بزرگترین پایگاه تبلیغ(1)
بزرگترین پایگاه تبلیغ
مسجد كه كانون ایمان و تقوا و محیط پاكی و قداست و مركز تبلور عبودیت و نیایش در برابر پروردگار جهان است و به همین جهت، مهم ترین مکان تبلیغی که - از ابتدای اسلام تاکنون از جایگاه مهم و اساسی برخوردار بوده - مسجد است. در آیات و روایات بسیاری، مطالب ارزشمندی درباره مسجد بیان گردیده که مبلغین محترم با مطالعه منابع دینی می‌توانند از سویی آن مباحث را برای مردم مطرح کرده و آنان را نسبت به اهمیت مسجد حساس سازند و از سوی دیگر نقش خویش و وظیفه خود را نسبت به این مکان مقدس به خوبی شناخته و به ادای مسئولیت بپردازند چرا که از صدر اسلام مساجد همیشه پایگاه نشر معارف دینی بوده و مسجد محوری در اسلام نتایج بسیاری را در پی داشته است.
و در دین مبین اسلام به اموری که به جماعت بر گذار شود بسیار سفارش شده است بطوری که اگر در یک نماز بیش از ده نفر حضور داشته باشند اگر همه ملایک از همه درختان به عنوان قلم و همه آبهای دریا نیز جوهر شود توان نوشتن ثواب این نماز را نخواهند داشت و یکی از سفارشهای علما و عرفا حضور در مساجد بوده و برگذاری نمازها به جماعت بوده است . و در بیانی مقام معظم رهبری می فرمایند که :
علاوه بر آن، مسجد فقط براى نماز نیست؛ در مسجد انواع عبادات هست. از جمله آن عبادات، تفکر است «تفکر ساعة خیر مِن عبادة سنة» یا در بعضى از روایات است که «من عبادة اربعین سنة»، یا «سبعین سنة». البته فکر کردن درست افراد و اینکه "مسجد برو"، این فکر را به وسیله شنیدن سخنان عالم دین و فقیه به دست مىآورند.
بنابراین مسجد، هم مدرسه است، هم دانشگاه، هم مرکز تفکّر و تأمل، هم مرکز تصفیهى روح، هم مرکز خلوص و مرکز اتّصال بنده به خداست و ارتباط زمین و آسمان است. جایى است که انسان خود را به منبع لا یزال فیض و قدرت وصل مىکند. انسان در مسجد، خود را به خدا متّصل مىکند.[1]
و به همین جهت مرحوم آیت الله قاضی در رابطه با لزوم توجه به مسجد می فرماید: زیارت مشهد اعظم ـ برای کسی که مجاور آنجاست ـ در هر روز، و رفتن به مساجد معظمه در حد امکان و همین طور سایر مساجد، همانا مۆمن در مسجد مانند ماهی در آب است![2]
برای پی بردن به قداست مسجد به چند مطلب اشاره می‌شود.
1. نبرد برای حفظ مساجد
قرآن مجید جایگاه مسجد و دیگر اماکن پرستش خدا را آنچنان مهم و عظیم می‌داند که ثمره تلاش رزمندگان و جان فشانیهای مجاهدان راه خدا را حفظ این اماکن معرفی می‌کند و می‌فرماید: «و لولا دفع الله الناس بعضهم ببعض لهدمت صوامع و بیع و صلوات و مساجد یذکر فیها اسم الله کثیرا و لینصرن الله من ینصره ان الله لقوی عزیز» ؛ [3] و اگر خداوند برخی از مردم را با بعضی دیگر دفع نمی‌کرد، صومعه‌ها و کلیساها و کنیسه‌ها و مساجدی که نام خدا در آنها بسیار برده می‌شود، سخت ویران می‌گردید. و البته خداوند هر کسی را که او را یاری کند، نصرت می‌بخشد. خداوند قوی و شکست ناپذیر است.»
2. اجازه عمران مسجد به مۆمنین
آنچنان مسجد از جایگاه رفیعی برخوردار است که قرآن مجید پرداختن به آبادانی مسجد را حق افراد با ایمان و با ویژگیهای خاص می‌داند.
