تبیان، دستیار زندگی
فراموشی فیلمی علمی تخیلی با بازی تام کروز در شروع اکران موفق شد 38.2 میلیون دلار فروش کند و بهتر از انتظارها ظاهر شود.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

فراموش کن تام


" فراموشی"  فیلمی علمی تخیلی با بازی "تام کروز" در شروع اکران موفق شد 38.2 میلیون دلار فروش کند و بهتر از انتظارها ظاهر شود. خارج از آمریکا، این فیلم که محصول یونیورسال است با کسب 33.7 میلیون دلار هفته دوم اکران را پشت سر گذاشت و توانست طی دو هفته 112 میلیون دلار فروش جهانی داشته باشد. فروش کلی این فیلم 150.2 میلیون دلار گزارش شده است.

فراموش کن تام

«فراموشی» را "جوزف کوسینسکی" (کارگردان فیلم تورن:میراث) کارگردانی کرده است و به همراه "کارل گاجداسک" فیلمنامه آن را  براساس رمان گرافیکی نوشته است.

داستان در سال 2077 اتفاق می افتد. کهنه سربازی از سیاره ای دور پس از دَهه ها (60 سال) جنگ با بیگانگانی به نام "اسکاوز" به زمین باز می گردد. حال سیاره زمین به کل نابود شده و این سرباز یک سفینه خراب و داغون شده ای را پیدا می کند که در آن چیزهایی وجود دارد که او را با گذشته خودش روبه رو می کند و سوالاتی را برای او بوجود می آورد که کیست و درباره عملیاتش چه می داند؟

در این فیلم علاوه بر "کروز" بازیگران چون "مورگان فریمن"، "اولگا کوریلینکو"، "اندریا ریزبرو"، "نیکولای کاستر والدو"، "ملیسا لئو"،  و "زو بِل" حضور دارند. هزینه تولید این فیلم 120 میلیون دلار بوده است.

این روزها کمتر پیش می آید که با یک فیلم علمی تخیلی روبرو شویم که بر مبنای ایده و فکر ساخته شده باشد، بنابراین وقتی چنین فیلمی بر روی پرده برود، نشان دهنده ی یک تغییر خوشایند در روند فیلم های فانتزی و فضایی احساساتی ای است که این ژانر را تحت سلطه ی خود درآورده اند. با وجود اینکه «فراموشی/ Oblivion» به اندازه ی کافی با صحنه های اکشن پر شده تا مانع از خستگی و بی حوصلگی مخاطبان بی توجه شود، این فیلم هنوز هم از 90 درصد فیلم هایی که در هالیوود به عنوان علمی تخیلی شناخته می شوند، محتویات علمی تخیلی ناب و حقیقی تری دارد. محتوای علمی تخیلی فیلم آنقدرها هم سخت نیست که در رده ی آثار برگرفته از نوشته های ایزاک آسیموف قرار بگیرد، اما از بسیاری از فیلم هایی که در صدر جدول فروش قرار می گیرند، بسیار اصیل تر می نماید و همین نکته ممکن است در نهایت به ضرر فیلم باشد. با وجود چندین صحنه ی تیراندازی، زد و خورد، تعقیب و گریز و تصادف، «فراموشی» فیلمی نیست که مورد علاقه ی نوجوانان و جوانان کم سن و سال قرار بگیرد. خط داستانی فیلم بیش از حد فشرده و متراکم و ریتم آن بیش از حد نامنظم است.

سال 2077 است. زمین به یک زباله دانی متروک و بایر تبدیل شده است. این امر نتیجه ی نبردی میان انسان ها و موجودات فضایی است که 60 سال قبل رخ داده است. بشریت جنگ را برده اما زمین را از دست داده است. نجات یافتگان به سیاره ی تیتان فرار کرده اند و آنجا یک منطقه ی مهاجرنشین ساخته اند

«فراموشی» درباره ی ذات هویت است، موضوعی رایج در کارهای علمی تخیلی سطح بالا. آیا یک فرد به واسطه ی دی ان ای/ DNA خود تعریف می شود؟ یا مجموعه ی خاطرات شخص هستند که او را تعریف می کنند؟ چه چیزی ذات اصلی بشر بودن را تشکیل می دهد؟ فیلم های «سفرهای ستاره ای/Star Trek» (به ویژه در «نسل بعد/ The Next Generation ») به دفعات به این سۆال اشاره می کند، مانند آنچه در بازسازی جدید مجموعه ی « Battlestar Galactica » اتفاق می افتد. «فراموشی» علاوه براین به دیگر موضوعات رایج در فیلم های علمی تخیلی نیز اشاره ای دارد. اما من در این نوشته چیزی از آنها نمی گویم، به این دلیل که اشاره به آنها می تواند به نوعی موجب لو رفتن داستان بشود. داستان فیلم چند نکته ی غافلگیری هم در خود دارد.

