مطالبات جدی زنان از رئیس‌جمهور آینده
زنان بی‌تردید بخش بسیار مهم و تأثیرگذاری را در كشور ما به عهده دارند. حضور در عرصه‌های مختلف كار و فعالیت‌های اجتماعی در كنار ساماندهی امور مرتبط با خانه و خانواده -به عنوان اولین نهاد اجتماعی- باعث شده است تا نقش بانوان در جامعه امروز ما نقشی كلیدی باشد.
بدیهی است كه این بخش از اجتماع به میزان تأثیری كه بر روند سیاست‌گزاری های كلان در اجتماع خواهند داشت، مطالباتی را هم از نهادهای دولتی و اجتماعی داشته باشند.
زن در فرهنگ اسلام جایگاهی بسیار بزرگ و رفیع دارد. حفظ كرامت انسانی زن و نگاه کاملاً انسانی به او در قیاس با آنچه كه در غرب به عنوان حقوق زنان شناخته می‌شود موید همین نوع نگاه است. در جوامع غربی سال‌ها پیش هنوز زن جزء طبقات انسانی تلقی نمی‌شد. کشورهای غربی زمانی که می‌خواهند حاکمیت سایر حکومت‌ها را به چالش بکشانند بر روی حقوق زنان و کودکان تمرکز می‌کنند اما در مقایسه آماری و طبق آنچه که غربی‌ها اذعان دارند مشاهده می‌کنیم وضعیت تجاوز و خشونت جنسی علیه زنان رو به افزایش است. در كنار این نكات باید تاكید كرد استفاده تبلیغاتی از زنان در غرب با نگاهی كالایی و مبتنی بر تجارت بوده است. استفاده از زنان برای تبلیغات كالاها، شركت‌های خدماتی و... باعث شده است تا زن نه به عنوان یك انسان كه به عنوان كالا و ابزاری برای جذب مشتری شناخته شود.
با این وجود؛ زنان در کشور ما مطالباتی نیز دارند؛ بدیهی است که با توجه به توانمندی‌های زنان، افزایش حضور آن‌ها در عرصه‌های مدیریتی کشور از اولین و جدی‌ترین مطالبات به حق زنان به حساب بیاید. همچنان که مقام معظم رهبری در دیداری که با بانوان فرهیخته حوزه و دانشگاه در اردیبهشت ماه سال جاری داشتند تاکید کردند: «حضور زنان در مشاغل و مناصب اجرایی اشکالی ندارد». بنابراین طبیعی است که زنان از رئیس جمهور منتخب انتظار داشته باشند تا متناسب با توانمندی‌هایشان بتوانند در کابینه دولت آینده، نقشی موثر ایفا کنند. در کنار این مطالبه جدی، زنان مطالبات دیگری نیز در زمینه‌های مختلف از جمله مسائلی مانند تأمین اجتماعی، اشتغال، بازگرداندن زن به هویت واقعی خود در اجتماع و مسئله مد و حجاب و مواردی از این دست داشته‌اند و این مطالبات را نیز به شیوه‌های مختلف ابراز کرده‌اند.
همان‌طور که مقام معظم رهبری فرمودند: در زمینه زنان و خانواده کارهای زیادی انجام شده است اما تا تحقق دیدگاه‌های اسلام و انقلاب فاصله بسیار است.»
در این خصوص زنان بسیاری نظرات خود را بیان کرده‌اند. زهره الهیان نماینده سابق مجلس شورای اسلامی با توجه به مسئله حضور بانوان در عرصه‌های کلان مدیریتی می‌گوید: «با توجه به تجربه‌های موفق خانم‌‌ها در مدیریت کلان و میانی کشور، امروز باید به این موضوع به عنوان یک ضرورت پرداخته شود و از توانمندی بانوان در مدیریت کلان کشور استفاده شود». وی معتقد است: «در برهه‌هایی در سی سال گذشته توجه به دیدگاه‌های حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری نداشتیم و تا ایده‌آل و مطلوب‌ها در حوزه زنان فاصله زیادی وجود دارد،همان‌طور که مقام معظم رهبری فرمودند: در زمینه زنان و خانواده کارهای زیادی انجام شده است اما تا تحقق دیدگاه‌های اسلام و انقلاب فاصله بسیار است.»
زنان خانه‌دار
به نظر می‌رسد یکی دیگر از مطالبات جدی زنان از رئیس‌جمهوری منتخب، مباحث حمایتی و معیشتی زنان سرپرست خانوار است. زنان سرپرست خانوار به دلیل عدم دسترسی به رسانه‌ها و بیان مطالبات خود معمولاً در معرض آسیب‌های فراوانی قرار دارند؛ لذا بسیاری از فعالان حقوق زنان نسبت به امور مرتبط با این زنان توجه بسیاری کرده و معمولاً توجه به این بخش از جامعه را در اولویت امور اجرایی خود قرار می‌دهند. همچنان که رییس جمهوری مستقر استخدام زنان سرپرست خانوار را در اولویت استخدامی خود قرار داده بود.