«انما یعمر مساجد الله من آمن بالله والیوم الاخر و اقام الصلوة و آتی الزکوة و لم یخش الا الله فعسی اولئک ان یکونوا من المهتدین » ؛ [4]
«مساجد خدا را تنها کسانی می‌توانند آباد کنند که به خدا و روز بازپسین ایمان آورده و نماز بپا داشته و زکات داده و جز از خدا نترسند، پس امید است که اینان از هدایت شدگان باشند.»
علامه طباطبائی ذیل این آیه در تفسیر شریف المیزان می‌فرماید:
این آیه در مقام انشاء حق و جواز در قالب اخبار است، نه اخبار، و خداوند شرط کرده است در اثبات حق آبادانی و جائز بودن آن، اینکه آباد کننده باید ایمان به خدا و قیامت داشته باشد، نماز بپا دارد، زکات بپردازد و از غیر خدا نترسد.
کسانی حق دارند به آبادانی مسجد روی آورند که علاوه بر ایمان به خدا و قیامت، در عمل هم برپایی نماز و پرداخت زکات را در کارنامه نورانی خویش داشته باشند و بالاخره انسانی ترسو و بزدل نباشند و از هیچ کس جز خدا نترسند.
این صفت، جایگاه سیاسی عبادت کنندگان مسجد را بیان می‌کند که در مقابل زورگویان خضوع نکرده، فقط از خدا بترسند.
3. عمران مسجد توسط مشرکین
مسجد مکانی نیست که هر کس با هر عقیده‌ای اجازه داشته باشد به عمران آن بپردازد و این امر دلالت بر اهمیت این مکان مقدس دارد. قرآن مجید می‌فرماید:
«ما کان للمشرکین ان یعمروا مساجد الله شاهدین علی انفسهم بالکفر اولئک حبطت اعمالهم و فی النار هم خالدون » ؛ [5]
«مشرکین حق آباد کردن مساجد خدا را ندارند در حالی که اعتراف به کفر خود دارند، آنان اعمالشان به هدر رفته و خود در آتش جاودانند.»
4. احترام به مسجد
در معارف اسلامی احترام و بزرگداشت مسجد مورد توجه قرار گرفته و به پرهیز از کارهای چندش آور یا خوف انگیز در مسجد سفارش شده است، مانند انداختن آب دهان و اخلاط بینی، شمشیر از غلاف بیرون آوردن، تراشیدن تیر، ورود افراد جنب و حائض و... که جهت استفاده از این روایات مبلغان محترم می‌توانند به وسائل الشیعه، جلد 3، ص 477 به بعد مراجعه کنند.
بطور کلی در برخی از روایات بزرگداشت مسجد و احترام به آن مورد توجه قرار گرفته که از باب نمونه یک روایت نقل می‌شود.
عن جعفر عن ابیه عن علی علیهم السلام قال: «من وقر مسجدا لقی الله یوم یلقاه ضاحکا مستبشرا و اعطاه کتابه بیمینه؛ [6]
کسی که به مسجد احترام کند روزی که خدا را ملاقات کند پروردگارش را خرسند می‌بیند که به او بشارت داده و نامه اعمالش را به دست راستش می‌دهد.»
پی نوشت ها:
[1] بیانات سال 1375 در دیدار علما، طلاب و اقشار مختلف مردم شهر مقدس قم به مناسبت سالروز 19 دىماه
[2] پایگاه اطلاع رسانی شهید آوینی
[3] حج/40.
[4] توبه/18.
[5] توبه/17.
[6] بحار الانوار، ج 81، ح 97.
منبع:
ماهنامه اطلاع رسانی، پژوهشی، آموزشی مبلغان
پایگاه اطلاع رسانی شهید آوینی
پرتال اطلاع رسانی دبیرخانه مساجد استان یزد
تهیه و فرآوری: جواددلاوری، گروه حوزه علمیه تبیان
