تبیان، دستیار زندگی
صبح یک روز پائیزی هنوز هم بازار شلوغ و پر مشتری است. فرقی هم نمی کند؛ نرخ تورم طبق آمارهای رسمی از ۲۵ درصد هم گذشته باشد، یا قیمت ارز و طلا روند صعودی اش متوقف نشده باشد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

نسل جوان با شوک روبرو شده‌اند


صبح یک روز پائیزی هنوز هم بازار شلوغ و پر مشتری است. فرقی هم نمی کند؛ نرخ تورم طبق آمارهای رسمی از 25 درصد هم گذشته باشد، یا قیمت ارز و طلا روند صعودی اش متوقف نشده باشد. چشمان مرد جوان برای خرید حلقه ازدواج دو دو می زند. دخترک سرش را چسبانده به شیشه. بازار گیج می زند. یک خانم میانسال همه چیز را از دور می پاید. حلقه مورد نظر یافت شد. چشمان دختر براق می شود. نیم‌نگاهی و تبسمی!

قیمت: یک میلیون و ... همه جار می زنند. بازار شلوغ است. دختر زیر چشمی نگاه می کند. پسر دستانش را می فشارد. همه خاموش اند.

خرید ازدواج

هوا خوب است اما از رنگهای طلایی بیزارم. بازار لباس را برای خرید انتخاب کرده ام. همراه خانواده ای راه می افتم. قیمتها به نسبت جاهای دیگر قابل تحمل‌تر است.

ظهر پائیزی آسمان آفتابی و نسبتا گرم است. خیابان جمهوری مسیر بعدی برای خرید اهل ازدواج است. بازار رونقی ندارد. "ال سی دی 32 اینچ نیست. این یکی برای ویترین است." صاحب مغازه به مرد مشتری می گوید. "خانه کوچکی برای زندگی مشترک انتخاب کرده ایم، 46 اینچ نمی شود آنجا نصب کرد!" دخترک با افسردگی می گوید.

مغازه کناری پر است از جارو برقی و ماشین های لباس شویی. " این قیمت را امروز بفروشم به ضرر است، فقط به خاطر جهیزیه حاضرم به قیمت قبل بفروشم. ناقابل 700 هزار تومان 1200 وات جارو برقی مونتاژ ترکیه!" مرد فروشنده به خانواده می گوید و سریع سراغ مشتری بعدی می رود. به گفته مادر این قیمت 4 برابر سه ماه پیش است!

غروب پائیز، وزش باد و تلالو درخشان خورشید در میان شاخه های درختان. همه چیز به زردی می زند. خیابان نامجو فروشگاه فرش جباری دلگیر است. دارهای آویخته و طرح‌های جدید و قدیم. قفس فنچ کوچولو بیش از دارهای آویخته مورد توجه مرد فروشنده است. فرش 500 شانه مشهد با برچسبهای قیمت روی آن توجه پدر خانواده را جلب می کند. "خط خوردگی دارد. قیمت سابق 90 هزار تومان با قیمت فعلی فرق دارد. چرا؟" پدر می گوید و آقای جباری پاسخ می دهد:" نخ این فرش آلمانی است. از خارج وارد می شود. واردات این نخ متعلق به شش ماه پیش است. در حال حاضر یا وارد نمی شود یا اگر وارد شود به قیمت بیشتری باید بفروشم." قیمت روی فرش 6 متری 500 شانه عدد 380 هزار تومان خودنمایی می کند. آقای جباری می گوید اگر بخرید نسبت به هفته آینده که هیچ نسبت به همین فردا سود کرده اید. چون برای ازدواج بچه ها است من حاضرم به قیمت قبل به شما بفروشم.

