علم امام رضا علیه السلام
هیچ كس را داناتر از على بن موسى الرضا ندیدم و هیچ دانشمندى را ندیدم كه درباره آن حضرت جز شهادتى كه من مى دهم، بدهد.
مامون در یكى از مجالس خود تعدادى از علماى ادیان و فقهاى اسلام و متكلمان را جمع كرده بود. پس امام در بحث و مناظره بر همه آنان چیره شد به گونه اى كه هیچ كس نبود جز آن كه بر فضل امام رضا علیه السلام و كوتاهى خود اعتراف كردند.
از ابراهیم بن عباس صولى نقل است كه گفت: ندیدم از امام رضا علیه السلام پرسشى شود كه او پاسخ آن را نداند. هیچ كس را نسبت بدان چه در عهد و روزگارش مى گذشت داناتر از او ندیدم. مامون او را بارها با پرسش درباره چیزهایى مى آموزد اما امام به وى پاسخ كامل مى داد و در پاسخش به آیاتى از قرآن مجید تمثل مى جست.
در اعلام الورى از ابوصلت عبدالسلام بن صالح هروى نقل شده است كه گفت: هیچ كس را داناتر از على بن موسى الرضا ندیدم و هیچ دانشمندى را ندیدم كه درباره آن حضرت جز شهادتى كه من مى دهم، بدهد. مامون در یكى از مجالس خود تعدادى از علماى ادیان و فقهاى اسلام و متكلمان را جمع كرده بود. پس امام در بحث و مناظره بر همه آنان چیره شد به گونه اى كه هیچ كس نبود جز آن كه بر فضل امام رضا علیه السلام و كوتاهى خود اعتراف كردند.
از خود آن حضرت شنیدم كه مى فرمود:
ابوصلت گوید: محمد بن اسحاق بن موسى بن جعفر از پدرش از موسى بن جعفر برایم حدیث كرد كه آن حضرت همواره به فرزندانش مى فرمود:
ابن شهر آشوب در مناقب به نقل از كتاب الجلاء والشفاء نقل مى كند كه محمد بن عیسى یقطینى گفت: چون مردم در كار ابوالحسن رضا علیه السلام اختلاف كردند من مسائلى كه از آن حضرت پرسش شده بود، گرد آوردم كه شمار آن ها هجده هزار مساله بود.
شیخ طوسى در كتاب الغیبه از حمیرى از یقطینى مانند این روایت را نقل كرده است جز آن كه در روایت شیخ رقم پانزده هزار مساله آمده است.
در مناقب آمده است: ابوجعفر قمى در عیون اخبارالرضا ذكر كرده است كه:
مامون دانشمندان دیگر ادیان را هم چون جاثلیق و راس الجالوت و سران صابئین را مانند عمران صابى و هریذ اكبر و پیروان زردشت و نطاس رومى و متكلمانى مانند سلیمان مروزى را جمع مى كرد و آن گاه رضا علیه السلام را نیز احضار مى كرد. آنان از امام پرسش مى كردند و آن حضرت یكى پس از دیگرى آنان را شكست مى داد. مامون داناترین خلیفه بنى عباس بود اما با این وصف گاه از روى اضطرار تسلیم حضرت مى شد تا آن كه وى را ولیعهد و همسر دختر خویش كند.
مامون بارها خود در فرصت هاى گوناگون آن را اعتراف كرده مى گفت:
وى همچنین به رجاء بن ابى ضحاك گفته بود: «...بلى اى پسر ابى ضحاك، او بهترین فرد روى زمین، دانشمندترین و عبادت پیشهترین انسان هاست...».
مامون به سال 200 كه بیش از سى و سه هزار تن از عباسیان را جمع كرده بود، در حضورشان گفت:
منبع: سیره معصومان، جلد 5، ص 144
بخش حریم رضوی