پیوند مجازی قلبها!!
چگونه می توانیم در این پهنه گسترده ؛ به شناسایی عمیق مسئله ای و یا به لایه های پنهان موضوعی فکر کنیم؟!
چگونه اسیر سطحی نگری و ساده لوحی نشویم؟! خلاصه اینکه در میان این همه افراد که فقط چند خطی از آنها می خوانیم یا چند کلمه ای را می شنویم ؛ چگونه روح و روان، احساس و اندیشه و رفتارشان را بشناسیم و باور کنیم؟! آن هم در مهمترین انتخاب زندگی یعنی همسر گزینی و ازدواج، انتخابی که در عالم واقعی هم با مشکل روبروست ؛ پس درعالم مجازی چه باید کرد؟
به دنبال ازدواج اینترنتی
با خود گفتم که عصر ارتباطات است و جهان به کوچکی دهکده ای ؛ پس دیگر دغدغه " فرهنگ بسته " را ندارم که در ارتباط یا شناسایی دختر دلخواهم جهت ازدواج مشکل داشته باشم. دیگر دامنه گزینشم به چند دختر آشنای همسایه، محل کار و تحصیل و فامیل محدود نیست.می توانم از طریق کامپیوتر از میان این همه دختر برومند، باسواد و های کلاس ؛ دختر مناسب و مطلوبم را بیابم و با او ازدواج کنم.
کامپیوتر را روشن می کنم ، به اینترنت وصل می شوم تا از میان هزاران دختر برومند ، با سواد و با فرهنگ و های کلاس ؛ که آنها هم چون خودم به اینترنت متصل هستند ؛ دست به گزینش بزنم و فهیم ترین همسر عالم را ( که حتما وجود دارد) برای خودم انتخاب کنم.
با آی دی خودم وارد چت رومهای مختلف با مضامین عاشقانه می شوم. با پی ام های مختلف هر آی دی را که نام دخترانه دارد بمباران می کنم. ولی به ندرت جوابی می دهند و یا اینکه با سئوالات کوتاه و پی در پی ، بی اعتمادی و شک خود را نسبت به من ابراز می کنند و بیشتر اوقات نمی توانم صحت مطالب و ادعای خود را برای آنها اثبات کنم!!!
قبلترها اینطور نبود. در بیشتر مواقع، مادر داماد عروس را میپسندید. گاهی حتی پسر تا بعد از عقد، دختر را نمیدید. این وسط بودند واسطههایی که با شناخت عمیقی که از دو خانواده و پسر و دختر داشتند، این ازدواجها را جوش میدادند و فرصتهایی را برای پسر و دختر ایجاد میکردند. اما شکل ازدواجها این روزها تغییر کرده است. در واقع، انواع گوناگونی از شکل ازدواج ایجاد شده است.
با پدید آمدن محیطهای جدید مختلط، مانند دانشگاه و محل کار، گونههای جدید ازدواج به تبع این محیطها شکل گرفته است. رفتهرفته با ظهور پدیدههای جدید ارتباطی، مانند تلفن و اینترنت، هم نوع ارتباط در دوران آشنایی به قصد ازدواج تغییر کرد و هم این پدیدهها شکل جدیدی از ازدواج را رقم زدند.
یکی از نوظهورترین این انواع، ازدواج اینترنتی است. این نوع ازدواج در چند سال اخیر رشد مضاعفی داشته است. باید بین دو مقوله در این نوع ازدواج تفاوت قائل شد؛ ازدواج اینترنتی و ارتباط اینترنتی. در ازدواج اینترنتی آشنایی اولیه از طریق فضای مجازی و اینترنت است؛ یعنی پسر و دختر بدون آنکه یکدیگر را در دنیای واقعی دیده باشند، به منظور ازدواج، ارتباط برقرار میکنند.
در ارتباط اینترنتی هرگونه ارتباطی -چه در فضای مجازی و چه خارج از آن- در این فضا و با نرمافزارهای ارتباط مجازی یا در سایتها، وبلاگها و شبکههای اجتماعی شکل میگیرد. لازم به ذکر است در اینجا منظور از ازدواج اینترنتی، آشناییهایی است که در فضای وبلاگها، سایتها و شبکههای اجتماعی صورت میگیرد. بحث در رابطه با سایتهای همسریابی، اقتضائات و ویژگیهای متفاوتی از این فضاها دارد که که در اینجا مجال بحث در رابطه با آن وجود ندارد.
در حال حاضر در نظر عامهی مردم، ازدواج اینترنتی ازدواجی ناموفق و خطرناک تلقی میشود. انکارشدنی نیست که مواردی از ناموفق بودن اینگونه ازدواجها دیده شده، اما در موارد موفق، بعضی زوجهایی که از این طریق ازدواج کردهاند، شکل آشنایی خود را پنهان کرده و در بیشتر مواقع بازگو نمیکنند. بنابراین، نمیتوان بهراحتی درباره قطعی بودن عدم موفقیت اینگونه ازدواجها صحبت کرد.