سیاستهای تشویقی برای ازدواج و تجدید نسل در حالی از سوی حاکمیت ارائه می شود که زمینه‌های ابتدایی برای شکل‌گیری زندگی مشترک در شش ماهه گذشته رو به افول است و به دلیل وارد آمدن شوک‌های اقتصادی به مردم روند فروپاشی زندگی های جوان در ایران آغاز شده است

شب پائیز 1391. آسمان از هیاهوی هیچ ستاره ای پر نیست. زوج جوان از هم جدا می شوند. یکی به راست، یکی به چپ. دختر بر می گردد پشت سرش را نگاه می کند. پسر بی قرار دستهایش را در جیب شلوارش فرو می برد و نمی تواند به عقب برگردد. در گوشه خیابان دور می شود. نور خیابان نمی تواند همه چیز را برای این دو به روشنی نشان دهد.

خزیدن با شیب ملایم

ازدواج سنت دیرینه بشری و تنها راه تجدید نسل و بقای انسانی است. دولت با تاویلهای مذهبی و تاکید بر سنن دین به تشویق ازدواج جوانان می پردازد. حالا هم بحث تغییر سیاستهای جمعیتی از سوی مقامات ارشد حاکمیت در دستور کار است. آمارها اما در شش ماهه گذشته از افزایش 6درصدی طلاق و کاهش 5 درصدی ازدواج حکایت می كند.

خرید ازدواج

تناقض موجود محصول روندهای اقتصادی کشور در شش ماه گذشته است. روندی که البته با شیبی ملایم تر و نامحسوس در چند سال اخیر در حال خزیدن بوده است. ثبت 70 هزار و 841 طلاق در شش ماه نخست سال جاری کشور در مقایسه با سال قبل از آن نشان می دهد طلاق شش درصد در ایران افزایش یافته است.

احمد تویسرکانی رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفته در نیمه نخست سال جاری 415 هزار و 620 ازدواج در کشور ثبت شده و این تعداد نیز در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته پنج درصد کاهش یافته است.

روند بررسی شده از سوی سازمان ثبت در تطبیق وضعیت اقتصادی کشور و وضعیت بازار طلا و کالا روندی قابل پیش بینی و عینی است. با این حال باید به این اوضاع وضعیت قیمت مسکن و تشویش نبود سرپناه مناسب را به عنوان یکی از اصلی ترین پایه های شکل گیری یک زندگی مشترک و نوپا را اضافه کرد.

به گزارش قانون و بر اساس مطالعات انجام شده ایران روند تغییر و تحولات جمعیتی در ایران 70 سال اخیر، روندی خاص و استثنایی است چرا که از اوایل قرن چهاردهم هجری شمسی همواره رشد جمعیت در ایران جزئی بوده اما بعد از اهمیت پیدا کردن دو مولفه رشد طبیعی جمعیت، آهنگ رشد جمعیت در ایران از سال 1320 شتاب گرفته و بین سالهای 1365- 1335 به سه درصد بالغ شده است.

طبق مستندات موجود اتفاق جمعیت شناختی دهه 60 و کاهش اساسی و مستمر زاد و ولد و باروری جمعیت ایران تعدیل شد و طبق این مستندات در 70 سال اخیر؛ ایران مراحل انتقال جمعیتی را یکی یکی پشت سر گذاشته است. با این حال کشور ایران در حال حاضر در مرحله انتقال ساختار سنی قرار دارد و در دهه سوم قرن پانزدهم هجری شمسی کاملا شکل یک جمعیت سالخورده را پیدا خواهد کرد.

آمارها اما در شش ماهه گذشته از افزایش 6درصدی طلاق و کاهش 5 درصدی ازدواج حکایت می كند. تناقض موجود محصول روندهای اقتصادی کشور در شش ماه گذشته است. روندی که البته با شیبی ملایم تر و نامحسوس در چند سال اخیر در حال خزیدن بوده است

سیاستهای تشویقی جمعیت در ایران اگرچه حالا مورد توجه قرار گرفته و در ظاهر همه از هم سبقت می گیرند ولی سیاستهای تشویقی حاکمیت برای ازدواج به تبلیغات سطحی محدود مانده است و روندهای اقتصادی و فشارهای وارده زمینه های این سیاست گذاری را مخدوش کرده است.

