پسرها روی خط بلوغ

بلوغ در پسران و دختران در اثر مجموعه ای از تغییرات هورمونی است که در سطح مغز، هیپوفیز، غده فوق کلیه و در نهایت غده های جنسی شامل بیضه ها و تخمدان ها ایجاد می شود. نخستین علامت بلوغ در پسران بزرگ شدن بیضه هاست و در ادامه بزرگ شدن عضو تناسلی و رویش موهای زهار خواهد بود. این تغییرات از 10 سالگی به بعد کم کم شروع می شود، ولی در 12 تا 15 سالگی کاملا نمایان می شود.

براساس تعاریف بالا در صورتی که در یک پسر قبل از 9 سالگی بلوغ شروع شود، بیماری بلوغ زودرس مطرح می شود و باید ارزیابی و بررسی ها انجام شوند.

اولین قدم در این ارزیابی ها اندازه گیری هورمون هاست. زمانی که هورمون های ترشح شده از هیپوفیز ـ که به آنها «گنادوتروپین» می گوییم ـ بالا باشد، آن وقت بررسی مغزی مثل ام آر آی برای یافتن توده های احتمالی لازم است. اگر چه در اغلب موارد توده ای در مغز نیست و مشکل حساسیت زیاد سلول های هیپوفیز و هیپوتالاموس است که باعث ترشح زیاد هورمون شده است. با این وجود بررسی مغزی می تواند یک توده مغزی یا بیماری عفونی در مغز را آشکار کند.

در بیشتر موارد بلوغ زودرس، میزان هورمون های هیپوفیزی یا همان گنادوتروپین ها که در اصطلاح علمی اف اس اچ و ال اچ هستند،بالا نیست. بیماری هایی مثل بزرگی مادرزادی غده فوق کلیه، تومورهای غده آدرنال و در نهایت تومورهای بیضه می تواند با ساختن مقادیر زیاد هورمون جنسی مردانه (آندروژن) بلوغ زودرس را در پسران ایجاد کند، البته گاهی هیچیک از این موارد وجود ندارد و فعالیت زیاد سلول های سازنده هورمون مردانه علت ماجراست.

اهمیت تشخیص بموقع بلوغ زودرس همان طور که شرح داده شد، در درجه اول یافتن علت هایی است که شامل بیماری های توصیف شده می شود. در درجه بعد سرکوب تولید هورمون های مردانه در یک پسر کم سن و سال به 2 دلیل اهمیت دارد؛ اول این که تغییرات بلوغ اگر در سن کمتر از سایر کودکان رخ دهد، باعث ناراحتی و عدم تطابق کودک با محیط می شود و بنابراین باید با دارو بلوغ را تا حدی که شبیه دیگران شود، به تاخیر انداخت و دوم این که بلوغ زودرس، اگرچه باعث رشد ناگهانی قد می شود، ولی خیلی زود صفحه رشد استخوان ها بسته شده و رشد را متوقف می کند. در نتیجه این کودکان معمولا قد نهایی کوتاه تری نسبت به آنچه با توجه به قد پدر و مادر برایشان پیش بینی می شود، پیدا خواهند کرد. در نهایت باید گفت درمان صحیح بلوغ زودرس در پسران به تشخیص علت آن بستگی دارد که گاه یک تومور مغزی خوش خیم علت ماجراست که برداشته می شود و کودک نجات می یابد. گاه یک تومور در بیضه ها عامل ماجراست و گاهی نیز بزرگی غده فوق کلیه یا حساسیت سلول های هورمون ساز علت بیماری است که با درمان دارویی بهبود پیدا می کند.

نقش والدین

والدین باید با ایجاد یك رابطه صادقانه و دوستانه با فرزندمبتلای خود برای او توضیح دهند كه پیدایش این تغییرات در چه سنی طبیعی است و حالا كه در او به صورت زودرس ایجاد شده، چه مراقبت‌ها و درمان‌هایی ضروری است. ارتباط والدین با مربیان و معلمان آموزشی آنها، در برقراری ارتباط دوستانه این كودكان با هم سن و سال‌های خود بسیار حیاتی است.

در محیط مدرسه است كه عدم توجه به شرایط جسمی و روحی این كودكان باعث بروز مشكلات روانی جدی می‌شود و بنابراین معلمان آگاه و دلسوز در برقراری ارتباط طبیعی بین این كودكان و همكلاسی‌هایشان نقش كلیدی دارند.

كنترل هایی كه حتی المقدور می توان در خانه برای جلوگیری از بلوغ زود رس انجام داد :

_زمان خواب هنگامی باشد كه نوجوان خسته است و انرژی ندارد

_دوش قبل از خواب

_محیط اتاق خواب خنک باشد

_تشك فوق العاده نازك باشد

_رو انداز نازك باشد و لحاف نداشته باشد

_بالش سفت باشد

_از لحاظ غذایی سیستم غذایی كنترل شود

_حتی المقدور دستگاهی مانند كامپیوتر در جای عمومی باشد تا مانع پیدا كردن سایتهای مخصوص شود

_گوشزد كردن محافظتهای بهداشتی و اطلاع دادن از تماسهای اجتماعی نا سالم

_فرصت های دو نفری با پدر برای او فراهم كنید و شروع زندگی را برایش تعریف كنید

_اشاره به موضوع خود ارضایی فقط در حد اشاره كافیست و آنرا گسترش ندهید

فرآوری : نداداودی

بخش خانواده ایرانی تبیان

منابع : سلامت نیوز-سیمرغ

مطالب مرتبط :

وقتی بلوغ خواب می ماند

روزهای اجتناب ناپذیر بلوغ

نوجوانی و دنیای رنگارنگ بلوغ

بلوغ های قبل از آماده باش