این رویکرد به ازدواج اینترنتی، رویکردی محافظهکارانه است؛ رویکردی که در مقابل هرگونه تغییری مقاومت میکند. همانطور که زمانی ازدواج دانشجویی پذیرفته شده نبود، امروزه نیز ازدواج اینترنتی، دختر و پسر را در مظانّ اتهام قرار میدهد.
اما ازدواج اینترنتی نیز مانند ازدواج دانشجویی فقط یک امکان است که میتواند موفقیتآمیز باشد یا نباشد. یکی از خطراتی که در ازدواج اینترنتی وجود دارد، ادامه ارتباط بهصورت مجازی است. بعد از طرح ازدواج در فضای مجازی، این رابطه هرچه سریعتر باید به عرصهی واقعیت کشیده شود؛ زیرا ادامه ارتباط در این فضا تصوری آرمانی و غیرواقعی در ذهن طرفین ایجاد میکند.
از طرف دیگر، فضای مجازی زمینهی مناسبی برای طرح دروغ و ساخت تصویری دروغین از شخصیت و هویت خود است. به همین دلیل لازم است هرچه سریعتر دربارهی حقیقت داشتن مطالب مطرحشده از جانب طرفین تحقیق شود.
آفت دیگر ازدواجهای مجازی، توجه نکردن به اختلافات فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی فرد و خصوصا خانوادهی اوست. در ارتباط مجازی، از آنجا که طرف مقابل در واقعیت دیده نمیشود، توجه کمتری به اختلافات فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی میشود.
در این گونه ارتباط، آنچه بیشتر جلب توجه میکند، افکار و ایدههای طرف مقابل است و اکتفا به این ارتباط باعث عدم شناخت مناسب از اختلافات فرهنگی فرد و خانوادهی او میشود. از طرف دیگر، در ازدواج سنتی این اختلافات به کمترین حد خود میرسد؛ زیرا دو خانواده بر اساس آشنایی انتخاب میشوند، اما در ارتباط مجازی احتمال نزدیکی دو خانواده به دلیل ماهیت دموکراتیک و تصادفی آن به حداکثر میرسد.
ارتباط مجازی، ارتباطی فردگرایانه و یکنفره است. از آفات دیگر ازدواج مجازی، بیتوجهی به شناخت خانواده طرف مقابل است که از طریق این ارتباط ایجاد نمیشود و احتیاج به تحقیقات و ارتباطات واقعی دارد.
با وجود آفات ذکرشده، ازدواج مجازی میتواند فرصتهایی را در اختیار جوانان بگذارد. با کثرت انواع و شیوههای ازدواج، جوانان میتوانند فرد مورد نظر خود را با شیوههای گوناگونی پیدا کنند و این مسئله میتواند جامعه را از خطر بالارفتن بیش از پیش سن ازدواج نجات دهد.خصوصا این مسئله دربارهی پسران و دخترانی که خواستار شناخت شخصی از همسر خود هستند و نمیتوانند به شناخت در فضای رسمی ازدواج سنتی اکتفا کنند، در عین حال خواستار ارتباطی غیر اسلامی نیستند، صدق میکند.
از طرفی، ارتباط اینترنتی ویژگیهای مثبت دیگری دارد. ارتباط مجازی در چت یا شناخت از طریق مطالب وبلاگ شخصی یا فیدها و نظراتی که در شبکههای اجتماعی گذاشته میشود، میتواند شناختی از ابعاد وجودی فرد را نشان دهد که در جلسات خواستگاری یا در محیط رسمی کار و فضای علمی دانشگاه میسر نیست. این ارتباط، هم در رابطه با ازدواج اینترنتی و هم در رابطه با انواع دیگر ازدواج میتواند مفید باشد و جوانان را از ارتباطهای پُرخطر و غیراسلامی نجات دهد. ضمن اینکه این ارتباط نیز میتواند منجر به روابط غیراسلامی شود، اما به دلیل ندیدن چهره و نشنیدن صدا، احتمال کمتری برای انحراف وجود دارد.
بنابراین، ازدواج اینترنتی یکی از نوظهورترین شیوههای ازدواج است که در ذات خود، نه خوب است و نه بد؛ بلکه امکانی است که میتوان از آن بهدرستی استفاده کرد. اگر ما از اقتضائات و ویژگیهای این نوع ازدواج آگاه باشیم، میتوانیم آفات آن را هرچه بیشتر از میان ببریم و در مقابل، از مزیتهایی که در اختیار ما میگذارد، استفاده کنیم؛ مانند استفاده از اینترنت بهعنوان نوعی ارتباط.
فرآوری: نسرین صفری
بخش کلوب ازدواج تبیان
منابع: چارقد /سایت همدردی