پول شما ماشین خریده از شما است و او استحقاق اجرت كارش را دارد و اگر به او قرض داده‌اید ماشین از او است و شما بیش از پولی كه به او داده‌اید حق ندارید. (استفتائات امام خمینی (ره), ج2, ص243, س7)

سوال: شخصی وجهی به كاسبی می‌دهد و می‌گوید با این پول و پول خودت هر چه داری ـ مبلغش را معلوم نكند ـ كاسبی كن و با هم شریك باشیم ولی قرار بگذارد كه سود و ضررش به من مربوط نیست فقط ماهی این قدر تو به من بده و هر دو راضی می‌شوند آیا این معامله صحیح است و ربا محسوب نمی شود؟

جواب: در فرض سئوال شركت صحیح نیست و اگر پول را به طرف قرض داده فقط اصل پول را استحقاق دارد. (استفتائات امام خمینی (ره), ج2, ص249, س15)

فرآوری: آمنه اسفندیاری  

بخش احکام اسلامی تبیان


منابع:

سایت اندیشه قم

استفتائات امام خمینی (ره), ج2

استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.