تبیان، دستیار زندگی
در تاریخ مهر و وفا و قدردانی و حق شناسی، نمونه ای زیبا تر از قدردانی حضرت نسبت به کسانیکه به هر شکل به پیامبر صلی الله علیه وآله مساعدت کردند سراغ نداریم. از احترام به والدین گرفته تا کسانی که دایه و عهده دار شیردادن او بودند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

اخلاق ملکوتی پیامبر خوبیها

حضرت محمد


حضرت محمد صلی الله علیه وآله همچون خورشید تابان در آسمان انسانیت  می درخشید و کالبد ارزشهای والای اخلاقی و کمالات و سجایای انسانی را روح می بخشید. ایشان الگوئی به تمام معنا از جمیع کمالات و امتیازاتی که یک انسان در همه ابعاد وجودی خود می تواند داشته باشد در زندگی سراسر عظمت و شگفت انگیز آن حضرت ترسیم شده است که برای همیشه چون مشعلی فروزان فراراه آدمیان پرتو افشانی می نماید. دراین مجال برانیم شمه ای از اخلاق ملکوتی ان حضرت را بیان نماییم.

ساده زیستی

او زندگی بی آلایشی داشت و زوائد معیشت را از زندگانی خود دور نمود. امام محمد باقر علیه السلام می فرماید: فرشته ای خدمت رسول خدا آمد و گفت: ای محمد! خدایت سلام می رساند و می فرماید: اگر بخواهی سرزمین مکه را برای تو از طلا پر سازم. رسول خدا سر بسوی آسمان بلند کرده عرض کرد: خدایا ! این حال برای من بهتر است که یک روز از غذا سیر شوم و سپاسگزاری تو را کنم و روز دیگر گرسنه باشم و از تو گدایی کنم.

رسول خدا صلی الله علیه وآله در این ارتباط می فرمایید: از خوشبخت ترین مردم در نظر من مۆمنی است که متعلقادش کم و از نماز بهره مند باشد. از روزی به حد کفاف قناعت کند و به آن بسازد تا به خدای خویش برسد و خدای را به خوبی پرستش کند .

حضرتش در جای دیگر می فرماید: زهد در دنیا کوتاه کردن آرزوهاست و شکر نعمت و خودداری از آنچه خدا حرام کرده است.

پاکیزگی و آراستگی

رسول خدا صلی الله علیه وآله از دوران طفولیت به آراستگی و پاکیزگی علاقه خاصی داشت . موهایش را مرتب و سر و صورت خود را تمیز نگه می داشت. در طول حیات نیز چنین بود.

ایشان فرمود: ای عایشه! خداوند دوست دارد وقتی کسی برای دیدن برادرانش از خانه بیرون می رود خود را آراسته کند .

پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله حتی در جهت تعمیم این امر مهم به یاران و پیروانش هم همت داشت. روزی مردی را مشاهده کرده که ژولیده بود. فرمود : چه ضرر داشت اگر این مرد ریش خود را اصلاح می کرد . آن مرد حرف پیامبر صلی الله علیه وآله را شنید و اصلاح کرد و مورد تشویق رسول خدا قرار گرفت.

از دوران کودکی پر تحرک و علاقمند به کار و فعالیت بود. در طول زنگی دیده نشد روزی را به بطالت بگذراند. کارهای شخصی و اموری که مربوط به خانه بود شخصاً انجام می داد و در مقام نیایش عرض می کرد: از بیکاری و تنبلی به تو پناه می برم

آن حضرت درباره تمیزی لباس نیز تأکید فراوان داشت و فرمود: هرکسی لباسی برای خود تهیه کرد باید همیشه آن را پاکیزه نگه دارد.

پیامبر صلی الله علیه وآله فرمود: اسلام پاکیزه است. شما هم پاکیزه باشید که به بهشت وارد نشوند مگر پاکیزگان.

در جای دیگر می فرماید: پاکیزگی جزئی از ایمان است و ایمان انسان را به بهشت رهبری می کند.

پاکیزگی کلید قبولی نماز است. پایه دین بر پاکیزگی استوار است. و درنهایت «النظافته من الایمان».

معطر بودن

رسول خدا صلی الله علیه وآله از هر کوی و برزنی که می گذشتند بوی عطر تا مدتها به مشام می رسید.

پیغمبر صلی الله علیه وآله مُشکی داشت که پس از وضو بدست می مالید و همچنین در این زمینه می فرماید: هر زنی که بوی خوش بکار برد و از خانه بیرون رود مورد لعن خداوند است تا آنکه به خانه برگردد.

مسواک کردن

پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله روزانه چند بار بویژه پیش از خواب و پس از بیداری با دقت مسواک می کردند و دهان و دندانهایش را می شستند و می فرمودند: اگر ترس آن نبود که پیروانم دچار مشقت و زحمت شوند بر آنها مسواک کردن را واجب می کردم که هنگام اداء هر نماز مسواک کنند و بالاخره ایشان می فرماید: مسواک دهان را تطهیر می کند و رضایت خدا را جلب می نماید.

حق شناسی

در تاریخ مهر و وفا و قدردانی و حق شناسی، نمونه ای زیبا تر از قدردانی حضرت نسبت به کسانیکه به هر شکل به پیامبر صلی الله علیه وآله مساعدت کردند سراغ نداریم. از احترام به والدین گرفته تا کسانی که دایه و عهده دار شیردادن او بودند که نمونه بارز آن ثوبیه کنیز ابوطالب که چهار ماه به ایشان شیر داد. پیامبر صلی الله علیه وآله تا آخرین لحظات عمر با برکت خویش از او تقدیر و تشکر می کرد.

