دوران جدید انیمیشن

انیمیشنی كه بیشتر از فیلم‌های سینمایی فروخت

این انیمیشن با برنامه‌ریزی نمایش در 100 كشور هم اكنون دور خیز خود را برای اكران همزمان در سه كشور آغاز كرده است.

انیمیشن ایرانی «رستم و سهراب» در راه اكران بین‌المللی قرار دارد. این نخستین باری است كه یك انیمیشن تولید ایران در سطح بین‌المللی حاضر خواهد شد و اكران خارجی آن همزمان با پخش انیمیشن در داخل كشور رخ خواهد داد، اتفاقی كه معمولاً برای آثار برتر انیمیشن جهان رخ می‌دهد.

مدت‌ها بود كه سایه سنگین سینما روی سایر هنر‌ها سایه افكنده بود و شهرت جهانی سینمای ایران این فرصت را از مطرح شدن بسیاری از هنرمندانی كه در سایر رشته‌ها از جمله ساخت بازی و تولید انیمیشن فعالیت داشتند، می‌گرفت.

اما هم اكنون شاهد آن هستیم كه هنرمندان ایرانی توانسته‌اند در زمینه‌های جدیدی در عرصه بین‌المللی درخشش داشته باشند. انیمیشن و تولید بازی رشته‌های نوینی هستند كه نه بی‌ارتباط با سینما هستند و نه در سطح جهانی جایگاه‌هایشان كمتر از سینما است. خوشبختانه در طی چند سال گذشته برنامه‌ریزی‌های مدونی برای گسترش این دو هنر- صنعت در حال انجام است، به نحوی كه كشورمان از یك مصرف‌كننده صرف تولیدات خارجی به یك تولیدكننده مبدل شده است و بخشی از نیاز داخلی كشور با استفاده از ظرفیت ایجاد شده توسط فعالان بخش‌های دولتی و خصوصی مرتفع می‌شود.

هم اكنون نیز با حضور تولیدات ایرانی در بازار‌های بین‌الملل می‌توان انتظار آن را داشت كه حداقل هنرمندان ایرانی بتوانند توانمندی‌های خود را در قیاس با شركت‌های مطرح جهان قرار دهند و دایره توانمندی‌ها و نقاط قوت و ضعف آنها مشخص شود.

چندی پیش بازی ایرانی آسمان دژ 2 توانست مقام اول مسابقات جهانی را در كشور آلمان به دست آورد. این بازی به سرعت در میان گیمر‌های اروپایی جای خود را باز كرد. آسمان دژ توانست راهگشای حضور سایر بازی‌های ایرانی در عرصه بین‌المللی باشد و نام ایرانی را در كنار معدود كشور‌های تولیدكننده بازی‌های رایانه‌ای به ثبت برساند.

هم اكنون نیز شاهد تكرار یك موفقیت ایرانی هستیم. این بار انیمیشن «رستم و سهراب» در حال آماده شدن برای اكران همزمان در سه كشور امریكا، روسیه و امارات متحده است. انیمیشن رستم و سهراب بر اساس مهم‌ترین و مشهور‌ترین تراژدی ایرانی یعنی رستم و سهراب است كه فردوسی آن را در شاهنامه خود به بهترین شكل ممكن سروده است.

تراژدی رستم و سهراب پیش از این نیز مورد استفاده هنرمندان قرار گرفته بود. پیش از انقلاب 3 فیلم سینمایی با موضوع داستان رستم و سهراب ساخته می‌شود. «رستم و سهراب» به كارگردانی مهدی رئیس فیروز در سال 36، «سیاوش در تخت جمشید» به كارگردانی فریدون رهنما در سال46 و «پسر ایران از مادرش بی‌خبر است» باز هم به كارگردانی

اکران عمومی اثر سینمایی ایرانی در سه کشور آن هم در یک فرآیند طـبیعی، در سینمـای بعد از انقلاب بی‌سابقه یا حداقل کم‌سابقه است

فریدون رهنما در1352. علاوه بر این فیلم‌ها، چندین فیلم كوتاه نیز بر اساس این داستان ساخته می‌شود.

