مسلمان در هیچ چارچوبی نمی گنجد!

برزیل

در سال 1500 میلادی، هنگامی كه پرتغال برزیل را به اشغال خود درآورد، مهاجرت شهروندان آندولسی را ممنوع نمود؛ اما با این حال، بسیاری از مسلمانان خود را به برزیل رسانده، جماعتی از مسلمانان را تشكیل دادند. تا اواخر قرن شانزدهم میلادی، رقم مسلمانان كاملا افزایش یافت. در آن زمان، با اجرای احكام دادگاه های تفتیش عقاید، تعداد قابل توجهی از مسلمانان زیر شكنجه كشته شدند. (1594م)

پرتغالی‏ها در قرن هفدهم میلادی شروع به انتقال برده‏های آفریقایی خود به برزیل نمودند. در میان بردگان مذكور، مسلمانانی از قبایل یوربا، هووسا، فولانس و ماندینگو وجود داشتند. اینان كسانی بودند كه شاه «بنین‏» در هنگام لشكركشی به مناطق مسلمان‏ نشین آفریقا، آنها را به اسارت گرفته، به پرتقالی‏ها و اروپاییان دیگر فروخته بود. در میان اسرای مزبور، علمایی وجود داشت كه با علوم اسلامی و ادبیات عربی به خوبی آشنا بودند. آنها حتی توانسته بودند موجب اسلام آوردن برخی از اسرای دیگر شوند. برده‏های آفریقایی در برزیل، علی رغم همه دشواری ها، توانستند در طول بیست‏سال همچنان مسلمان بمانند. شمار مساجد و كلاس های آموزش قرآن كه آنها تاسیس كردند، به صدها باب می‏رسد و مسلمانان برزیلی آفرو كه در «ایالت‏باهیا» در شمال شرقی كشور به ویژه در سالوادر پایتخت آن روز برزیل، قدرت قابل توجهی كسب كرده بودند، در سال های‏1807 تا 1835م نه مرتبه علیه حكومت دست‏ به شورش و قیام زدند. تاثیر و نفوذ این مسلمانان در سراسر برزیل چنان گسترش یافت كه مسلمانان ایالاتی چون ریودو ژانیرو، بزرگترین قیام مسلمانان برزیلی با هدایت مدارس دینی سالوادور وقوع یافت. مهمترین ویژگی این قیام، علاقمند شدن سفیدها و دو رگه‏ها به اسلام بود. قیام مذكور در رسیدن به اهداف خود موفق نبود و حكومت ‏برزیل از آن پس، برای جلوگیری از تاثیرگذاری مسلمانان بر دیگران، تصمیمات سختی گرفت. هرگونه فعالیت اسلامی ممنوع اعلام شد؛ حتی كسانی كه با مسلمانان همكاری می‏كردند، محكوم به اعدام شدند. در چنین شرایط دشواری هزاران مسلمان برزیل را ترك كرده، به آفریقا بازگشتند و یا حكومت آنها را به اجبار بازگرداند. آنها كه ماندند، با پنهان ساختن اعتقادات خود به زندگی ادامه دادند.

از سال های 1860م، با آغاز مهاجرت های جدید از آسیا، دوره جدیدی در گسترش حضور مسلمانان شروع شد. مسلمانان در ابتدا از سوریه و لبنان و بعدها به دنبال تاسیس حكومت اسرائیلی، از فلسطین به این منطقه مهاجرت كردند. آنها از سال‏1929م با سازماندهی جدید جمعیت هایی را تاسیس كردند. سازمان كنفرانس اسلامی در سال‏1956م برای بررسی وضع مسلمانان برزیل نماینده‏ای به این كشور اعزام نمود. چهار سال پس از آن، اولین مسجد آمریكای لاتین در شهرستان پائولو با حضور هیات نمایندگی سازمان كنفرانس اسلامی افتتاح گردید. در هجدهم اكتبر 1970م، اولین كنگره تشكل های اسلامی برزیل در سان پائولو برگزار شد. در كنگره مذكور كه وزیر اوقاف مصر آن را افتتاح نمود، هیات های متعددی از آمریكای جنوبی و كشورهای اسلامی شركت نمودند. در برزیل بیش از 400 هزار مسلمان زندگی می‏كند؛ اكثر آنها در شهر سان پائولو و اطراف آن ساكن هستند. مسلمانان از حقوق اسلامی قابل توجهی برخوردارند و به خوبی سازماندهی شده‏اند.

مسلمانان برزیل در ده شهر از هفت استان دارای انجمن و جمعیت هستند. هر كدام از این جمعیت ها دارای مركز و هفت جمعیت دارای مسجد است. جمعیت هایی كه دارای مسجد می‏باشند، در شهرهای زیر فعالیت می‏كنند: كوریتیبا، لوندرنیا، پاراناگوآ، سائوپائولو، بارتوس، كویابا و برازیلیا. یك مسلمان سوری در «مارائوس‏»، مركز ایالت «آمازوناس‏»، دارای ایستگاه خصوصی تلویزیون می‏باشد و از این طریق برنامه‏های اسلامی پخش می‏كند. سوریه‏ای‏ها بدون هیچ اكراهی در هر شغلی كار می‏كنند و از این رو، در برزیل ضرب‏المثلی به این مضمون رواج یافته است: «من مثل سوری‏ها كار می‏كنم‏».

