كفش ، تشخص ؟

بنددار، چسبی، پاشنه بلند، پوتین، ورزشی...

اینها شما را یاد چه چیزی می اندازد؟

نزدیك به پنج هزارسال پیش، مصری ها چیزهایی شبیه كفش ساخته بودند. البته بهتر است به آنها بگوییم پوشینه پا، نه كفش. از كفشهای مصری های قدیم می شود طرز زندگی و طبقات اجتماعی در آن زمان را فهمید . تمدن ایران ، یونان و رم پوشینه های دیگری درست كردند كه نشان دهنده  طبقه اجتماعی فرد و میزان قدرت او بود. نام بسیاری از این پوشینه ها هنوزهم استفاده می شود. مثل سندلیوم كه الان به آن صندل می گویند. درقرن چهارم و پنجم میلادی امپراتوری روم به بیزانس منتقل شد. كم كم تفكرات مسیحی روی كفشها تاثیر گذاشت. چون مسیحی ها اعتقاد داشتند كفش باید كاملاً پوشاننده باشد به همین دلیل كفشها در مغرب زمین ازحالت صندل به شكل روبسته درآمد.

در قرن دهم و دوازدهم میلادی، اروپایی ها در جریان جنگهای صلیبی از علم و دانش مسلمانان حتی برای كفشهایشان استفاده كردند . در قرن چهاردهم، با پیشرفت صنایع  ، آرام آرام پارچه و چرم دباغی شده نازك وارد كفش سازی شد. بسیاری قرن چهاردهم را قرن آغاز مد می نامند.

اواخر قرن چهاردهم هم كفشهای نوك تیز مد شد. مردم به هر زحمتی كه بود ، پنج  تا انگشتشان را در پنجه های نوك تیز می كردند تا ثابت كنند چقدر با شخصیت هستند. شروع این مد از هلند بود؛ جایی كه عذاب شست پا و پا درد را برای مردم قرن چهارده میلادی به ارمغان آورد.

اواخر قرن پانزدهم میلادی، وقتی كفش نوك تیز از مد افتاد، كفش نوك پهن مد شد؛ البته بیشتر در شمال اروپا ذهن ها هر روز محصولات تازه تر و عجیب تری بیرون می داد. از نمونه های آن ، كفشهای ونیزی بود كه برای خانمها مد شد. این كفشها، یك كفه تخت داشت كه زیرش كاملاً پربود و ارتفاعش گاهی به شصت سانتی متر می رسید. از مشكل راه رفتن كه بگذریم. وزن این جور كفشها احتمالاً خیلی زیاد بوده است؛ مثل این كه راه رفتن در آن سالها با مشقت  و بلای بسیار همراه بوده است.

در قرن هفدهم، این پاشنه های وحشتناك از كفشها حذف شد و پاشنه های معقول تری به كفشهای زنانه و مردانه اضافه شد. قرن هفدهم، دراروپا قرن آدمهای پرافاده بود.

جامعه خیلی طبقاتی شده بود و همه می خواستند به هم فخر بفروشند و بهترین راهی كه به ذهن مردم رسید، پوشیدن لباسهای خاص بود. مردمی كه اهل پز دادن بودند. كفشهای پاشنه بلندی می پوشیدند كه روی آن را با حریر بافته بودند. هر چه پاشنه بلندتر بود. موقعیت آن فرد بالاتر می رفت؛ مثل این كه در آن زمان كسانی كه از بالا به همه چیزهای اطراف نگاه می كردند، احساس قدرت زیادی می كردند. در قرن هیجدهم هم اوضاع همان طوری ماند و فقط شكل پاشنه ها تغییر كرد. به جای حریرهم از چرم رنگی استفاده كردند كه به نظرشان بسیار زیبا بود. اما درهمین قرن، اتفاق خیلی مهمی افتاد. سال 1792 مردم از دست پاشنه های بلند و كفشهای حریر خسته شدند و بر ضد جامعه طبقاتی در فرانسه انقلاب كردند. انقلاب كبیر فرانسه، نتایج خیلی مهمی داشت. بعد از آن، مردم كه دیگر به دنبال تساوی و برابری بودند پاشنه های بلند را حذف كردند و همه كفشها از نظر ارتفاع یك شكل شد. قرن نوزدهم، قرن همه گیر شدن مد بود.

بازار مد داغ بود راستی علتش چه بود؟ جوابش خیلی ساده است. چون با وجود چرخ خیاطی و پارچه های مصنوعی، كفش خیلی ارزان شد و همه توانستند از كفشهای خوب استفاده كنند. از نمونه های مد آن سالها، مد كفش پنجه مربعی است كه نزدیك به پنجاه سال عمركرد. سال 1850 پوتین خیلی رواج پیدا كرد . گویا همه متوجه شدند كه برای كار و فعالیت باید كفش های راحتی به پا داشته باشند .

سال 1914 ، همزمان با آغاز جنگ جهانی اول، كفشهای راحتی اختراع شد. مطمئناً آدمها نمی توانستند زیر بمب و باروت، بچه هایشان را بغل كنند وبا كفشهایی كه پاشنه های بلندی داشت این طرف و آن طرف بروند.

از سال 1910 هم كه تجارت جهانی شكل گرفت و كشتی ها و هواپیماها محموله ها را از این سر دنیا به آن طرف می بردند، فرهنگ كفش دنیا نیز درهم و برهم شد و كفشها شكل بین المللی به خود گرفتند. از آن به بعد كفش هم داخل صنعت های دیگر شد.

هنوز هم در خیلی از كشورها مردم به دلیل گرمی هوا،پابرهنه راه می روند، مثل هندی ها، بنگال ها یا مردم اوگاندا.

كفش تاثیر زیادی از محیط اطرافش می گیرد. برای مثال كفش مردم آلاسكا با عربها فرق دارد حتی بعد از ظهور اسلام چون مسلمانان عقیده دارند پیش از ورود به مسجد باید كفشهایشان را دربیاورند. كفشهایی اختراع شد كه دیواره پشت را نداشت.

همین گیوه خودمان كفش بسیار محكمی است كه خیلی خنك است و پا از لای درزهایش به راحتی نفس می كشد مردم ژاپن هم با ساقه های برنج، برای خودشان كفش درست می كنند تا بتوانند موقع كار در مزرعه برنج راحت باشند.

كفشهای قد بلند، كفشهای قد كوتاه، كفشهای ساق دار.

حال این كلمه ها شما را یاد چه می اندازند؟