لباس رزم؛ جایگزین عمامه

حوزه و دفاع مقدس از منظر مقام معظم رهبری(1)

حوزه و دفاع مقدس از منظر مقام معظم رهبری

جنگ تحمیلی و دفاع مقدس فرصتی دیگر بود تا روحانیت پیشگامی خود را اثبات کند. عالمان دین همیشه در صحنه های نبرد و جهاد حضور داشتند و جنگ تحمیلی ما نیز این حضور را مشاهده کرد.

روحانیت همانطور که با قلم خود حافظ عقاید و افکار مردم بوده، با جان خود نیز در جبهه ها از جان مردم محافظت کرد.

"وقتی انگلیسیها در بوشهر نیرو پیاده كردند، مرحوم آیت الله العظمی سیّد عبدالحسین لاری ـ آن ملای مجاهد طراز اول ـ اعلام جهاد داد و مسلح شد و مسلح كرد و خودش پیشاپیش مردم حركت نمود و جهاد كرد."[1]

سرافرازی مسلمین در همه جای دنیا از دغدغه های روحانیت بوده و هست. هرجا که استعمار پا گذاشته و هتک حرمت اسلام و مسلمین را مد نظر داشته، روحانیت وارد شده و با علم و فتاوای فقهی خود و گاهی با کمک مادی و معنوی خود، مسلمانان را یاری نموده است.

 در سده های اخیر، حضور روحانیت شیعی در مبارزات ضد اسنعماری کشور های دیگر نیز به روشنی دیده شده است؛

"وقتی ایتالیاییها وارد لیبی شدند و در آن سالها، این كشور را اشغال كردند، مرحوم آسیّد محمّد كاظم طباطبایی ـ صاحب عروه ـ و بعضی دیگر از مراجع قم، به نفع مردم مسلمان لیبی و علیه ایتالیاییها، فتوای جهاد دادند."[2]

رهبر انقلاب، خاطره ای دیگر را از حضور روحانیت در عرصه های نبر بیان می دارد؛

"وقتی ایتالیاییها وارد لیبی شدند و در آن سالها، این كشور را اشغال كردند، مرحوم آسیّد محمّد كاظم طباطبایی ـ صاحب عروه ـ و بعضی دیگر از مراجع قم، به نفع مردم مسلمان لیبی و علیه ایتالیاییها، فتوای جهاد دادند."[3]

لباس رزم؛ جایگزین عمامه

روزگاری در این مرز و بوم جنگ های قدرت میان سلاطین و فرمان روایان بر سر پادشاهی جریان داشت و به نوعی جنگ های داخلی قلمداد می شد و روحانیت در آن روزگار دخالتی نداشت و در حوزه علم و تدریس و تحصیل خود مشغول بودند. امیران و پادشاهان نیز با یکدیگر می جنگیدند و جای خود را به دیگری می دادند.

در نهایت، این کناره گیری حوزه از میدان های نبرد این چنینی، سبب شده بود روحانیت با جنگ و لباس رزم بیگانه شود و حتی در کتب فقهی خویش، پوشیدن لباس رزم را خلاف مروت شمرده و موجب زوال عدالت می دانستند.

مقام معظم رهبری در خاطره ای علاوه بر اشاره به این موضوع، نگاه عمیق حضرت امام ره را نیز به لباس رزم بیان می دارند؛

"سال 59 كه گاهی به مناطق جنگی می‌رفتم ... هر دفعه هفته‌یی یك‌بار، برای نماز جمعه‌ی تهران می‌آمدم و از راه كه می‌رسیدم، خدمت امام می‌رفتم.... یك بار كه خدمت ایشان رفته بودم، لباس كار سربازی به تنم بود.

وقتی سوار هواپیما می‌شدم كه به این‌جا بیایم، قبا می‌پوشیدم و عمامه سرم می‌گذاشتم و این لباس هم، آن زیر می‌ماند. یعنی لباسی نداشتم كه عوض كنم و همان‌طوری هم، خدمت امام می‌رفتم. ایشان، وقتی كه چشمشان به این لباس نظامی افتاد، تعبیری كردند كه احتمال می‌دهم، در جایی آن را نوشته باشم ... اجمالش یادم است.

ایشان گفتند ... این ... مایه‌ی افتخار است كه یك روحانی، لباس رزم به تنش می‌كند. و این درست است و همان چیزی است كه باید باشد ...

 حقیقتش هم این است كه روزی بود، لباس رزم را برای روحانی، خلاف مروّت ذكر می‌كردند. در باب امام جماعت گفته‌اند كه بایستی عادل باشد و كار خلاف عدالت و مروّت نكند.

از جمله‌ی كارهای خلاف مروّت كه ذكر می‌شد، این بود كه یك نفر امام جماعت، مثلاً لباس نظامی بپوشد ... و در ردیف كارهایی بود كه مثلاً كسی در بازار یا در ممرّ عام مردم، حركت غیر محترمانه‌یی از او سر بزند!"[4]

و البته پوشیدن لباس رزمی که در نوکری ظالمان باشد خلاف مروت است و روحانیت نیز در زمان طاغوت که حکومتی ظالم بود هیچگاه هم لباس آن ها نشد و لباس نوکری آن ها را بر تن نکرد.

 اما در دوره  نظام اسلامی که نظامی عدل و حق بود، روحاینت لباس رزم بر علیه جبهه باطل بر تن می کرد و هم لباسی با رزمندگان اسلام را افتخار و وظیفه خود می شمرد؛

"واقعش هم این بود كه لباس پوشیدن جندها، خلاف مروّت، بلكه خلاف عدالت بود؛ اما لباس جند امام زمان، برای ماكه این ادعا را داریم، از همه كس مناسبتر است."[5]

پی نوشت ها :

[1] در دیدار با ائمه جماعات، روحانوین و طلاب در آستانه ماه رمضان، 14/12/70.

[2] همان.

[3] در دیدار با روحانیون و ائمه جمعه و جماعات اصفهان، 1/9/66.

[4] در دیدار با طلاب مدرسه علمیه کرمانیها، 6/2/65.

[5] سخنرانی در جمع کثیری از طلاب عازم جبهه، 29/8/66.

منابع:

بیانات مقام معظم رهبری

تهیه و فرآوری : احمد اولیایی گروه حوزه علمیه تبیان