در زمانی كه تاجیكستان بخشی از خاك شوروی سابق بود، كارگردان روس بوریس كیمیاگروف سه فیلم سینمایی بر اساس داستان‌های شاهنامه می‌سازد، فیلم هایی با نام‌های رستم، داستان رستم و سهراب و داستان سیاوش كه نشان‌دهنده اهمیت شاهنامه در خارج از مرز‌های كشورمان است. یكی از مهمترین كار‌های نمایشی درباره این داستان شاهنامه، اپرای رستم و سهراب است كه توسط بهروز غریب پور كارگردانی شده و آهنگسازی آن را لوریس چكناواریان بر عهده داشته است. انیمیشن رستم و سهراب به گفته سازندگان آن نگاهی متفاوت به این افسانه كهن دارد.

انیمیشن رستم و سهراب كار مشترك میان شركت برادران دالوند و مركز گسترش سینمای مستند و تجربی است. داریوش دالوند به عنوان تهیه كننده این انیمیشن می‌گوید: اوایل سال 85 بود که دغدغه‌ و ایده‌ انیمیشن‌سازی با توجه به تکنیکی که به آن دست یافته بودیم، شکل گرفت. این ایده بر مبنای داستان «رستم و سهراب» بود، بعد از چند ماهی (حدود برج هفت سال 85) با محمد آفریده مدیرعامل وقت مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، ایده را مطرح کردیم.

وی ادامه می‌دهد: حدود 18 ماه درگیر بودیم با قصه، داستان، فیلمنامه، زاویه نگاه دوربین به این داستان و اینکه چه مقوله‌ای را مطرح کنیم همچنین بایدها و نبایدها، کمی‌ها و کاستی‌ها و... در حدود نیمی از صاحبنظران عرصه ادبیات فارسی بر این عقیده هستند که رستم پسرش را می‌شناخت اما او را کشت و این دغدغه ما هم بود. با این نوع نگاه دچار نگرانی بودیم که چگونه شروع کنیم و داستان به کجا پایان یابد. بیش از 18 ماه درگیر این مسائل بودیم زیرا دغدغه‌های زیادی نسبت به «رستم و سهراب»در عرصه ادبیات فارسی و میان ایرانیان وجود دارد.

این انیمیشن هم اكنون در حال بازاریابی برای نمایش بین‌المللی است. شفیع‌آقا محمدیان، مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی که پخش بین‌المللی این انیمیشن سینمایی را در جشنواره کن 2012 به یک شرکت خارجی واگذار کرده بود در گفت‌وگویی با ایسنا، در مورد پخش بین‌المللی فیلم می‌گوید: طبق آخرین اخباری که شرکت پخش‌کننده خارجی به ما داده است‌، کشور‌های امارات و روسیه حق رایت انیمیشن سینمایی «رستم و سهراب» را خریداری کرده و قصد اکران عمومی آن را در سینماهایشان دارند.

وی ادامه می‌دهد: چندی قبل شرکت پخش‌کننده، فعالیت خود را برای اکران عمومی این انیمیشن در امریکا نیز آغاز کرده بود که نهایتاً قرار است «رستم و سهراب» حداقل تا سه ماه دیگر در سینماهای آن کشور روی پرده برود.

آقامحمدیان در خصوص پیش‌بینی موفقیت این انیمیشن می‌افزاید: واقعاً اکران عمومی اثر سینمایی ایرانی در سه کشور آن هم در یک فرآیند طبیعی، در سینمای بعد از انقلاب بی‌سابقه یا حداقل کم‌سابقه است. این موضوع وقتی اهمیت زیادی پیدا می‌کند که بدانیم «رستم و سهراب» در شرایطی در سه کشور خارجی اکران می‌شود که داستانی کاملاً ایرانی دارد که از کتب کهن ما سرچشمه می‌گیرد. مدیر عامل مركز سینما مستند و تجربی می‌افزاید: توافق ما با پخش‌کننده خارجی فیلم، فروش حداقل 8 میلیون دلار است، اما پس از آنکه این پخش‌کننده توانست رایت «رستم و سهراب» را به امارات و روسیه بفروشد، امیدوار است که فروش آن به 10 میلیون دلار برسد.

حضور انیمیشن رستم و سهراب به عنوان اولین نماینده انیمشن ایرانی روی پرده‌های سینماهای خارجی می‌تواند تبلیغ خوبی برای آشنایی مخاطبین انیمیشن با توانایی‌های هنرمندان ایرانی باشد و از سوی دیگر راهگشای حضور سایر تولیدات ایرانی و رقابت آنها با انیمیشن‌های ساخته شده در كشورهایی مانند امریكا و ژاپن است.

بخش سینما و تلویزیون تبیان

منبع: روزنامه جوان