یافتن شیای براق بر روی مریخ
این سطح براق، سنگ دانهریز و نسبتاً سختی را نشان میدهد. این گونه سنگها میتوانند در اثر فرسایش باد صیقلخورده و به وجود آیند و سطحهایی هموار و صاف پدید آورند. در زمین هم از این دست سنگها که باد آنها را فرسایش داده است در دشتهای خشک جنوبگان پیدا میشود.
این سنگ تازه کشف شده نخستین شی براقی که کنجکاوی در سیارهی سرخ ثبت کرده است نیست. چند ماه قبل (اکتبر2012) هم این مریخنورد که به اندازهی یک خودرو است، نخستین فعالیت کند و کاو خود را متوقف کرد تا به بررسی یک قطعه کوچک فلزی که در سطح مریخ خودنمایی میکرد بپردازد. دانشمندان تصور میکنند این شی براق تکهای پلاستیکی بهجا مانده از فرود نفسگیر کنجاوی در مرداد امسال باشد. پس از آن نیز، کنجکاوی در یکی از گودالهایی که کنده بود به رگههایی درخشانی برخورد که احتمالاً گونهای کانی مریخی است. در دسامبر هم کنجکاوی از جسم دیگری عکس گرفت که «گُل مریخ» خوانده میشود و آن زمان سر و صدای زیادی کرد.
این دست یافتهها شاید برای مردم عادی و پژوهشگران جالب باشد ولی برای کنجکاوی این طور نیست! کنجکاوی دغدغههای مهمتری دارد. وظیفهی اصلی این مریخنورد این است که دریابد آیا دهانهی گِیل روزی میزبان حیات میکروسکپی بوده است یا خیر.
ده دستگاه علمی مختلف، 17 دوربین و یک متهی سنگ سوراخکن به کنجکاوی در پاسخ دادن به این پرسش کمک میکنند. چندی پیش کنجکاوی برای نخستینبار این مته را بر روی یک سنگ مریخی سوراخی به عمق 6.4 سانتیمتر ایجاد کرد؛ کاری که تا کنون در هیچ سیارهی دیگری به جز زمین انجام نشده بود.
زحمات کاوشگر کنجکاوی ناسا آرامآرام در حال به بار نشستن است و زمان زیادی تا چشیدن طعم شیرین موفقیت آن نمانده. در حوالی ماه سپتامبر 2013/ شهریور 92، این کاوشگر میتواند طعم اولین تکههای رسوبات چند لایه آئولیس مونس را بچشد. این احتمال وجود دارد که این کوه که تقریبا 5 کیلومتر ارتفاع دارد، نشانههایی از حیات باستانی مریخ را در خود داشته باشد.
کاوشگرهای پیشین شواهد متعددی از وجود آب در گذشته را آشکار کردهاند و همانطور که میدانید، آب عنصر کلیدی برای حیات از نوعی است که ما میشناسیم. کنجکاوی با آزمایشگاه شیمی پیچیده خود، به دنبال نشانههای محکمتری از زیستپذیری در این سیاره است. از میان این نشانهها میتوان به ترکیبات آلی اشاره کرد که آجرهای ساختمانی کربنپایه حیات شناختهشده را تشکیل دادهاند.
کنجکاوی تا آخر فوریه 2013 به کاوشهای خود در منطقه گلنلگ ادامه خواهد داد و پس از آن بر سرعتش خواهد افزود. کوهپایه آئولیس مونت 10 کیلومتر آن سوتر قرار دارد و با توجه به سرعت کاوشگر که حدود 100 متر در هر روز است، این سفر بین شش تا نه ماه به طول خواهد انجامید، چراکه کنجکاوی در مسیر خود توقفهایی نیز خواهد داشت تا هر عارضه زمینی جذابی را که در مسیر خود ببیند بررسی کند. به هر حال، برخی از جالب توجهترین کشفیات کاوشگرهای مریخ، به صورت تصادفی به دست آمدهاند.
این کاوشگر در تاریخ 26 نوامبر 2011 توسط ناسا، به مقصد مریخ پرتاب شد و حدود 8 ماه بعد در 6 اوت 2012 بر روی سطح این سیاره فرود آمد. کاوشگر ناسا سفری 563 میلیون کیلومتری را برای رسیدن به مریخ پیمودهاست. پیش از فرود موفقیتآمیز این کاوشگر، نگرانیهای زیادی در این باره وجود داشت، به گونهای که به مرحله فرود آن هفت دقیقه وحشت نام داده بودند.
کنجکاوی در کانون تپهای عظیم فرود آمد. دلیل انتخاب این گودال برای فرود کاوشگر وجود رسوباتی در آن است که بر اثر وجود آب زیاد شکل گرفته است. آنچه به کنجکاوی اجازه میدهد تا شواهدی از وجود نخستین ذرات اساسی در حیات میکروبی را بیابد.
فرود مریخنورد کنجکاوی، یکی از دشوارترین عملیات فرود فضایی و پیروزی بزرگی برای مهندسان ناسا به شمار میرود، این فرود به علت جو نازک مریخ، خطرات بسیاری داشت، اما با استفاده از چتر و راکتهای پرتابی و بازوهای فضایی سرعت آن از حدود 22 هزار کیلومتر در ساعت آنقدر کاهش یافت که توانست با موفقیت بر سطح مریخ بنشیند. از 14 فضاپیمای بدون سرنشینی که تا کنون از این مرکز فضانوردی به مریخ فرستاده شده، تنها 6 فروند با موفقیت بر سطح آن نشستهاند.
فرآوری:م.ح.اربابی فر
بخش دانش و زندگی تبیان
کانوت / خبرآنلاین