با این حال برنامه های فانتزی و شکلی در سطح همچنان ادامه دارد و به گفته نوشین نبئی مدیر گروه برنامه ریزی ازدواج و نهاد خانواده وزارت ورزش و جوانان "به منظور ایجاد زبان واحد ملی برای طرح ازدواج، موسیقی ملی «ازدواج» نیز ساخته می‌شود."

تناقض مستولی بر جامعه

این در حالی است که میل به تجرد در میان جوانان ایرانی افزایش یافته است و به گفته نمایندگان مجلس عمده‏ترین دلایل آن را تغییر نگاه جوانان و نسل‏های جدید به ازدواج از یک سو و نیز مشکلات اقتصادی و اجتماعی هم‏چون نبود مسکن و کار از سوی دیگر عنوان کردند.

دیر ازدواج کردن

به اعتقاد یک جامعه شناس اما تناقض مستولی بر جامعه ایرانی محدود به بحث ازدواج و نبود زمینه‌های صحیح شکل‌گیری زندگی مشترک نیست. او به قانون اینطور پاسخ می دهد که ساخت سمفونی ازدواج در حالی مورد بحث است که خانواده های معمولی قدرت خرید یک حلقه یادگاری برای ازدواج را ندارند.

به گفته مائده طهماسبی سفارش به ازدواج در ایران مصداق سفارش دکمه برای تولید کت است. سیاستهای تشویقی برای ازدواج و تجدید نسل در حالی از سوی حاکمیت ارائه می شود که زمینه‌های ابتدایی برای شکل‌گیری زندگی مشترک در شش ماهه گذشته رو به افول است و به دلیل وارد آمدن شوک‌های اقتصادی به مردم روند فروپاشی زندگی های جوان در ایران آغاز شده است. دادستان بردسکن اما درباره پیامد‌های اجتماعی افزایش قیمت سکه و طلا هشدار داده و گفته تمام کشورها در بحران اقتصادی هستند و دشمنان با تحریم ها می خواهند به ملت ایران فشار بیاورند تا نسبت به مسئولان نظام بدبین شوند.سید علی نبوی با اشاره به نوسانات ارزی و قیمت طلا هشدار داد، اگر قیمت طلا و سکه کاهش پیدا نکند شاهد افزایش طلاق و مطالبات مهریه ها در کشور خواهیم بود که می طلبد متولیان امر تدابیر لازم را اتخاذ کنند.

حرف آخر

حرف آخر این گزارش نه بر موج احساس که بر کف محکم منطق است.

گرانی

با نگاهی به دلایل کاهش بی رویه جمعیت در طی این سالها در می یابیم که باید از ریشه به این موضوع نگاه کرد. هنوز مشکلات بسیاری نظیر بالا رفتن سن ازدواج، بیکاری، رشد تورم، تمایل نداشتن زوجین به بچه دار شدن بدلیل مشکلات موجود از قبیل نداشتن مسکن مقتضی و تامین نبودن مناسب کودک، کمبود فضای آموزشی، مسائل و مصائب زیست‌محیطی و ... زندگی مردم را تهدید می‌کند. بهتر است به جای طرح های زود اعلام شده در پی حل مشکلات از ریشه باشیم چراکه درمان اساسی یک معضل بهتر از درمان های مقطعی تمام مشکلات است.

باید در یک فضای غیرسیاسی و کارشناسانه یکبار دیگر بحث افزایش یا کنترل جمعیت را بررسی کرد تا آنچه را که عقل و منطق حکم می‌کند در جامعه نیز حکمفرما شود.

فرآوری: نسرین صفری

بخش اجتماعی تبیان


منابع: برگرفته از دو مطلب سیاست روز

مقالات مرتبط :

کدام یک بیشتر ضرر می‌کنند؟ دختر یا پسر؟

مژده به دامادهای کمتر از 25 سال

برگرفتازدواج به شرط جیب پر پول