در دعا، درخواست حتمی نکنیم!

هیچ وقت چیزى را بر خدا حتم نكنید، یعنى نگویید خدایا فلان چیز را به هر حال من مى‏خواهم، من كار ندارم حكمت اقتضا می کند یا نه، مصلحت است یا مصلحت نیست.(شهید مطهری)

ادب عبودیت اقتضا می کند كه انسان از خدا بخواهد. آن كسى كه از خدا چیز نمى‏خواهد او در مقابل خدا انانیّت به خرج مى‏دهد. عبودیت اقتضا می کند كه انسان همیشه از خداوند چیز بخواهد و وقتى كه انسان از خدا چیز مى‏خواهد، اول این را باید بخواهد:

خدایا این قلب من را هدایت كن كه از تو آن چیزى را بخواهد كه حكمت و مصلحت است و الّا من خیلى اوقات گمراه مى‏شوم، چیزهایى براى خود مى‏خواهم كه نباید بخواهم.

و چه دعاى بزرگى است! در نهج‌البلاغه است، مى‏فرماید:

اللَّهُمَّ انْ فَهِهْتُ عَنْ مَسْأَلَتى، اوْ عَمِهْتُ عَنْ طَلِبَتى، فَدُلَّنى عَلى‏ مَصالِحى، وَ خُذْ بِقَلْبى الى‏ مَراشِدى، فَلَیْسَ ذلِكَ بِنُكْرٍ مِنْ هِدایاتِكَ، وَ لا بِبِدْعٍ مِنْ كِفایاتِكَ (خطبه 218 فیض الاسلام)

یعنى خدایا اگر زمانى من گنگ و لال شدم نفهمیدم از تو چه باید بخواهم، عوضى چیزى خواستم، خدایا اگر از مطلوب واقعى خودم كور شدم، چشمهایم آن مطلوبهاى واقعى خودم را ندید و چیزهایى را دید كه اصلًا نباید من به اینها توجه كنم، خدایا اولین دعاى من این است كه با آن لطف و كرم خودت دست به قلب من بینداز و دل مرا هدایت كن كه بفهمم چه بخواهم، مرا به مصالح خودم راهنمایى كن.

این قلب من را بگیر و به سوى رشدش و آنچه كه صلاح و هدایت و راهش است راهنمایى بفرما. از كرم تو و از لطف عمیم تو اینها عجیب و چیز تازه‏اى نیست؛ یعنى تو چقدر لطف دارى كه بسیارى از اوقات اصلًا قلب من را خودت هدایت كرده‏اى كه من چه از تو بخواهم، اینها هم جزء لطف هاى توست.

منبع: مجموعه‏آثاراستادشهیدمطهری، ج‏27، ص 671