تبیان، دستیار زندگی
از آنجایى که مسح پاها باید با رطوبتى که از آب وضو در کف دو دست باقى مانده صورت بگیرد، لذا باید هنگام مسح سر، دست به قسمت بالاى پیشانى نرسد و با رطوبت صورت برخورد نکند تا این‌که رطوبت دست که هنگام مسح پا به آن نیاز دارد با رطوبت صورت مخلوط نشود.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آیا کف پای کسانی که به دستشویی می روند پاک است؟

پاکی


از نظر اسلام اصل در همه اشیاء طهارت و پاکی است از جمله کف و محیط دستشویی و توالت مگر این که نجاست آنها ثابت شود و اگر انسان، شک کند که چیز پاکی نجس شده یا نه، پاک است و جست و جو و وارسی لازم نیست.


مهمترین مقدمه احکام عبادی مسائل مربوط به طهارت و نجاست است که در این مورد سوالات مخاطبین فراوان و البته گوناگون است. ما در این مقاله چند سوال را انتحاب کرده و مطرح می کنیم:

سوال: مخلوط شدن مسح سر با خیسی صورت چه حکمی دارد؟

از آنجایى که مسح پاها باید با رطوبتى که از آب وضو در کف دو دست باقى مانده صورت بگیرد، لذا باید هنگام مسح سر، دست به قسمت بالاى پیشانى نرسد و با رطوبت صورت برخورد نکند تا این‌که رطوبت دست که هنگام مسح پا به آن نیاز دارد با رطوبت صورت مخلوط نشود. (حسینی خامنه‌اى، سید على، أجوبة الاستفتاءات، ص 27)

به هر حال، وضو و مسح سر باطل نمى‌شود، ولى مسح پا نباید با رطوبت گرفته شده از آب وضوى صورت باشد. ( امام خمینى، سید روح اللّٰه، استفتاءات، ج 1، ص 39)

لذا فقها در این‌باره راه‌حلی ارائه کرده‌ و می‌گویند: با قسمت دیگر کف دست که ملاقات با آب صورت نکرده، پا را مسح کند. (بهجت، محمد تقى، استفتاءات، ج 1، ص 142، دفتر حضرت آیة الله بهجت؛ فاضل لنکرانى، محمد، جامع المسائل، ج 1، ص 50؛ تبریزى، جواد، استفتاءات جدید، ج 1، ص 39)

سوال: اگر بعد از مسح سر، انگشتان دست خشک شود، جهت مسح پا، چه باید کرد؟

اصل در مسح پا برای وضو، آن است که با رطوبت باقی مانده در کف دست انجام شود، حال چه با انگشتان و چه با قسمت گودی کف دست صورت گیرد.

در هر حال، مراجع عظام تقلید در این باره می‌گویند:

اگر رطوبت کف دست فقط به اندازه مسح سر باشد، مى‌تواند[1] سر را با همان رطوبت مسح کند و براى مسح پاها از اعضای دیگر وضو رطوبت بگیرد.[2]

سوال: اگر در حین وضو ، روی شیر چند قطره آب باشد و دست با آن قطرات برخورد کند، آیا مشکلی در وضو به وجود می آید؟

پاسخ حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته) به این شرح است:

اگر بعد از پایان شستن دست چپ آبی به کف دست شما از خارج برسد و مسح سر یا پا با آن آب خارجی انجام شود، وضو صحیح نیست در غیر این صورت، وضو مشکلی ندارد.

سوال: آیا انسان می تواند با بدن خیس غسل یا وضو بگیرد، مثلا شاید انسان موقعی که دوش می‌گیرد جنب شود آیا می تواند در آن موقع با بدن خیس غسل کند یا خیر؟

غسل کردن با بدن خیس هیچ اشکالی ندارد. و اگر انسان در حال استحمام و غسل کردن مجدداً جنب شود می تواند همان جا غسل نماید و نیازی به خشک کردن بدن نیست. همچنین وضو گرفتن با بدن خیس اشکالی ندارد ولی باید به هنگام مسح کشیدن حتماً محل مسح در سر و روی پاها خشک باشد. (توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج‏1، ص: 158،مسأله 256 :جاى مسح باید خشک باشد. و اگر به قدرى تر باشد که رطوبت کف دست به آن اثر نکند مسح باطل است. ولى اگر ترى آن به قدرى کم باشد که رطوبتى که بعد از مسح در آن دیده مى‏شود بگویند فقط از ترى کف دست است اشکال ندارد.)

سوال: آیا کف پای کسانی که به دستشویی وارد و خارج می شوند پاک است؟

از نظر اسلام اصل در همه اشیاء طهارت و پاکی است از جمله کف و محیط دستشویی و توالت مگر این که نجاست آنها ثابت شود و اگر انسان، شک کند که چیز پاکی نجس شده یا نه، پاک است و جست و جو و وارسی لازم نیست.

بنابر این کسانی که وارد دستشویی می شوند تا زمانی که یقین به نجاست کف دستشویی پیدا نکردند یا یقین به نجاست پیدا کردند ولی کف دستشویی طورى تر نبود که نجاست آن به کف پا، کفش، دمپایی و ... سرایت کند، کف پا، کفش، دمپایی و ... پاک است.

بلی اگر یقین کنم که دمپایی یا کف پا در دستشویی یا هر جای دیگر در اثر تماس با نجاست نجس شده است، با راه رفتن روی موزاییک یا کاشی یا فرش، پاک نمی شود بلکه در صورتی که یکی از آن دو یا هر دو به نحوی تری و رطوبت داشته باشند که به دیگری سرایت کند آن جا هم نجس می شود. (فلاح زاده، محمد حسین، کتاب آموزش فقه، ص 99، 104، 105، 113؛ و همین طور قسمت طهارت و نجاست رساله مراجع مربوطه رجوع شود.)

پی نوشتها:

[1]. آیات عظام گلپایگانى، صافى، بهجت، سیستانى شبیری زنجانى: (احتیاط واجب آن است که می‌تواند ..)

[2]. آیت الله بهجت: ( و بنا بر احتیاط واجب باید اوّل از ترى موى ریش و ابرو کمک بگیرد و اگر در آنها ترى نبود از دستها رطوبت بگیرد)؛ آیات عظام خوئى، تبریزى، شبیری زنجانى، سیستانى، خامنه‌ای: (براى مسح پاها از ریش خود رطوبت بگیرد)؛ امام خمینى، سید روح اللّٰه، توضیح المسائل.

فرآوری: آمنه اسفندیاری  

بخش احکام اسلامی تبیان


منبع: سایت اسلام کوئیست

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.