جامعه بازاری

کتاب «تحلیل ساختار و نظریه بازار با تاکید بر نقش رنسانس و انقلاب صنعتی» منتشر شد. محمدهادی زاهدی‌وفا و علی‌اکبر ناسخیان در این اثر تالیفی به بررسی و نقد مفهوم و ماهیت نهاد بازار پرداخته‌اند.

نویسندگان این کتاب با پژوهش در حوزه تاریخ نهاد بازار «تحولات رنسانس» و «انقلاب صنعتی» را دو شاخصه مهم مدرنیته معرفی کرده‌ و می‌‌نویسند که این عوامل بازار را از نهادی در کنار سایر نهادها به جایگاه برتری ارتقاء داده است.

این کتاب با مروری بر تعریف بازار، شاخصه‌ها و مولفه‌های اصلی آن را استخراج کرده و مبنای تحقیق قرار داده است. مولفان با بررسی ساخت اقتصادی بازار یعنی مبادله، ویژگی‌های آن را برشمرده و تمایزات مبادلات بازاری و مبادلات غیر بازاری را بازگو کرده‌اند.

بررسی ابعاد جامعه‌شناختی «جامعه بازار»، مناقشات فلسفی تئوری بازار و بررسی ساخت حقوقی آن از دیگر مباحث این کتاب است. در حقیقت این اثر رسالت اصلی خود را تبیین تحولات مفهومی بازار و ارتباط آن با انقلاب صنعتی می‌داند و در نهایت بر توزیع ثروت از منظر اقتصاد اسلامی تاکید می‌کند.

مضامین کتاب «تحلیل ساختار و نظریه بازار با تاکید بر نقش رنسانس و انقلاب صنعتی» به اصول اولیه شکل‌گیری نظریه بازار مدرن می‌پردازد و توجهی به اصول پیچیده‌تر انواع بازارهای مالی، اعتباری و الکترونیکی ندارد. بازه زمانی که این اثر به آن پرداخته است، تقریبا از شکل‌گیری بن‌مایه‌های نظریه جدید بازار در اواسط قرن هجدهم شروع شده و به نیمه‌های قرن بیستم ختم می‌شود.

بر اساس آن‌چه از کتاب بر می‌آید، اصلی‌ترین هدف این تحقیق، بررسی عوامل پشت صحنه بازار است كه در واقع قواعد توزیع به دست آن‌ها شكل می‌گیرد.

مولفان نتایج تحقیقات خود را در 9 فصل با عناوین «مروری اجمالی بر تعاریف بازار»، «ساخت اقتصادی»، «ساخت اجتماعی»، «ساخت فلسفی»، «ساخت حقوقی»، «عوامل و نهادهای موثر بر توزیع قدرت»، «بدیل‌های بازار»، «تحولات مفهومی و تاثیرات انقلاب صنعتی بر تحولات بازار و مساله بحران بازار» و «پیش درآمدی بر ساخت حقوقی نظام تخصیص و توزیع از منظر اقتصاد اسلامی» تقریر کرده‌اند.

نخستین چاپ کتاب «تحلیل ساختار و نظریه بازار با تاکید بر نقش رنسانس و انقلاب صنعتی» را انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) با شمارگان یک‌هزار نسخه در 324 صفحه به بهای 9 هزار تومان منتشر کرده است.

اقتصاد بخش عمومی

«اقتصاد بخش عمومی»، تالیف هادی امیری، روح‌الله شهنازی و زهرا دهقان‌شبانی منتشر شد. این کتاب ضمن پرداختن به موضوعات نظری مرسوم در اقتصاد بخش عمومی، برخی شواهد و واقعیت‌های مشاهده شده بخش عمومی ایران را به صورت متن درسی آورده است.

این کتاب در سه بخش و هفت فصل، با استفاده از تحلیل‌های اقتصاد خرد و کلان، به مطالعه رفتارهای دولت در تدارک کالاهای عمومی، کنترل عدم اطمینان، کاهش فقر و نا‌برابری و تحلیل آثار این رفتارها بر متغیرهای اقتصادی می‌پردازد.

در بخش اول کتاب با عنوان اقتصاد رفاه، با مفهوم کار‌آیی در سطح کلی، کار‌آیی در تولید و مصرف، کار‌آیی در سطوح فنی و کارآیی تخصیصی آشنا می‌شویم. مفهوم عدالت، نظام بازار، رفاه اجتماعی و مبادله کالایی و برابری، از مباحث مهمی به‌شمار می‌آیند که در این فصل به آن‌ها پرداخته شده است.

بخش دوم کتاب، بحث محوری درباره دولت است. فصل‌های این بخش به معرفی دولت و اقتصاد بخش عمومی می‌پردازد، سطوح فعالیت دولت را مشخص، اقتصاد بخش عمومی را تعریف و نظر مکاتب مختلف درباره مداخله بخش عمومی در اقتصاد را مطرح می‌کند.

