حکم فعّالیّت در بورس و خرید سهام

بطور کلی فعّالیّت در بورس و خرید سهام و تعیین سود سالانه برای آن بر طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی که به تأیید شورای محترم نگهبان قانون اساسی رسیده انجام می‌گیرد محکوم به صحّت و حلیّت است.

در این مقاله احکام به طرح چند پرسش و پاسخ در مورد خرید و فروش می پردازیم:

شرح این سوال:

به علت نداشتن سرمایه، اندک مشتری ها را به تعاونی ها می فرستیم و آنها با کشیدن چند درصد به قیمت فاکتور برای آنها تقسیط می کنند و ما ظرف 10 تا 30 روز کل مبلغ را می گیریم. البته درصدی هم از ما کم می کنند حال تکلیف پول چیست و آیا از نظر شرع مشکل دارد؟

دفتر حضرت آیة الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):

خرید و فروش کالا به صورت نسیه به قیمتى بیشتر از قیمت نقد، اشکال ندارد.

دفتر حضرت آیة الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):

خرید و فروش قسطی کالا به قیمتی بیش از قیمت نقدی آن جایز است ولی شرط پرداخت اضافه بر قیمت خریداری شده به إزای تأخیر حرام است.

دفتر حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):

با توجّه به اینکه معمولاً قیمت در معامله نسیه یا اقساط گرانتر است این کار اشکالى ندارد و ربا محسوب نمى شود، ولى لازم است از ابتدا نوع معامله مشخص باشد.

حضرت آیة الله هادوی تهرانی (مد ظله العالی):

اگر تعاونی جنس را به صورت نقدی از شما بخرد و با قیمت بالاتر به صورت نسیه و قسطی به مشتری می فروشد، این کار اشکال شرعی ندارد.

شرح سوال:

گفتنی است این جانب در حال حاضر در بازار بورس سهام و ارز (بر پایه‌ی کوتاه مدت و بلند مدت) مشغول به تجارتم. اما می‌خواهم نظر اسلام را در خصوص خرید و فروش سهام به طریق سریع و حرفه‌ای که به «Day Trading» یا تجارت روز معروف است (که از بالا پایین شدن قیمت سهام در آن روز سود می‌برند)، می‌خواهم بدانم که آیا این کار حلال است؟

بطور کلی اگر معاملات؛ واقعی و در چارچوب قوانین اسلامی باشد، صحیح است.

پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سۆال، چنین است:

حضرت آیة الله العظمی خامنه ای(مد ظله العالی):

بطور کلی فعّالیّت در بورس و خرید سهام و تعیین سود سالانه برای آن بر طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی که به تأیید شورای محترم نگهبان قانون اساسی رسیده انجام می‌گیرد محکوم به صحّت و حلیّت است.

حضرت آیة الله العظمی سیستانی(مد ظله العالی):

خرید و فروش سهام صحیح است ، البته اگر معاملات شرکت سهامى حرام باشد، مثل آنکه به داد و ستد شراب و یا معاملات ربوى مشغول باشد، خرید سهام آن، و مشارکت در این معاملات جایز نیست.

حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی(مد ظله العالی):

بورس هرگاه مربوط به سهام کارخانه‌ها باشد سرمایه‌گذاری در آن مانعی ندارد.

حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی(مد ظله العالی):

به طور کلی معاملات بورسی چنانچه با اجتماع جمیع شرایط صحت و لزوم باشد فی نفسه مانعی ندارد.

حضرت آیة الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):

خرید و فروش سهام بلا مانع است، مگر آنکه معامله صورتهای دیگری داشته باشد.

حضرت آیة الله هادوی تهرانی (مد ظله العالی):

اگر معاملات واقعی و در چارچوب قوانین اسلامی باشد صحیح است.

توجه: استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه ای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست انجام گرفته است.

در پی استفتاء این سۆال از دفاتر مراجع معظم تقلید، پاسخ های زیر دریافت گردیده است:

حضرت آیة الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی):

نمى‌توانید.

حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی):

جایز نیست.

حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی (مدظله العالی):

خرید و فروش سهام مۆسساتی که درآمد ربوی دارند، حرام و باطل است. والله العالم.

فرآوری: آمنه اسفندیاری  

بخش احکام اسلامی تبیان

منابع: سایت اسلام کوئیست