ارزش تلاش براى حج‏ !

مطالعه روایات حج، انسان را به حیرت و اعجاب وامى‏دارد. این مراسم به قدرى مهم است كه از ماه‏ها قبل، امام سجاد علیه السلام در هر شبانه‏روز ماه رمضان، بعد از هر نماز، از خداوند توفیق زیارت حج را مى‏خواهد و گاهى در یك دعا، چند مرتبه از خداوند حج درخواست مى‏كند.

و امام صادق علیه السلام مى‏فرمایند: «اگر مى‏توانى نان و نمك بخورى و پول خود را براى حج ذخیره كنى، چنین كن» (وافى، ج 2، ص 50)

و در حدیث دیگرى از امام صادق آمده است: «سعى كنید، مخارج حج سبك باشد تا نشاط براى حج در شما زنده بماند. كسى كه با مخارج سنگین به حج مى‏رود و كمرش زیر بار خرج خم مى‏شود، خاطره خوشى از حج ندارد و نشاط رفتن مكرر در او از بین مى‏رود». (فروع كافى، ج 4، ص 280)

البته این حدیث، مربوط به افراد عادى است وگرنه اولیاى خدا كه سفر حج را، رفتن به سراى معشوق مى‏دانند، هرچه خرج كنند و هرچه بروند و هرچه به سختى افتند، كمترین رنج و خستگى در خود احساس نمى‏كنند و این امام سجاد علیه السلام است كه بارها، بیست روز پیاده روى مى‏كردند تا از مدینه به مكه مى‏رسیدند. (وسائل الشیعه، ج 8، ص 56)

و امام حسن مجتبی علیه السلام بیست مرتبه پیاده به حج رفتند. (تهذیب الاحكام، ج 5، ص 12. وسائل الشیعه، ج 8، ص 55)

آرى، آنجا مكانى است كه نهصد نفر از انبیاى الهى در آن نماز خوانده‏اند، (مستدرك الوسائل، ج 2، ص 145)

جایى است كه قرن‏ها، میلیون‏ها انسان آمده، دور آن طواف كرده‏اند تا آنجا كه نامش سرزمین «بكّه» شده است. «بكّه» یعنى محل ازدحام، محلى كه گردن‏كشان تاریخ را سركوب مى‏كند. (اقرب الموارد)

در روایت دیگرى از امام صادق علیه السلام مى‏خوانیم:

كسى كه به حج رود، در قیامت مى‏تواند نسبت به همسر و همسایه و فرزندانش شفاعت كند. (مستدرك الوسائل، ج 2، ص 10)

و در حدیث دیگر مى‏خوانیم: كسى كه با نیت صادق و مال حلال، به حج رود، در قیامت كنار انبیاء و صدیقین و شهداء و صالحان خواهد بود. (وسائل الشیعه، ج 8، ص 102)

همچنین در روایتى آمده:  خداوند، به خاطر حج رفتن گروهى از شیعه، قهر خود را از دیگران باز مى‏دارد. (وسائل الشیعه، ج 1، ص 18)

و در جاى دیگر آمده:  هریك از نماز و حج و صدقه و آزاد كردن بردگان، در چهره زیبایى، مونس انسان در قبر او مى‏شود. (وسائل الشیعه، ج 8، ص 139)

و نیز در روایتی از امام باقر علیه السلام  آمده است: هرگاه انسان به خیال زود رسیدن به حوائج دنیا حج را رها كند، خداوند چنان در كارش گره قرار مى‏دهد كه حجاج بیشتر مراسم حج را انجام داده ولى او هنور مشكل خود را حل نكرده است.(من لا یحضره الفقیه، ج 2، ص 220)

خداوند به زائران خانه خود لطف بسیار دارد. در حدیث مى‏خوانیم: «لا یزال العبد فى جد الطواف بالكعبة مادام حلق الراس علیه». (فروع كافى، ج 4، ص 547)

مرحوم مجلسى؛ قدس سره در كتاب «مرآة العقول» مى‏گوید: معناى حدیث آن است كه بعد از سر تراشیدن در مكه، مادامى كه موها نروییده است، گویا انسان در حال طواف است.

نشانه لطف دیگر خداوند به حاجى آن است كه هرگاه زائر خانه خدا در مكه یا مدینه از دنیا برود، در قیامت بدون حساب وارد بهشت مى‏شود. (فروع كافى، ج 4، ص 548)  و اگر در راه مكه، هنگام رفت و یا بازگشت، از دنیا برود در قیامت، از آن همه ناراحتى‏ها در امان است. (تهذیب‏الاحكام، ج 5، ص 23)

در روایات مى‏خوانیم كه شب و روزى بهتر از دهه ذى‏الحجّه كه حجاج سرگرم انجام مراسم حج هستند، وجود ندارد. (مستدرك الوسائل، ج 2، ص 9)  حتى كسى كه خود را آماده حج كند، از گناهان پاك مى‏شود، گویى تازه از مادر متولد شده است. (فروع كافى، ج 4، ص 252)

در حدیث دیگرى از پیامبر اكرم صلى الله علیه و آله نقل شده: «من اراد الدنیا والاخرة فلیام هذا البیت» (من لا یحضره الفقیه، ج 2، ص 219) ، هركه دنیا و آخرت مى‏خواهد به فكر مكه باشد.

از امیرالمۆمنین علیه السلام نقل شده: «الحج تقویة للدین» (غررالحكم‏) ، حج، سبب قدرت و تقویت دین است.

امام صادق علیه السلام حج و عمره را دو بازار آخرت دانسته كه همه‏اش سود است؛ اگر زنده بماند، بیمه خداوند است و اگر در مسیر راه از دنیا برود، اهل بهشت است. (تهذیب الاحكام، ج 5، ص 22)

نه تنها خود مراسم حج، بلكه تلاش هایى كه انسان براى حج انجام مى‏دهد، براى هر گامى، ده پاداش اضافه و ده گناه كم مى‏شود و ده درجه ارتقا مى‏یابد. (وافى، ج 2، ص 41)

و سرانجام در عظمت حج، همین بس كه از امام صادق علیه السلام نقل شده: بدترین انسان‏ها، كسى است كه در عرفات و مشعر توقف كرده، میان صفا و مروه سعى نموده، طواف كعبه و نماز آن را انجام داده باشد ولى خیال كند كه هنوز آمرزیده نشده است. (وافى، ج 2) آرى، او بدترین‏انسان‏ها است.

منابع:

کتاب حج ـ محسن قرائتی

وافی ج 2

تهذیب الاحکام ج 5

غررالحکم

فروع کافی ج4

وسائل  الشیعه ج 8