تبیان، دستیار زندگی
گیاخاک ( گیاه‌خاک به انگلیسی Humus ): گیاخاک بخش آلی خاک است. گیاخاک باقیماندهء گیاهان واجساد جانوران پس از مرگ آنها است. به طوری که که دیگر نتوان نوع گیاه و جانور را تشخیص داد....
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

گیاخاک

گیاخاک

گیاخاک ( گیاه‌خاک به انگلیسی Humus ):

گیاخاک بخش آلی خاک است. گیاخاک باقیمانده ی گیاهان واجساد جانوران پس از مرگ آن ها است. به طوری که که دیگر نتوان نوع گیاه و جانور را تشخیص داد. گیاخاک سبب تیره رنگی خاک می‌شود. علاوه بر این، گیاخاک سبب ورود آب و هوا به خاک می‌شود و برخی از مواد مورد نیاز گیاهان را به آن ها می‌رساند. روی خاک معمولاً گیاخاک بیشتری نسبت به زیرخاک دارد. هم چنین گیاخاک در خاک های کشتزارها، باغ ها و باغچه‌ها زیاد و در خاک های بیابانی بسیار کم است. گیاخاک، آب خاک و فضای خالی بین ذرات خاک را افزایش می‌دهد که برای رشد گیاهان بسیار مفید است.

رنگ سیاه یا قهوه‌ای تیره از مشخصه‌های گیاخاک می‌باشد که این به خاطر فراوانی کربن آلی در آن است.

گیاخاک موجب افزایش قدرت نگهداری آب در خاک شده و نفوذ پذیری خاک نسبت به هوا را افزایش می دهد هم چنین موجب افزایش مواد محلول و معدنی خاک شده ( با ارا بودن خاصیت اسیدی خود ) و منبع اصلی نیتروژن برای رشد گیاهانی مثل نخود و لوبیا و... می شود.

گیاخاک

چگونگی تشکیل گیاخاک

وقتی گیاهان می میرند، اجزای بدن آن ها به کمک جا نداران ذرّه بینی خاک تجزیه می شود، وقتی به مرحله ای برسند که دیگر صورت اوّلیه گیاه و جانور در آن ها مشخص نباشد، گیاخاک نامیده می شوند که رنگ تیره ای دارند و هر چه رنگ خاک تیره تر باشد، نسبت گیاخاک آن بیشتر است. خاک رو، معمولاً گیاخاک بیشتری نسبت به خاک زیر دارد. هم چنین گیاخاک در خاک های مزارع، باغ ها و باغچه ها زیاد و در خاک های بیابانی بسیار کم است.

گیاخاک قدرت نگهداری آب خاک و نیز فضای خالی بین ذرّات خاک را افزایش می دهد و سبب نفوذ هوا به داخل خاک می شود، که برای رشد گیاهان بسیار مفید و مناسب است.

گیاخاک

خاک مادّه ی پرارزش است

زندگی انسان و بسیاری از موجودات دیگر بدون وجود خاک ممکن نیست. زیرا تمام غلّات، میوه ها و دیگر گیاهان با وجود خاک، می توانند رشد کنند. می دانید که تشکیل لایه ای از خاک به قطر یک سانتی متر، به 100 تا 1000 سال زمان نیاز دارد. از طرفی، کارها یی چون شخم نا مناسب، آبیاری نادرست، از بین رفتن پوشش گیاهی و تبدیل زمین های کشاورزی و باغ ها به ساختمان و کارخانه و. . . به دست انسان، باعث فرسایش خاک و از بین رفتن آن می شود.

پس باید در بهره برداری از خاک و نگهداری و محافظت از آن دقّت های لازم را به عمل آورد و از فرسایش آن تا حدّ امکان جلوگیری کرد.

شما در این باره چه فکر هایی دارید؟


مرکز یادگیری سایت تبیان

تجمیع : فاطمه گودرزی