بره ای که هنوز ناقلاست
اولین قسمت مجموعه بره ناقلا سال 2007 روی آنتن رفت
مجموعه انیمیشن «شاون شیپ» كه با نام بره ناقلا از تلویزیون كشور ما پخش میشود،یك مجموعه انگلیسی است كه به صورت تك فریم تهیه شده و شهرت بینالمللی دارد. نه فقط كودكان و نوجوانان، بلكه تماشاگران بزرگسال تلویزیون هم از بینندگان كارهای بانمك این گوسفند سفید و بقیه دوستانش هستند.
تهیهكننده این مجموعه، شركت انیمیشنسازی آردمن انیمیشن است كه به واسطه تولید مجموعه تلویزیونی «والاس و گرومیت» (كه نسخه سینمایی آن موفق به دریافت جایزه اسكار بهترین انیمیشن سال شد و فروش بالایی در جدول گیشه نمایش سینماهای جهان كرد) شهرت زیادی در كشورهای دیگر جهان دارد. این شركت معتبر انیمیشنسازی مجموعه شاون شیپ را با همكاری شبكه BBC و دو شركت فیلمسازی آلمانی تهیه و تولید كرده است. سازندگان این مجموعه میگویند ماجراجوییهای آن از دل قصه فیلمنامه والاس و گرومیت بیرون آمده است. در حقیقت، در یكی از اپیزودهای والاس و گرومیت، شخصیت شاون به عنوان شخصیت محوری ظاهر شد. این اپیزود با استقبال بالای تماشاگران تلویزیون انگلستان روبهرو شد و در نظرخواهیها، عموم تماشاگران سوالات زیادی درباره این گوسفند مطرح كردند. گفته میشود همین مساله، مسئولان BBC را به فكر تولید مجموعه انیمیشنی مستقلی انداخت كه این حیوان ساكت اما بازیگوش، شخصیت اصلی آن باشد و دست به یكسری ماجراجوییهای خندهدار بزند.
اولین اپیزود شاون شیپ، مارس 2007 روی آنتن رفت و مورد توجه فراوان تماشاگران قرار گرفت. از همان ابتدا مشخص بود این مجموعه با استقبال و موفقیت فراوانی همراه و اپیزودهای زیادی از آن تهیه و پخش خواهد شد. در میانه نمایش فصل اول شاون شیپ، تهیهكنندگانش كار تولید فصل دوم آن را آغاز كردند. دو فصلی كه از این مجموعه كمدی ماجراجویانه روی آنتن رفت، شامل 80 اپیزود میشود. آخرین اپیزود مجموعه، اواخر سال 2010 به نمایش درآمد. هماكنون مذاكراتی بین شركت آردمن انیمیشن و شبكه BBC در جریان است تا فصل سوم آن هم وارد مرحله تولید شود. این بحث با رسیدن به بخش فیلمنامه، حالت توقف بهخود گرفته است. از قرار معلوم، قبل از شروع كار اصلی تولید مجموعه باید فیلمنامه 40 اپیزود آن به صورت كامل نوشته شده و آماده كار باشد.
تهیهكنندگان شاون شیپ میگویند شبكههای تلویزیونی بیش از 180 كشور جهان آن را برای نمایش و پخش خریداری كردهاند. این مجموعه الهامبخش بسیاری از برنامهسازان تلویزیونی در كشورهای مختلف، برای تولید یك سری مجموعه مستقل بوده است. خط اصلی قصه مجموعه در یك مزرعه آرام اتفاق میافتد و تعدادی گوسفند سر به زیر (كه گاهی اوقات كارهایشان حتی احمقانه به نظر میرسد) و در راس آنها شاون، شخصیتهای اصلی قصه هستند. البته آدمها هم در این مجموعه حضور دارند و به نقشآفرینی میپردازند، اما گوسفندها حرف اصلی را در این مجموعه میزنند. شاون شیپ با آن كه گوسفند است، ولی مثل آدمها رفتار میكند و از خود خلاقیت و هوش ارائه كرده و به نمایش میگذارد. موقعیت كلی فضای مزرعه (و همچنین اپیزودهای مختلف مجموعه) یك موقعیت كمدی است و تضادهایی كه بین شخصیتهای قصه با یكدیگر (و همچنین محیطی كه در آن زندگی میكنند) رخ میدهد، باعث خلق یك كمدی خاص و شاد میشود. وظیفه شخصیت شاون این است كه تا پیش از پایان هر اپیزود ـ كه مدت زمان زیادی طول نمیكشد ـ این تضاد را به شكلی منطقی حل كند و اوضاع را به صورت عادی و معقول درآورد.
