تبیان، دستیار زندگی
ماه هم چنان که به دور زمین گردش می کند، حول محور خود می چرخد. دوره این چرخش ها کاملا یکسان است. به عبارت دیگر، ما همیشه یک طرف ماه را می بینیم...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : سارا قیصری
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ساخت وسیله ای جهت مطالعه ماه و شکل های مختلف آن

ماه هم چنان که به دور زمین گردش می کند، حول محور خود می چرخد. دوره این چرخش ها کاملا یکسان است. به عبارت دیگر، ما همیشه یک طرف ماه را می بینیم. پیش از سال 1956 نیمه دیگر ماه برای ما کاملا ناشناخته بود. در این سال یک فضا پیمای روسی توانست عکس های بسیار جالبی را از طرف دیگر ماه برای ما تهیه کند. این عکس نشان داد که در سطح ماه در طرف دیگر دارای چاله و گودال های بیشتری است.

اکنون وقت آن است که شما هم دست به کار شده مدلی بسازید تا در آن ببینید که تغییر زاویه دید چگونه می تواند باعث تفاوت در شکل ماه شود. وسایل زیر را فراهم آورید:

·        جعبه کفش

·        رنگ سیاه

·        قیچی

·        چسب نوای یا خمیر بازی

·        توپ پینگ پنگ

·        چراغ قوه

داخل جعبه را کاملا به رنگ سیاه در آورید. دو دیواره بزرگتر جعبه را که روبروی هم هستند در نظر گرفته و روی هر یک سه سوراخ با قطر حدود 5 میلی متر ایجاد کنید.

حال وسط یکی از دیواره ها حفره ای برای ورود نور ایجاد کنید. در وسط جعبه توپ را در ارتفاع مساوی با سوراخ ها به کمک خمیر ثابت کنید. این توپ همان مدل ماه شما می باشد. حال چراغ قوه را به درون جعبه بتابانید و از سوراخ های مختلف به توپ نگاه کنید. از هر کدام از سوراخ ها شکل های مختلف ماه را می بینید و متوجه می شوید که چگونه شکل هلال ماه در طول ماه تغییر می کند.

اما چرا شکل ماه در آسمان تغییر می کند؟

کره ماه نزدیک ترین همسایه ی فضایی ماست و اندازه آن حدود یک چهارم زمین است. کره ماه هر چهار هفته یک بار به دور زمین گردش می کند. به تغییر شکل ماه در آسمان فاز یا حالت ماه می گویند. قسمتی از ماه که به طرف خورشید است، نور خورشید را به طرف ما بازتاب می کند و به این ترتیب ما می توانیم آن را ببینیم.

با چرخش ماه به دور زمین و تغییر موقعیت آن نسبت به خورشید، شکلی که ما از ماه می بینیم تغییر می کند درست مثل آزمایش بالا. برای نمونه می توان به حالت های یک چهارم، قرص کامل و هلال ماه نو اشاره کرد.

اکنون کاغذی برداشته و روی آن 8 دایره بکشید. این دایره های قرار است حالات مختلف ماه را توصیف کنند. به ترتیب که هر دو شب یک بار با بیرون از خانه رفته و به ماه دقت کنید. در هر بار فاز ماه را  روی کاغذ کشیده و تاریخ و ساعت را نیز ثبت کنید. همین کار را به مدت یک ماه انجام دهید. از روی اطلاعاتی که ثبت شده چه نتیجه ای می توانید بگیرید؟

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان

تهیه: سارا قیصری

تنظیم: اعظم اژدری

مطالب مرتبط:

بررسی رابطه خورشید، زمین و ماه

جاذبه

چگونه خورشید را مطالعه کنیم؟