حضرت محمد

حق شناسی معلم نسبت به مدیر و مدیر نسبت به مسئولین بالاتر و قدردانی دانش آموز نسبت به معلم و همه نسبت به والدین و یا هرکسی در طول حیات آدم به سبب خیر و عمل نیکی را نسبت به ما به انجام رساند گویای آن است که می بایست ما از سیره رسول خدا تأسی بجوییم و نسبت به آنان ادای دین و حق شناسی کنیم.

کار و تلاش

از دوران کودکی پر تحرک و علاقمند به کار و فعالیت بود. در طول زنگی دیده نشد روزی را به بطالت بگذراند. کارهای شخصی و اموری که مربوط به خانه بود شخصاً انجام می داد و در مقام نیایش عرض می کرد: از بیکاری و تنبلی به تو پناه می برم.

و می فرمود: خدا کارگر امین را دوست دارد. عبادت هفتاد جزء دارد که بهترین آن کسب روزی حلال است.

در جای دیگر می فرماید: پاکیزه ترین غذایی که انسان می خورد غذایی است که با کوشش خودش بدست آید.

پیامبر صلی الله علیه وآله پس از انجام وظایف خطیر روزانه وقتی به خانه بر می گشت وقت خود را به سه قسمت تقسیم می کرد:

1 - قسمتی را به عبادت خدا.  2- قسمتی را به خانواده اختصاص می داد.  3- سهمی را به استراحت و کار شخصی خود.

مغتنم شمردن عمر

پیامبر صلی الله علیه وآله به روشهای گوناگون مسلمین را به درک ارزش عمر خود دلالت و به استفاده بیشتر از آن توصیه می کرد و می فرمود: من تعجب از اولاد آدم دارم وقتی که سرمایه اش زیاد می شود خرسند می گردد و اگر کم شود سخت محزون ولیکن شبانه روز بر او می گذرد و عمرش را کوتاه می کند غمگین نمی شود. بدانید که بی نیاز و راحت نمی گردد کسیکه مالش زیاد شود و عمرش کوتاه باشد.

می فرمود: فرشته الهی هر شب به جوانان بیست ساله ندا می دهد کوشش و جدیت کنید و برای نیل به کمال و سعادت خود مجاهده نمایید و در ادامه حضرت می فرماید: در قیامت هیچ بنده ای قدم از قدم بر نمی دارد تا به چند پرسش پاسخ دهد:

در تاریخ مهر و وفا و قدردانی و حق شناسی، نمونه ای زیبا تر از قدردانی حضرت نسبت به کسانیکه به هر شکل به پیامبر صلی الله علیه وآله مساعدت کردند سراغ نداریم. از احترام به والدین گرفته تا کسانی که دایه و عهده دار شیردادن او بودند

1 - اینکه عمرش را در چه کاری به پایان رسانده است.

2- جوانیش را چگونه و در چه راهی به سر آورده است.

3- اینکه مالش را چگونه به دست آورده و چگونه خرج کرده است.

4- از امامش که او کیست. چنانکه خدای عزوجل فرموده است : «یوم ندعوا کل اناس بامامهم».

رسول خدا می فرماید: هرکه امروزش با روز گذشته او مساوی باشد مغبون است و هرکه فردایش بدتر از امروزش باشد ملعون است و هرکه جستجوی نقصان عملش را ننماید و برطرف نکند عقلش ناقص است و هرکه عمل و عقلش ناقص باشد مرگ برای او بهتر است از زنده بودن .

سخن و سکوت

پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله گفتاری فصیح و شیرین داشت و هنگام سخن گفتن تبسم می کرد نه کم و نه زیاد حرف می زد. بدون ضرورت حرف نمی زد. روزی به ابوذر فرمود: ای ابوذر هر چه را که در آن تو را بهره نیست ترک کن و به سخنی که فایده ای به حال تو ندارد لب مگشا و زبان خود خود را مانند پول خود که در حفظ آن می کوشی نگهداری نما. ای ابوذر اگر سخن گفتن نقره باشد سکوت طلا است.

کلامش جوامع الکلام و اظهاراتش فضل الخطاب بود. می فرمود: «انا افصح الکلم»؛ من فصیح ترین عرب هستم. و می فرمودند: «اعطیت جوامع الکلم» خدا به من کلمات جامع داده است.

امام علی علیه السلام درباره سکوت پیامبر صلی الله علیه وآله، فرمود: سکوت آن حضرت در چهار چیز بود در تفکر،تقدیر، حلم و حذر.

جوهره صدای رسول خدا بلند و آهنگ صدایش از همه مردم زیباتر بود. تا جایی که اکثر مردم به مجرد شنیدن سخنش و دیدن قیافه و چشیدن حلاوت الفاظ به اسلام ایمان می آوردند .

فرآوری: فاطمه زین الدینی       

بخش تاریخ و سیره معصومین تبیان


منابع:

سیره عملی پیامبر اعظم صلی الله علیه وآله در تعلیم و تربیت، سید ناصر موسوی.

سایت سازمان تبلیغات اسلامی.

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.