تبیان، دستیار زندگی
این روزها هر جا پا می‌گذاریم بحث داغ، «وضعیت اقتصادی» است و اینکه قدرت خرید مردم پایین آمده است و فشارهای اقتصادی در مقایسه با گذشته افزایش یافته است. خیلی‌ها پا را فراتر گذاشته و از کاهش ارزش پول ملی شکایت دارند و این موضوع را مزید بر علت فشارهای اقتصادی
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

سقوط آزاد پول ملی!!


این روزها هر جا پا می‌گذاریم بحث داغ، «وضعیت اقتصادی» است و اینکه قدرت خرید مردم پایین آمده است و فشارهای اقتصادی در مقایسه با گذشته افزایش یافته است. خیلی‌ها پا را فراتر گذاشته و از کاهش ارزش پول ملی شکایت دارند و این موضوع را مزید بر علت فشارهای اقتصادی می‌دانند.

سقوط،تورم،امار

بحث کاهش ارزش پول ملی بر هیچ کس پوشیده نیست. شاید بر این اساس بود که اخیرا از سوی برخی مسوولان مطرح شده است که امروز وضعیت اقتصاد کشورمان به‌گونه‌ای است که 45 هزار تومان یک سال گذشته به اندازه 15 هزار تومان در سال جاری ارزش دارد و این موضوع را به اداره ضعیف کشور نسبت می‌دهند و تاکید دارند که ما مردم خوبی داریم، اما بداخلاقی‌ها، منازعات بی‌دلیل، کم صبری و شتاب‌زدگی نمی‌گذارد مردم ما از زندگی لذت ببرند.

این دغدغه تا جایی پیش رفته است که چندی پیش یکی از مسوولان کشور گفت که ارزش پول ملی ایران طی هشت سال گذشته کاهش داشته است و این کاهش حدود یک سوم بوده است.

بر همین اساس کارشناسان می‌گویند که سقوط 80 درصدی ارزش پول ملی ایران در برابر دلار طی ماههای اخیر بوده و  طی ماههای گذشته سقوط واقعی ارزش پول ملی در برابر ریال باعث شده است تا رکود تورمی تشدید شود‌.

آنها با قاطعیت می‌گویند که افزایش قیمت‌ها حادثه یا اتفاق نیست، بلکه نتیجه طبیعی کاهش ارزش پول ملی است. این موضوع حتی در مورد مواد یا کالاهایی که ارزبری ندارند از جمله شن، ماسه، گچ، ماهی، آب، پسته، خشکبار، فرش، سبزی، شیر و ماست و مشابه آنها و فعالیت‌های صرفا خدماتی صدق می کند و بعد مطرح می کنند وقتی ارزش پول ملی هر کشوری کاهش یا افزایش یابد به میزان یا نسبت کاهش یا افزایش ارزش پول، قیمت کالاها تغییر می‌کند تا یک حالت تعادلی بین قیمت کالاها یا خدمات ارائه شده با پول پرداختی برای آن کالا یا خدمت پدید آید.

مساله اساسی این است که کاهش قابل توجه ارزش پول ملی فشارش را در واپسین روزهای سال نیز بر گرده مردمی که در تکاپوی خرید شب عیدشان هستند آورده است

همچنین دست‌اندرکاران اقتصاد بر این باورند که با قدرت گرفتن پول ملی بعضی از اقتصادها، میزان مشتری برای کالای وابسته به آن پول کاهش می یابد یا برای توسعه صادرات در بعضی از کشورها به صورت عمدی، ارزش پول ملی را کاهش می دهند. ولی فراموش نکنیم این تغییر نسبت تبدیل در حد چند درصد و محدود صورت می گیرد و بسیار کنترل شده است. ولی در کشور ما پول ملی 3 برابر ضعیف شده است، یعنی سقوط 300 درصدی پول ملی در زمانی کوتاه.