فراموش کن تام

سال 2077 است. زمین به یک زباله دانی متروک و بایر تبدیل شده است. این امر نتیجه ی نبردی میان انسان ها و موجودات فضایی است که 60 سال قبل رخ داده است. بشریت جنگ را برده اما زمین را از دست داده است. نجات یافتگان به سیاره ی تیتان فرار کرده اند و آنجا یک منطقه ی مهاجرنشین ساخته اند. بقایای درخشانی که از "وطن" به جا مانده اند توسط تعدادی فضاپیمای بی سرنشین و مراقبان انسان شان محافظت می شوند. در همین حین، دشمن به کلی از بین نرفته است. نجات یافتگان جدا افتاده در خرابه های شهرهای قدیمی مخفیانه حرکت می کنند و هر از گاهی به فضاپیماها حمله کرده و آنها را ناقص می کنند. ایستگاه های تغییر ماهیت شناور و بزرگی ساخته شده اند تا آب را به نیروی بخار تبدیل کند و آن را به تیتان بفرستند تا برای منطقه ی مهاجرنشین انرژی فراهم کنند.

در سالهای دهه ی 2000، تام کروز برای بازی در فیلم های علمی تخیلی آمادگی و علاقه نشان داد، گرچه بعد از فیلم «جنگ دنیاها/War of the Worlds» محصول 2005، این اولین حضور مجدد او در این گونه فیلم ها به شمار می رود. او آنچه را که برای ایفای این نقش لازم است در خود دارد: همان نیرومندی و قوای جسمانی که در مجموعه فیلم های «مأموریت غیرممکن/ Mission: Impossible» نیز به او کمک کرد. آندره آ رایزبورو شخصیتی را نشان می دهد که از احساسات تهی است. سطحی بودن این تصویر بیش از آنکه نشانه ی عدم توانایی او باشد، عمدی و از روی قصد قبلی به نظر می رسد. در حالیکه به هیچ وجه ارتباط گیرایی میان او و تام کروز برقرار نمی شود، نمی توان این نکته را به رابطه ی کروز و اولگا کریلنکو با آن بازی اثیری اش تعمیم داد. نقش آفرینی او در این فیلم در مقایسه با آنچه در فیلم «به سوی شگفتی/To the Wonder» به نمایش گذاشت زمینی تر است اما چهره ی پیام رسان و پرمعنی او اینجا نیز به اندازه ی فیلم مالیک ارزشمند و کمک کننده است و بازی او در کنار کروز نیز گیرا و جذاب است. مورگان فریمن/ Morgan Freeman (که سیگار برگی به لب دارد) و نیکولای کوستر والدو/ Nikolaj Coster-Waldauدر نقش های فرعی به عنوان انسان های فراری که روی زمین زندگی می کنند، ایفای نقش کرده اند.

فراموش کن تام

کارهای مربوط به جلوه های ویژه درجه یک هستند. بیشتر این جلوه ها شامل خلق کردن نیویورک و واشنگتن دی.سی پس از یک دوره ی تحولات عظیم است و شامل نمادهای خاصی مانند ساختمان امپایر استیت، پنتاگون، مجسمه ی یادبود واشنگتن، مجسمه ی آزادی و پل بروکلین می شود. بدیهی است که این اولین باری نیست که ما اینگونه چیزها را می بینیم - فیلم «سیاره ی میمون ها/Planet of the Apes» از پیشروان این گونه به شمار می رود- اما در این فیلم این عمل به همان خوبی و با کیفیتی انجام شده که در هر جای دیگر ممکن بود. افکت های صوتی که شامل یک موسیقی متن پرتپش و لرزاننده هم می شود، آنقدر کوبنده هستند که به یادماندنی باشند. گرچه لحظاتی وجود دارند که آنها توجه بیش از حدی به خود جلب می کنند.

این فیلم دومین تجربه ی کارگردانی ژوزف کوسینسکی/ Joseph Kosinski است که با فیلم پرادعا تر « ترون: میراث /TRON: Legacy» پا به این عرصه گذاشت. در این فیلم، او از روی فیلمنامه ای کار می کند که خودش هم در نگارش آن مشارکت داشته و بر اساس رمان تصویری ای نوشته شده که آن هم اثر خودش است. بنابراین اوست که باید بابت نقاط ضعف فیلم سرزنش شود، به خصوص نقاط ضعف داستان و مشکلات مربوط به ریتم فیلم. در عین حال او می تواند اعتبار ساخت فیلم از روی این داستان را به خود اختصاص دهد، داستانی که آنقدر کنجکاوی برانگیز است که تماشاگرانی را به سینما بکشد که از فیلم هایی که در آینده می گذرند، توقع چیزی بیش از چندین انفجار و نبرد فضایی دارند.

مانند فیلم «اطلس ابری/Cloud Atlas»، «فراموشی» هم فیلم نقص داری است اما بعضی از این نواقص نتیجه ی جاه طلبی بیش از حد است. علاوه بر این، با وجودی که ممکن است بگویند که در کل فیلم «فراموشی» شخصیت ها نسبت به ایده ها و سیر داستان در اولویت دوم قرار دارند، من شخصاً متوجه شدم برایم مهم است که در انتها چه بلایی سر شخصیت ها می آید و آن لحظه ی آخر در رابطه با مفهوم هویت بر چه چیزی دلالت می کند.

فرآوری : مسعود عجمی

بخش سینما و تلویزیون تبیان


منابع : نقد فارسی ، سینما نگار ، سایت IMDB