تبیان، دستیار زندگی
با پیشرفت فناوری اطلاعاتی و ارتباطی موسسات آموزش عالی و سازمان های مختلف به ارائه یادگیری الکترونیکی روی آورده اند....
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

طراحی محیط های آموزش الکترونیکی

طراحان محیط های آموزشی با استفاده از عناصر الکترونیکی، تمامی فرآیند آموزشی را هدایت می کنند و فراگیران را از هر مکانی در محیط یادگیری قرار می دهند. در این محیط فراگیر و مربی با توجه به فاصله زمانی و مکانی تمامی فعالیت های آموزشی را با استفاده از امکانات الکترونیکی انجام می دهند، که این اعمال عبارتند از ثبت نام و مدیریت و ارائه محتوا و ارتباط بین مدرس و دانشجو می باشد که توسط این محیط یادگیری انجام می شود.

روش جدید طراحی محیط های آموزش الکترونیکی

از اوایل سال 2000 به بعد دانشگاه های الکترونیکی زیادی راه اندازی شده اند که بعضی از آن ها در طراحی آموزش های خود، آموزش حضوری را شبیه سازی کرده و به کار می بندند. این طراحان بیشتر با استفاده از ابزارهای الکترونیکی موارد ثبت نامی و ارایه محتوا و اجرای آزمون ها را به کار می برند و مدیریت می کنند، در مقابل این روش برخی دانشگاه ها محیط های یادگیری الکترونیکی را طوری طراحی می کنند که در آن مسئولیت یادگیری را به فراگیر واگذار می کنند و در این روش به طریقی است که دانشجو خود ترغیب می شود که از قابلیت های ارتباطی بهره گرفته و اجتماعهای پژوهشی تشکیل دهد.

حال این سئوال به ذهن می رسد که در طراحی محیط یادگیری الکترونیکی چه نکاتی باید رعایت شود تا به بهبود یادگیری کمک کند؟

در این مطلب سعی برآن شده است که ضمن بررسی روش های متداول طراحی محیط های یادگیری نگاه ترکیبی و نوینی برای طراحی محیط های یادگیری الکترونیکی ارایه شود.

روش های مربوط به طراحی یادگیری الکترونیکی را می توان به دو دسته تقسیم بندی کرد:

1.  روش مدیریتی و یا کنترل مدیر، که در این روش از ابزارهای اطلاعاتی و به کارگیری روش های مدیریتی، تولید محتوا و ارایه آن را در هر زمان مورد توجه قرار می دهد. مدیر آموزش با استفاده از این ابزار توانایی کنترل فعالیت های آموزشی فراگیر را خواهد داشت.
2.  فراگیر محور، که بر بکارگیری نرم افزارهای یادگیری شخصی و اجتماعی تاکید دارد که فراگیر با استفاده از این ابزار توانایی برطرف کردن نیازهای یادگیری خود را برطرف کند و هم چنین علایق خود را دنبال کند و یا گروه های یادگیری تشکیل دهد.

روش جدید طراحی محیط های آموزش الکترونیکی

عناصر کنترلی یادگیری الکترونیکی به طراحان این امکان را می دهد که محتوای آموزشی را تهیه کرده و به فراگیر ارایه دهند و با استفاده از این عناصر و ابزارهای کنترل کننده، راه های حرکت و فعالیت فراگیر را از پیش تعیین نمایند.

محیط یادگیری الکترونیکی امکانات ارتباطی مختلفی دارد که به شخصی سازی علم توسط افراد کمک می کند. وبلاگ و ویکی و اتاق های گفتگو نمونه هایی از نرم افزارهای گروهی هستند که فراگیر به توسط آن ها می تواند نیازهای خود را برطرف نماید. به طور مثال وبلاگ نوعی نرم افزار گروهی است که فراگیر توسط آن می تواند از ایده های دیگران بهره جسته و ایده های خود را در معرض دید افراد قرار دهد.

نرم افزارهای جمعی و ابزارهای ارتباطی محیط الکترونیکی به طور مستمر در حال رشد هستند و مهم ترین اثر آن ها امکان مشارکت و تسهیل در ارتباط و به اشتراک گذاری انواع فایل هاست.

نرم افزارهای جمعی و ابزارهای ارتباطی محیط الکترونیکی به طور مستمر در حال رشد هستند و مهمترین اثر آنها امکان مشارکت و تسهیل در ارتباط و به اشتراک گذاری انواع فایل هاست.

از این رو به کاربردن ابزارهای تهیه و تولید محتوا به برخی از فراگیران این امکان را می دهد که با دسترسی به دانش اولیه برای مشارکت در بحث ها و به کاربندی نرم افزارهای گروهی، انگیزه لازم را کسب کنند و هم چنین استفاده از عناصر مدیریتی نیز فراگیران دارای مهارت کم را ملزم به انجام به موقع مطالب می سازد.

در یک نگاه دقیق اگر ویژگی های محیط الکترونیکی و نقاط قوت و ضعف آن را در کنار هم قرار دهیم به بینش جدیدی در طراحی این محیط دست می یابیم:

1. انتخاب طرح مناسب برای عناصر مدیریت دوره
2. تهیه محتوای الکترونیکی با توجه به اصول چندرسانه ای ها
3. استفاده کارامد از عناصر ارتباطی و مشارکتی
4. توجه به ویژگی های فراگیران
5. امکان دسترسی به منابع یادگیری
6. به کارگیری روش های فراگیر محور و خود آموز
روش جدید طراحی محیط های آموزش الکترونیکی

نتیجه گیری:

با توجه به شناخت محیط الکترونیکی می توان نگاه ترکیبی جدیدی ارایه داد. این نگاه در درجه اول بر نیازهای فراگیر و نقاط قوت محیط الکترونیکی تمرکز دارد و در درجه دوم عناصر مدیریتی تهیه و تولید محتوا را مورد تاکید قرار می دهد، بر این اساس استفاده از این قابلیت ها در کنار هم به بهبود کیفیت محیط یادگیری الکترونیکی کمک می کند.

یک طراح باید به بررسی ویژگی های فراگیران بپردازد و با توجه به نیازهای آنان محتوای دوره را با استفاده از صدا، تصویر و متن و پویا نمایی تهیه و سازمان دهی کند و فراگیران را ترغیب به شرکت در فعالیت های فردی و گروهی نماید و منابع یادگیری متنوعی را در اختیار فراگیران قرار دهد.

فائزه خاموشی

گروه آموزش الکترونیکی

سوال:

کدامیک از موارد زیر جزء موارد طراحی محیط یادگیری الکترونیکی نمی باشد؟

1. تهیه محتوای الکترونیکی با توجه به اصول چندرسانه ای ها

2. استفاده کارامد از عناصر ارتباطی و مشارکتی

3. توجه به ویژگی های مدیران شبکه

4. توجه به ویژگی های فراگیران