این سقوط آزاد ارزش پول ملی باعث شده است برخی کالاها مانند خودرو که روزهای پر تلاطمی را نیز پشت سر می‌گذارد، شاهد افزایش غیر منطقی قیمت باشد و به یک باره افزایش معنی دار پیدا کند و ما بدون تحلیل علت این افزایش برای توجیه شرایط بیشتر به دنبال مقصر باشیم.

پول-حساب-سرمایه

در حالی که بدون تردید و جدای از برخی عوامل دیگر از جمله جولان دلالان و سودجویان و بی کفایتی در مدیریت بازار، باید بپذیریم کاهش ارزش پول ملی دلیل اصلی افزایش قیمتها است و برای برگشت به شرایط قبل هیچ راهی جز تقویت اعتبار و ارزش پول ملی وجود ندارد و هر کار دیگری وقت تلف کردن و مقطعی خواهد بود.

مساله اساسی این است که کاهش قابل توجه ارزش پول ملی فشارش را در واپسین روزهای سال نیز بر گرده مردمی که در تکاپوی خرید شب عیدشان هستند آورده است و با مبلغی که سال گذشت یک خانواده سه نفر امورات شب عیدشان را سپری میکردند در حال حاضر تنها یک نفر توان خرید دارد و این یعنی پدید آمدن معضلات اجتماعی و اقتصادی که اگر مدیریت نشوند می‌توانند تبعات فراوانی را به همراه داشته باشند.

با قدرت گرفتن پول ملی بعضی از اقتصادها، میزان مشتری برای کالای وابسته به آن پول کاهش می یابد یا برای توسعه صادرات در بعضی از کشورها به صورت عمدی، ارزش پول ملی را کاهش می دهند

در این میان برخی تدام این سقوط ارزش پول ملی و سکوت مسوولان امر را غیر قابل بخشش و غیر قابل توجیه می‌دانند و مطرح می‌کنند که از آنجا که سقوط اخیر ارزش پول ملی، بر تولیدکنندگان کشور فشار شدیدی وارد آورده، زمینه رانتجویی وسیعی ایجاد و نهایتاً سفره حقوق‌ بگیران را خالی و ثروت صاحبان دارایی‌ها را مضاعف می‌سازد، پس دولت باید با استفاده از اهرم‌های متعدد موجود خود، نوسان بازار ارز را مهار و ارزش پول ملی را تثبیت کند و بانک مرکزی که قانونا مسئول حفظ ارزش پول ملی است، دخالت مستمر و پردامنه در بازار سکه را رها کند و ترکاندن حباب این بازار را به نیروهای همین بازار بسپارد و به جای آن، بازار ارز و ارزش پول ملی را تحت کنترل درآورد.

جدای از مباحث مطروحه موضوع قابل اهمیت این است که تنها و تنها زیان کنندگان این وضعیت مردم هستند. مطالعات جهانی نیز نشان می دهد که بزرگترین زیان کننده از شرایط تورمی، فقرا و مستضعفین، گروه های دستمزد بگیر، معلمان، بازنشستگان، کارکنان دولت و کارگران هستند و این به معنای آن است که اگر فکری به حال متعادل کردن فضای موجود نشود قطعا باید منتظر تبعات اقتصادی و اجتماعی ناگواری برای جامعه صبور ایرانی بود. جامعه‌ای که در مناسبتهای مختلف از آنها به عنوان ولی نعمت یاد می‌کنیم این روزها به دلیل کاهش ارزش پولشان سخت در مضیقه هستند و انتظار مدیریت کردن اوضاع از سوی مسوولان انتظار چندان زیادی نیست. این میزان کاهش ارزش پول ملی قابل تامل و بررسی است و باید ضمن ریشه‌یابی، برای حل آن فکری کرد تا تولید و تجارت کشور مورد خدشه واقع نشده و بتوانیم با استفاده از تون داخلی تحریم‌ها را دور بزنیم.

معصومه نصیری

بخش اقتصاد تبیان