مرگ مغزی و هدیه اعضاء برای پیوند
سۆال: اگر کسی به بیماری مبتلا شود و پزشکان از معالجه او قطع امید نموده و غیر قابل علاج شود و به گفته پزشکان به زودی مرگ وی حتمی گردد (مثل مواردی که با مرگ مغزی مواجه می شود) آیا می توان قبل از مرگ او اعضای حیاتی بدنش را (مانند قلب، کلیه و...) جدا نموده و به دیگری پیوند زد؟
آیة الله بهجت(ره):
نمی توان.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات)
آیة الله تبریزی(ره):
جدا نمودن اعضائی که قوام حیات به آن ها است از بدن مسلمان جایز نیست چه در حال حیات و چه بعد از مرگ، گر چه خود او راضی باشد. و در غیر آن از اعضاء جدا نمودن آن ها از بدن مسلمان بنا بر احتیاط جایز نیست و اما از بدن کافر مانعی ندارد. والله العالم
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات)
آیة الله خامنه ای(دام ظلّه):
اگر برداشتن اعضای بدن او منجر به مرگ وی یا باعث تسریع در مرگ و قطع حیات او شود حکم قتل او را دارد و جایز نیست و در غیر این صورت اگر با اذن قبلی خود او باشد. و یا نجات نفس محترمی متوقف بر آن عضو مورد نیاز باشد، اشکالی ندارد.
(اجویة الاستفتائات بین المللی هدی، 1384، ص 307 و 308 م 1286 و ص 309م 1291)
آیة الله سیستانی(دام ظلّه):
جایز نیست و در حکم قتل نفس است.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات)
آیة الله صافی گلپایگانی(دام ظلّه):
قبل از مرگ او جایز نیست و در بعضی موارد که سبب تسریع مرگ بیمار شود و مرگ او مستند به آن شود تبعات خاص خود را دارد بلکه اگر موجب سرعت مرگ نشود باز هم تبعات خاص خود را دارد بلی بعد از مرگ او در صورتی که حیات نفس محترمه موقوف به پیوند باشد اشکال ندارد. واله العالم
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات)
آیة الله فاضل لنکرانی(ره):
خیر.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات)
آیة الله مکارم شیرازی(دام ظلّه):
در صورتی که مرگ مغزی قطعی باشد و هیچ گونه احتمال بازگشت در آن وجود نداشته باشد برداشتن اعضاء برای نجات بیمارانی که جانشان در خطر است مانعی ندارد.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات)
آیة الله نوری همدانی(دام ظلّه):
در صورتی که فرد دچار مرگ مغزی شده می توان اعضاء او را قطع و به بیماران پیوند بزنند. ولی اگر وصیّت نکرده است این کار باید با اذن و برنامه از طرف ولایت فقیه انجام شود.
(هزار و یک مسئله فقهی، ج1 ص 294، با استفاده از س 995)
سوال: بیماری است که احتیاج به پیوند کلیه دارد و حیات او وابسته به آن است. اهداء یا فروش کلیه ایرانی به غیر ایرانی و مسلمان به غیر مسلمان و بالعکس چه حکمی دارد؟
آیة الله خامنه ای(دام ظلّه):
واگذاری کلیه جهت پیوند به دیگری، خواه غیر مسلمان باشد یا مسلمان، و خواه مجانی باشد یا در برابر دریافت وجهی، فی نفسه منعی ندارد.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات)
آیة الله فاضل لنکرانی(ره):
اگر برای حفظ جان مسلمانی نیاز به کلیه باشد و تأمین آن از غیرمسلمان ممکن نباشد تأمین آن توسط مسلمان اگر برای دهنده کلیه یک ضرر معتابه نداشته باشد مانعی ندارد. و اگر در قبال آن پولی اخذ می شود بهتر است به عنوان رفع ید باشد.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات)
بخش احکام اسلامی تبیان