به گفته منتقدان تلویزیونی، اپیزودهای شاون شیپ تلفیقی از كمدی معروف بزن و بكوب (اسلپ استیك) و كمدیهای كلاسیك صامت دنیای سینما هستند. این تلفیق با سبك خاص شركت فیلمسازی آردمن درهم آمیخته شده و مجموعه انیمیشن كمدی ویژهای به بینندگان خود ارائه میكند. دیالوگ و گفتوگویی در طول اپیزودها وجود ندارد و حتی شخصیتهای انسانی قصه هم حرفی به زبان نمیآورند. همین نكته است كه شباهت انكارناپذیر شاون شیپ با كمدیهای كلاسیك سالهای اول اختراع سینما (و البته مستر بین) را به نمایش میگذارد. در غیبت دیالوگ، این علائم و نشانهها و حركات خاص و بانمك شخصیتهای مجموعه است كه به بیان احساسات و عواطف این شخصیتها میپردازد و حس و حال درونی و روحیه آنها را آشكار میكند. موسیقی متن ریك ریوز هم (كه حالا شهرت زیادی پیدا كرده) به كمك فضای كلی قصه نمیآید تا احساسات شخصیتهای حیوانی و انسانی مجموعه، بهتر ارائه شود.
شاون شیپ با آن كه گوسفند است، ولی مثل آدمها رفتار میكند و از خود، خلاقیت و هوش به نمایش میگذارد. موقعیت كلی فضای مزرعه یك موقعیت كمدی است و تضادهایی كه بین شخصیتهای قصه با یكدیگر رخ میدهد، باعث خلق یك كمدی خاص و شاد میشود
پخش مجموعه «شاون شیپ» هم با استقبال بالای تماشاگران روبهرو شد و هم نقدهای مثبت عموم منتقدان را به همراه داشت. اكثر منتقدان با الفاظی مثل «گرم و خیرهكننده» و «بینظیر و عالی» به استقبال آن رفتند. چارلز آرتور، معروفترین منتقد تلویزیونی انگلستان از شاون شیپ بهعنوان مجموعهای اسم برد كه با بهرهگیری از سبك كلاسیك شركت آردمن، باعث میشود تمام مدت نمایش آن با صدای بلند بخندد و منتقد گاردین نوشت این مجموعه بچههای چهارتا هفت ساله را میخكوب ماجراجوییهای جذاب خود میكند. شاید همین نقدها و آمار بالای تماشاگران مجموعه بوده كه شركت آردمن را به فكر تولید فیلمی سینمایی براساس قصه مجموعه انداخته است. این فیلم سینمایی قرار است برای سال 2013 یا 2014 آماده اكران عمومی شود و از حالا پیشبینی میشود، تبدیل به یك مجموعه فیلم انیمیشن پرطرفدار و پرفروش شود.
این در حالی است كه در ماه مارس 2011، اولین نسخه تئاتری شاون شیپ روی صحنه رفت. این نمایش زنده كه یكساعت و چهل دقیقه طول كشید، یك نمایش موزیكال بود كه در منطقه تئاتری شهر لندن به نام وستاند، اجرا شد و تماشاگران استقبال خوبی از آن كردند. موفقیت و محبوبیت گوسفندان مجموعه به قدری زیاد بود كه در سال 2008، یكسری بازی كامپیوتری هم براساس آنها وارد بازار بازیهای ویدئویی شد. نیك پارك انیماتور و مدیر شركت آردمن، خالق اصلی شاون شیپ است. سه همكار او در این شركت در خلق شخصیتهای قصه به وی كمك كردهاند. ریچارد گولژوفسكی و كریستوفر سادلر به صورت مشترك كارگردان 80 اپیزود مجموعه بودهاند. زمان تقریبی هر اپیزود مجموعه حدود هفت دقیقه بوده است.
بخش سینما و تلویزیون تبیان
منبع:TV Guide مترجم: کیکاووس زیاری