تخریب رقیب به جای دادن برنامه؟!

 چرا این روزها همه به جای اثبات شایستگی های خود به سراغ نقد یک نامزد خاص می روند؟

آسیب شناسی فرهنگ سیاسی نخبگان و فعلان سیاسی کشور یکی از مهم ترین مسائلی است که بایدهمیشه و به ویژه در ایام انتخابات  به آن توجه کرد.  در مردمسالاری دینی ،"رقابت سیاسی"  به معنای در معرض رای قرار گرفتن ایده ها، برنامه ها و سلیقه های مختلف سیاسی است. منطق رقابت در نظام مردم سالاری دینی این است که نامزدها برنامه ها و راه حلهای خود را به شکل شفاف در زمینه مسائل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بیان کنند که مردم بتوانند از احسن آنها اتباع نمایند.

در واقع یک کشور با مسائل مختلفی دست به گریبان می تواند باشد. در شرایط فعلی کشور ما با بحران تورم، رشد بیکاری، رشد منفی یا صفر اقتصادی، کاهش شدید ارزش پول ملی، تحریمهای همه جانبه، مساله اتمی و ... بخشی از مسائل و چالشهای پیش روی رییس جمهور آینده است.  لذا انتظار منطقی و عمومی این است که نامزدهای محترم انتخابات به شکل شفاف و کاربردی برنامه ها و راه حلهای خود را برای گذار از این مرحله برای افکار عمومی مطرح کنند و خود را در معرض قضاوت عمومی بگذارند.

ولی بر خلاف این اصل کلی، عموما صحنه رقابت سیاسی در کشور ما به عرصه زد و خوردهای سیاسی تبدیل شده است. اگرچه در شکل صحیح رقابت که در نظامهای  مردمسالار رواج دارد، اصل بر تبیین برنامه ها در درجه اول و توجه به حاشیه ها و نقد رقیب در درجه دوم است ، اما در این انتخابات و انتخابات گذشته شاهد حملات جدی نامزدها به همدیگر بوده ایم.

ورود به زندگی خصوصی نامزدها، طرح اتهامات نا صحیح درباره گذشته و یا خانواده یک نامزد، بزرگ نمایی نقاط ضعف و تلاش برای ایجاد دو قطبی ها ی انتخاباتی از آفات رایجی است که این روزها رواج پیدا کرده است.  این پدیده درباره یک نامزد خاص مصداق نداشته و بسیاری از نامزدها از سوی اردوگاههای رقیب مورد چنین هجومهایی قرار می گیرند.

این آسیب دارای دو وجهه و جنبه است:

جنبه اول این آسیب در سخنان برخی نامزدها و یا حامیان جدی آنها بروز و ظهور یافته است. برخی مشاوران و همراهان این نامزدها این گونه القا کرده اند که ایجاد فضاهای دو قطبی  و نشان دادن خود به عنوان منتقد جدی یک نامزد می تواند باعث افزایش آرای یک نامزد خاص شود.  اگر چه در انتخاباتهای گذشته چنین تجربه هایی وجود داشت اما افکار عمومی امروز ایران دارای شرایط متفاوتی است.

افکار عمومی از نزدیکی برخی نامزدهای این انتخابات  به دولت فعلی و یا نامزد منتقد دولت فعلی در سالهای قبل کاملا آگاهند. در روزهایی نه چندان دور برخی نامزدها، دارای روابطی محکم  با دولت و حامی  سیاست های اقتصادی و دیپلماسی آن بوده اند. در حال حاضر افکار عمومی نسبت به گردش جدی مواضع برخی نامزدها و تبدیل آنها به منتقد تمام سیاستهای دولت  دارای پرسش جدی هستند.

در طرف دیگر برخی نامزدها با قطب مخالف دولت فعلی در انتخابات 1384 دارای مواضع یکسان و دارای رویکرد همگرایانه و صمیمانه بودند. اما اکنون جدی ترین انتقادات از طرف انها به سمت نامزد مجددا حاضر در انتخابات روانه می شود. در حال حاضر متاسفانه افکار عمومی حس می کند که جنس انتقادها و مخالفتهای آنان بیشتر از جنس تلاش برای جذب آرا و دو قطبی کردن انتخابات است.

جنبه دوم  ان آسیب تخریب نامزدها از سوی هواداران رقیب و یا ستادهای جنگ روانی با ابزار شایعه، دروغ و  درشت نمایی نقاط ضعف و ... است. برای مثال چندی پیش خبری از ساواکی بودن پدر یک نامزد در رژیم سابق منتشر شد!

نامزد دیگر که دارای مسوولیتی مهم در پایتخت است از سوی جبهه رقیب به سو استفاده مالی از امکانات شهری متهم شد.  رقمهای عجیب و غریبی از هزینه های انتخاباتی و جشنهای مربوطه به آن از سوی دولت منتشر شد که با یک حساب سر انگشتی می توان به بی اساس بودن آن پی برد. دادن صفتهای منفی به رقیب از سوی اکثر جریانهای سیاسی سکه رایج این روز سیاست ایران و خلاف اصول مردمسالاری دینی و  توصیه های امام راحل عظیم الشان و رهبر انقلاب است.

این گونه تخریبها حتی دارای کارکرد معکوس است.  برخی نامزدها و یا حامیان آنها که دارای کارنامه روشن اقتصادی و سیاسی نیستند و مسوول شرایط امروز ایران هستند می توانند با استفاده از تاکتیکهای مظلوم نمایی مدیریت افکار عمومی را به عهده بگیرند و شرایط را به نفع خود به پیش ببرند.

تخریب ، درشت گویی، حمله به رقیب، ساختن القاب و برچسبها، شایعه سازی و ... از آسیبهای رایج فرهنگ سیاسی ایران و متاسفانه سکه رایج برخی سیاسیون و حامیان آنها است. به علاوه برخی نامزدها با  شعار های کلی و عاطفی بدون ارائه تصویر روشنی از برنامه ها ی عینی خود به عرصه انتخابات وارد شده اند.   اما به نظر می رسد  برای ارتقای جایگای انتخاباتی جایگاه کشورمان در عرصه نظام بین الملل و ایرانی سرفراز ما به فضای انتخاباتی متفاوتی مبتنی بر اخلاق انتخاباتی، برنامه محوری و نقدهای منصفانه و کارشناسی نیاز مندیم.