در بخش پایانی کتاب نیز که شامل چهار فصل است و در آن موارد شکست بازار در حوزه تخصیص و روش‌های رفع آن‌ها از سوی دولت بررسی می‌شود. از مباحث مهمی که در چهار فصل این بخش از کتاب از آن‌ها سخن به میان آمده است، می‌توان به مفهوم و انواع اثرات خارجی، اثرات خارجی منفی و مثبت در تولید و مصرف، رقابت ناقص و مقررات‌گذاری، کار‌آیی در بازار انحصار، عدم مداخله دولت، عدم تقارن اطلاعات و روش‌های غلبه بر عدم تقارن اطلاعات در انتخاب معکوس، اشاره کرد.

آن‌طور که از مفهوم کلی کتاب استنباط می‌شود، اقتصاد بخش عمومی، شاخه‌ای از علم اقتصاد است که به بررسی وظایف دولت در عرصه عمومی می‌پردازد. علاوه بر وظایف حاکمیتی دولت و تولید کالاهای استراتژیک، آن دسته از فعالیت‌های اقتصادی که بخش خصوصی حاضر به انجام آن‌ها نیست نیز، در زیرگروه فعالیت‌های دولت قرار می‌گیرد. هدف اصلی در این کتاب، معرفی بخش عمومی و تحلیل نقش و وظایف اقتصادی دولت در نظام اقتصاد اسلامی است.

چاپ نخست کتاب «اقتصاد بخش عمومی» در 365 صفحه، با شمارگان دو هزار نسخه و بهای پنج هزار و 600 تومان از سوی انتشارات سمت، منتشر شده است.

مطالعات پسااستعماری

«مطالعات پسااستعماری» نوشته گروهی از نویسندگان با ترجمه جلال فرزانه‌دهکردی و رامین فرهادی، مجموعه مقاله‌هایی با موضوع استعمارگری و پسااستعمارگری به‌ویژه آفریقا و آسیا را دربردارد.

«مطالعات پسااستعماری» تالیف جمعی از نویسندگان با انتخاب و ترجمه جلال فرزانه‌دهکردی و رامین فرهادی، مجموعه مقاله‌هایی درباره موضوع پسااستعماری است و از نظریه‌های حوزه جامعه‌شناسی به‌شمار می‌رود. این مقاله‌ها در زمینه تاریخ، فرهنگ و ادبیات کشورهای استعمار شده تنظیم شده‌اند.

کتاب در هفت فصل گردآوری شده است. «توصیف مطالعات استعماری و پسااستعماری» نوشته آنیا لومبا، «پساساختارگرایی و گفتمان پسااستعماری» به‌قلم سایمون گیکاندی و «ادبیات پسااستعماری و معیار ادبی غرب» از جان مارکس برخی مقاله‌های کتابند.

دیگر مقاله‌هایی که در «مطالعات پسااستعماری» آمده است، شامل «استعمارزدایی از ذهن» به‌کوشش نوگی وا تیُنگاُ، «امپریالیسم فرهنگی در مکتب رمانتیسیزم» نوشته ساری مکدیسی، «نهادینه کردن مطالعات پسااستعماری» از بیتا پری و «گذری تحلیلی بر ادبیات پسااستعماری» به‌قلم مارگارت دِرَبِل است.

کتاب در کنار تعریف واژه پسااستعمار و بررسی سیر تاریخی آن به چگونگی رویارویی فرهنگ غربی با فرهنگ‌های غیرغربی می‌پردازد.

در «مقدمه مترجم» کتاب آمده است: «درباره علل گسترش استعمارگری و لشکرکشی‌های کشورهای اروپایی دو دیدگاه وجود دارد. نخست این‌که استعمارگری ادامه همان علایق امپراتوری‌های پیش از مدرنیته بوده که منجر به گسترش اراضی امپراتوری‌ها شده و عموما با جنگ‌طلبی همراه بوده است.»

در ادامه نوشته شده است: «دیدگاه دوم که از دیدی اقتصادی به موضوع می‌نگرد، استعمارگری را که در عصر صنعتی شدن و با رشد مدرنیته به اوج رسیده است نشات‌گرفته از شکل‌گیری نظام سرمایه‌داری‌ای می‌داند که در مرحله‌ای خاص اقتصادی برای گسترش بازار تولید و نیروی کار خود به دیگر کشورها هجوم برده و سعی در تسلط اقتصادی بر آن کشورها داشته‌اند.»

کتاب تلاش کرده تا با ترجمه و چینش مقاله‌های مختلف و موضوع مشترک در کنار هم دیدگاهی متوازن نسبت به مساله استعمار و درک تاریخی از آن در منطقه‌های استعمارشده به‌ویژه آسیا و آفریقا ارایه دهد. همچنین بررسی مطالعات پسااستعمارگری در حوزه اصلی بروز آن یعنی ادبیات، از نکته‌های مثبت کتاب به‌شمار می‌رود.

کتاب «مطالعات پسااستعماری» تالیف جمعی نویسندگان با انتخاب و ترجمه جلال فرزانه‌دهکردی و رامین فرهادی در 256 صفحه، شمارگان یک‌هزار و 500 نسخه و بهای 6 هزار تومان از سوی انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) راهی بازار نشر شده است.