باغ فین، حمام قاجاری

قرینه‌سازی محور باغ، خیابان‌ها و نهرهای متعدد با کفپوش‌های آبی رنگ و فواره‌های تعبیه شده در باغ فین آن‌را به عروس باغ‌های ایرانی تبدیل کرده است.

در مجموعه‌ باغ فین کاشان 2 حمام کوچک و بزرگ وجود دارد که هر یک داراى خزینه و حوض‌هاى متعدد آب هستند.

حمام کوچک آن از حیث معمارى چندان مهم نیست؛ اما حمام بزرگ آن با ستون‌هاى مرمرى و سقف نقاشى شده، بسیار جالب توجه است.

در حمام کوچک باغ فین واقعه قتل امیرکبیر (قهرمان مبارزه با استعمار در دوره قاجار) روى داده است و از این حیث، ارزش و اعتبار تاریخى دارد. این حمام قدیمی به خاطرقتل میرزا تقی‌خان امیرکبیر صدراعظم ناصرالدین شاه قاجار در 20 دی 1230 هجری خورشیدی مشهور است.

در قسمت جنوبی باغ فین دو حمام وجود دارد که به حمام کوچک و بزرگ معروف است، حمام کوچک از آثار دوره صفویه و همراه با بنای اولیه باغ فین ساخته شده‌است. حمام بزرگ در دوران قاجاریه به وسیله فتحعلی شاه ساخته شده‌است.

حمام بزرگ مخصوص امرا و حمام کوچک اختصاص به استفاده خدام داشته‌است. در هر یک از حمام‌ها قسمت‌هایی شامل ورودی، گرمخانه، آبنما، خزینه، محل نظافت و سربینه (رختکن) به چشم می‌خورد.

کانال‌هایی جهت تعویض آب خزینه‌ها و حوضچه‌ها در کف حمام‌ها وجود دارد. دیوار حمام‌ها با عایق رطوبتی مخصوص - ماسه، آهک یا ساروج - پوشانده شده‌است.

این حمام دارای دالان‌ها و راهروهای زیادی است و معماری زیبایی دارد.

حمام های تاریخی کاشان، از جمله آثار باشکوهی هستند که در دوران صفوی مورد ستایش جهانگردان داخلی و خارجی گردیده، به طوری که شاردن فرانسوی می‌گوید : «گرمابه های کاشان فوق العاده عالی ، خوب و تمیز هستند».

این حمام ها با معماری عالی ویژگی‌های خاص یکی از پنج عنصر اصلی شهر (مسجد، بازار، خانه، حمام، آب انبار) به شمار می‌آید.

از جمله حمام‌های معروف کاشان می‌توان به گرمابه‌های باغ فین، حمام سلطان امیر احمد، حمام گذرنو، حمام عبدالرزاق خان، حمام محتشم و... اشاره کرد.

مجموعه باغ فین کاشان در سال 1382 در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد.

آخرین اخبار در مورد باغ

چندی پیش سرپرست اداره میراث فرهنگی کاشان از نم زدگی گسترده در حمام قاجاریه باغ فین خبر داد.

حسین یزدان‌مهر گفت: مرمت این حمام که در حال فرسودگی بود به پیمانکاری مجرب سپرده شده بود اما بر اثر بی‌توجهی در چند روز گذشته، شیرآب در پشت‌بام بنا بازمانده و آب به داخل حمام کاملا نفوذ کرده است. وی افزود: پیمانکار بنا مجرب است اما این اتفاق که باعث آسیب و خسارت در این بنای تاریخی شده تنها بر اثر بی‌توجهی رخ داده است.

یزدان مهر خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه پشت‌بام حمام در حال سبک‌سازی بوده است در اثر بازماندن شیر آب از شب تا صبح‌، آب کاملا به دیواره‌های حمام نفوذ پیدا کرده و آن‌را دچار نم‌زدگی و آسیب کرده است. سرپرست اداره میراث فرهنگی کاشان اظهار داشت: یگان حفاظت میراث فرهنگی بلافاصله با مطلع‌شدن از این موضوع جهت جلوگیری از آسیب بیشتر در محل حاضر شده و مانع از تخریب بیشتر این بنای تاریخی شد. وی از برخورد شدید با پیمانکار به‌صورت کتبی و شفاهی خبر داد و گفت: پیمانکار متعهد شد که جهت پرداخت خسارت با هزینه شخصی خود اقدام می‌کند.

وی با اشاره به اینکه مرمت و بازسازی حمام تاریخی فین کاشان از 15 فروردین‌ماه (بعد از تعطیلات نوروزی) آغاز شده و تا پیش از ایجاد این مشکل ادامه داشت، یادآور شد: متأسفانه این بنای تاریخی برای چندمین بار مورد آسیب‌دیدگی و بی‌احتیاطی قرار گرفته است.

همشهری آنلاین

دانشنامه آزاد ویکی پدیا

خبرگزاری ایلنا