مقوله بیمه زنان سرپرست خانوار نیز از دیگر مطالبات زنان از رئیس جمهوری منتخب محسوب می‌شود. پیش از این فریبا بریمانی مدیر کل توانمند سازی خانواده و زنان سازمان بهزیستی در نشستی خبری گفته بود: «بیمه تأمین اجتماعی زنان سرپرست خانوار شهری نیز از جمله برنامه‌های سازمان بهزیستی است که زنان 18 تا 50 سال را تحت پوشش قرار می‌دهد و هم اکنون 52 هزار زن سرپرست خانوار تحت پوشش بیمه‌های اجتماعی قرار گرفته‌اند.»
مقوله مسکن زنان سرپرست خانوار نیز از جمله مسائل دیگری است که به عنوان یکی از مطالبات جدی زنان سرپرست خانوار مطرح شده است. هرچند در دولت گذشته حدود 7500 نفر از زنان سرپرست خانوار توانستند صاحب مسکن شوند اما با توجه به گستردگی این بخش از جامعه -بر اساس آمارهای رسمی، تعداد زنان سرپرست خانوار بیش از یک میلیون و 671 هزار نفر است- ضرورت توجه به مسکن این زنان یکی از مقولات بسیار مهم شناخته می‌شود. اعطای وام، انجام فعالیت‌های حمایتی، بیمه تأمین اجتماعی و... از دیگر مطالبات زنان سرپرست خانوار خواهد بود.
مقام معظم رهبری در دیداری که با بانوان فرهیخته حوزه و دانشگاه در اردیبهشت ماه سال جاری داشتند تاکید کردند: «حضور زنان در مشاغل و مناصب اجرایی اشکالی ندارد». بنابراین طبیعی است که زنان از رئیس جمهور منتخب انتظار داشته باشند تا متناسب با توانمندی‌هایشان بتوانند در کابینه دولت آینده، نقشی موثر ایفا کنند
تشکل‌های فعال
مقوله مطالبات بانوان محدود به مطالبات فردی زنان نمی‌شود. بسیاری از تشکل‌های فعال در زمینه بانوان نیز در این خصوص فعالیت‌هایی دارند و مطالبات خود را مطرح کرده‌اند. ائتلاف اسلامی زنان جزو اولین گروه‌ها و تشکل‌هایی بود که در زمان انتخابات یازدهمین دوره ریاست جمهوری انتظارات خود را در خصوص حقوق بانوان مطرح کرد. مسائلی چون رفع خشونت علیه زنان، رفع نگاه تبعیض‌آمیز جنسیتی -مثلاً مصداق حذف زنان از برخی رشته‌های دانشگاهی- و یا ارتقای جایگاه زنان در پست‌های مدیریتی و مراکز تصمیم گیری و البته «حفظ ارزش‌های نهاد خانواده»، از جمله مواردی بودند که این تجمع بر سر آن‌ها توافق کرد.
جمعیت زنان نواندیش نیز از دیگر تشکل‌های فعال در خصوص بانوان است که با بیان مطالبات خود کوشیده‌اند بخشی از حقوق خود را استیفا کنند؛ اجرای اصول معطل مانده قانون اساسی در حوزه مسائل زنان، تهیه لوایح برای رفع هر گونه تبعیض از زنان در قوانین موجود، استفاده از توانمندی‌های زنان در سطوح بالای مدیریتی، ارتقای امنیت انسانی و حقوقی زنان و همچنین توانمند سازی زنان در زمینه اقتصاد و افزایش نرخ اشتغال آنان از جمله مهم‌ترین مطالباتی است که جمعیت زنان نواندیش به عنوان مطالبات خود از رئیس جمهوری منتخب مطرح کرده است.
با نگاهی اجمالی به مطالبات تشکل‌ها و گروه‌های فعال در خصوص حقوق بانوان و همچنین تشکل‌های اجتماعی زنان به نظر می‌رسد مهم‌ترین مطالبه زنان از رییس جمهوری منتخب، استفاده از جریان مدیریتی بانوان در سیاست‌گذاری‌های کلان در کشور است و بیراه نیست اگر ادعا کنیم این ظرفیت در صورت استفاده، می‌تواند باعث حل مشکلات بسیاری برای نیمی از جامعه شود.
با این همه باید منتظر ماند و دید تا چه میزان از این مطالبات در یازدهمین دوره ریاست جمهوری پاسخ داده خواهد؛ مطالباتی که بدون شک عاری از تفکرات فمینیستی بوده و مبتنی بر نیازهای روز اجتماعی زنان در کشورمان است.
سید احسان حسینی نسب بخش اجتماعی تبیان
