نقش اصحاب رسانه و منتقدان در رونق کتابخوانی
آیا نمایشگاه کتاب تهران یک فروشگاه بزرگ کتاب است؟ آیا نمایشگاه کتاب تهران همان کتابفروشی ها و انتشاراتی های خیابان انقلاب است که طی ده روز در یک مکان بزرگ گرد هم می آیند؟ یا احتمالا یک مجموعه تجاری موقت است که در آن کتاب خرید و فروش می شود و می توان کنار آن بستنی خورد و ساندویچ میل کرد و با انواع و اقسام تبلیغات مرتبط یا غیرمرتبط هم آشنا شد؟
تقریبا بیشتر مراجعه کنندگان به این نمایشگاه می نالند که باید برای خرید کتاب مورد علاقه شان بسیار راه بروند و سرگردانی بکشند. در میان این همه راهروی تودرتو و این همه ناشر واقعا یافتن کتاب مورد علاقه کاری دشوار است. پس چه باید کرد؟
کسانی که با کتاب انس دارند، معمولا برای یافتن و خرید کتاب مورد علاقه شان به دو شیوه اعتماد می کنند؛ نخست اعتماد به ناشر و دوم اعتماد به مولف یا مترجم. ناشرانی که طی سال های متمادی خود را به عنوان یک نام معتبر معرفی کرده اند منبع قابل اعتماد اهالی کتابند. به گونه ای که این گروه به محض ورود به نمایشگاه یکراست سراغ همین ناشران می روند و به بقیه هم کاری ندارند و گروه دوم شاعران، مولفان و مترجمانی هستند که همواره آثارشان مورد اقبال بوده است.
بنابراین سرگردانی در نمایشگاه کتاب مخصوص کسانی است که یا کتابخوان نیستند یا برای انتخاب و خرید کتاب اطلاعات کافی در دست ندارند که برنامه ریزی برای این گروه کار اصلی نمایشگاه کتاب است. ناگفته نماند که حق ناشران و مولفان گمنام نیز در نمایشگاه همواره تضییع شده است.
مردم به ناشری که هنوز نامی ندارد اعتماد نمی کنند و به مولفی که هنوز کتابی از او نخوانده اند بی اعتمادند.
اینجاست که نقش منتقدان و اصحاب رسانه مشخص می شود. معرفی، نقد و شناساندن آثار مولفان، نویسندگان و شاعران جوان توسط منتقدان صاحب نام همواره در تشویق و ترغیب خوانندگان کتاب موثر بوده است.
همان گونه که نقد و معرفی یک فیلم سینمایی توسط یک منتقد سرشناس مردم را به تماشای آن فیلم در سینما تشویق خواهد کرد، نقد و معرفی منصفانه یک کتاب نیز توسط یک منتقد قابل اعتماد به توفیق و فروش آن کتاب خواهد انجامید.
در چند ماه اخیر با راه اندازی رادیوکتاب تلاش شده جای خالی یک شبکه مختص به کتاب در رسانه ملی پر شود که در نوع خود تلاشی قابل قدردانی است.
ولی یکی دو سالی است که اهالی فرهنگ همواره از نبود برنامه ای جدی با موضوع کتاب در رسانه ملی گلایه می کنند؛ برنامه ای که محور اصلی آن کتاب و کتابخوانی باشد. دعوت از ناشران صاحب نام، منتقدان، نویسندگان، مترجمان، شاعران و حتی کسانی که مشتریان پر و پا قرص کتابند و طراحی بخش های جذاب و رقابتی می تواند فرهنگ کتاب و کتابخوانی را که سال هاست به یک دغدغه بزرگ فرهنگی تبدیل شده ارتقا بخشد.
منبع: جام جم/ سعید بیابانکی – شاعر
