راه کارهای رفع موانع تحقیق و پژوهش
.gif)
1) نخست این که ما با توجه به عوامل بازدارنده اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و تاریخی در ارتباط با پژوهش و پژوهشگری و آگاهی از مشکلات اساسی و بنیادین خود نباید در برنامه های اصلاحی به صورت ساده انگارانه برخورد کنیم و یا دچار خوش باوری شویم.
2) با توجه به کمبود شدید محقق در جامعه، این ضرورت به شدت احساس می شود که باید از توان محققان فعلی استفاده کاملی بشود و در چنین شرایطی از هدر دادن توان نیروهای محقق از طریق تکرار پژوهش ها و موضوع های بیهوده و غیرمرتبط با نیاز جامعه بپرهیزیم.
3) مسئله بعدی ضرورت هماهنگی بین رشته های مختلف دانشگاهی در مسائل تحقیقاتی است که این امر منجر به پژوهش های تکمیلی خواهد شد.
4) ضروری است که برنامه ریزی های آموزشی در جهت تربیت محقق در جامعه انجام شود. در اینجا ذکر این نکته ضروری است که در کشور ما به رغم مشکلات بنیادینی که در زمینه اقتصادی و اجتماعی برای توسعه پژوهش وتحقیق وجود دارد جامعه ما از نیروهای بالقوه و پتانسیل های بالایی از نظر تحقیقی برخوردار است. در صورتی که از این نیروها استفاده های درست و دقیقی شود می توان گام های موثری در پیشبرد تحقیقات در کشور برداشت.
5) از دیگر پتانسیل های قوی تحقیقی و پژوهشی کشور حضورگسترده محققان ایرانی در خارج از کشور و در محافل تحقیقاتی جهان است که جذب این محققان دور از وطن و علاقه مند به بازگشت به ما در پیشبرد امر تحقیق و همتراز کردن تحقیقات ایرانی با پژوهش های جهانی کمک زیادی می کند.
* جذب محققان چه آنها که در داخل و چه آنها که در خارج هستند کار ساده ای نیست و باید برای آنها جاذبه هایی ایجاد کرد که با رغبت و رضایت خاطر جذب موسسات و سازمان های تحقیقاتی کشور شوند. این جاذبه ها عبارتند از:
1) ایجاد جاذبه های انتشاراتی و تحقیقاتی ؛ یک محقق بیش از همه انتظار دارد که پس از زحماتی که در راه تحقیق کشیده است اثرش منتشر شود و ثمره تحقیقاتش را به صورت منتشر شده ببیند.
2) ایجاد جاذبه های اطلاعاتی برای محققان؛ یعنی با ایجاد و گسترش بانک های اطلاعاتی در موسسات تحقیقاتی، امکان گردآوری و تهیه داده های موردنیاز پژوهشگران را فراهم کنیم. امکاناتی مانند به وجود آوردن کتابخانه های تخصصی و مناسب و نیز ارتباط گسترده با شبکه های اطلاعاتی از جمله اینترنت، ضروریات توسعه در امر پژوهش است.
3) رفع نیازهای معیشتی؛ بی تردید ایجاد جاذبه های اقتصادی در جهت رفع نیازهای معیشتی از مهمترین مولفه های اساسی در گسترش فرهنگ پژوهشی در جامعه است.متاسفانه در کشور ما هنوز در بیشتر مراکز و موسسات تحقیقاتی حق التحقیق به ازای کارهای فکری بر اساس ساعت است نه ارزش کار. این در حالی است که اساسی ترین مرحله تحقیق زمانی است که محقق به ظاهر به کاری اشتغال ندارد، نشسته وفکر می کند.
برای ارزشیابی کار تحقیقی، زمان سنجی کار درستی نیست بلکه باید بنا به ارزش و اهمیت تحقیق کار سنجیده شود و محقق از نظر مالی خیالش آسوده و دغدغه معیشتی و مالی نداشته باشد.
4) ایجاد جاذبه های بین المللی؛ بسیاری از محققان ایرانی علاقه مند هستند که پژوهش های آن ها در مجامع تحقیقاتی و فرهنگی بین المللی مطرح شود و نظریاتشان در چهار دیواری داخلی کشوری محصور نماند تا امکان بحث، جدل و کنکاش بیشتری درباره آن ها در سطح جهانی وجود داشته باشد.
پس لازم است که موسسات تحقیقاتی با برنامه ریزی های صحیح نسبت به برقراری ارتباط و همکاری با سازمان های علمی، آموزشی و فرهنگی مانند “یونسکو” و سایر موسسات فرهنگی در جهان اقدام کنند که محققان کشور بتوانند در سطح بین المللی هم تحقیقات خود را مطرح نموده و با دنیای خارج ارتباط و تبادل نظر کنند و نیز حضور محققان ایرانی در نشست ها و همایش های معتبر بین المللی به سهولت امکان پذیر باشد.