در سال‏1977م سفرای هفده كشور اسلامی اقدام به ایجاد یك مركز اسلامی در برزیل كردند. جمعیت های اسلامی در سال‏1979م، با همكاری یكدیگر «فدراسیون اسلامی‏» را تاسیس نمودند. در سال 1981م، شعبه‏ای از جمعیت «اسلام و غرب‏» كه مركز آن در ژنو می‏باشد، در شهر برازیلیا تاسیس شد. به دنبال فعالیت های مذكور، دانشگاه برازیلیا در آوریل 1981م اقدام به برگزاری سمینار بین‏المللی «تمدن اسلامی‏» كرد.

آرژانتین

مسلمانان رانده شده از آندلس در قرن شانزدهم میلادی، موجب ورود اسلام به آرژانتین شدند. ولی مسلمانان مذكور بر اثر فشارهای مردم بومی منطقه، به تدریج مجبور به فاصله گرفتن از دین خود گردیدند. وضعیت جمعیتی مسلمانان آرژانتین با مهاجرت مسلمانان سوری در فاصله سال های 1880 تا 1955م، وارد مرحله جدیدی شد. براساس گزارشی در كنسولگری تركیه در بوینس آیرس، در سالهای 1911 تا1913م، قریب‏46 هزار نفر از كشور عثمانی به این منطقه مهاجرت كرده‏اند. امروزه بالغ بر 400 هزار مسلمان در آرژانتین زندگی می‏كنند. یك دهم این رقم را شیعیان و تعداد كمی از آنها را نیز دروزیان تشكیل می‏دهند. بوینس آیرس، پایتخت آرژانتین، بیشترین تعداد مسلمان را در خود جای داده است. اعراب مسیحی سوری در جامعه آرژانتین به راحتی در هر زمینه اجتماعی مشغول فعالیت هستند. این امر بر مسلمانان نیز تاثیر گذارده و حتی آنها را با خطر از دست دادن هویت اصلی خود مواجه نموده است. ویژگیهای اسلامی در میان مسلمانان رو به ضعف است؛ آنها حتی به عربی نیز صحبت نمی‏كنند. بر اساس قوانین آرژانتین، استفاده از اسامی اسلامی ممنوع است؛ بنابراین، مسلمانان مجبور به استفاده از نام چنین تضییقاتی، رقم قابل توجهی از مسلمانان به عادات و رسوم آرژانتینی‏ها خو گرفته، به تدریج فرهنگ اسلامی در آرژانتین رو به افول می‏باشد.

تاسیس تشكل های اسلامی در آرژانتین همواره با محدودیت هایی مواجه بوده است. اولین تشكل اسلامی در سال 1918م تحت عنوان «مركزاسلامی‏» در بوینس آیرس تاسیس شد. اعضای مركز یاد شده بیشتر در مكان های مختلفی فعالیت داشتند، اما در سال 1968 با همكاری همه مسلمانان، مكان مستقلی برای این مركز به عنوان تنها محل معنوی مسلمانان ساخته شد. در این كشور هیچ مسجدی وجود ندارد. البته ساخت دو مسجد در بوینس آیرس و كوردوبا طراحی شده است. در بوینس آیرس جمعیت اسلامی دیگری تحت عنوان «جمعیت اسلامی عرب - آرژانتین‏» در سال 1960م تاسیس شد. همین جمعیت اولین مدرسه اسلامی در بوینس آیرس را راه‏اندازی نمود. جمعیت های دیگر اسلامی در شهرهای «مندوزا»، «كوردوبا»، «روساریو»، و «توجومان‏» بیشتر حالت كلوپ دارند. ترجمه فعلی قرآن به زبان اسپانیولی ترجمه دقیقی نیست. زبان عربی در «دانشگاه ملی كوردوبا»، و «دانشگاه سالوادور» در بوینس آیرس تدریس می‏شود.

ونزوئلا

مسلمانان برای اولین بار در زمان استعمار اسپانیایی‏ها به ونزوئلا آمدند. از آن پس، مهاجرت هایی از هند صورت گرفت. مهاجران با دشواری های بسیاری مواجه بودند؛ از این رو، اسلام جایگاه قابل توجهی در این كشور بدست نیاورد. مسلمانانی كه در نیمه دوم قرن بیستم از كشورهایی مانند سوریه، لبنان، فلسطین و پاكستان برای اشتغال به ونزوئلا مهاجرت كردند، گروه جدیدی تشكیل دادند. این گروه كه نسبت‏به مسلمانان اولیه در اعتقادات دینی خود با سختی خاصی مواجه نبودند، توانستند اولین جماعت متشكل مسلمان را بوجود آورند.

در سال‏1966م در كاراكاس، پایتخت ونزوئلا، اولین «مركز اسلامی‏» تاسیس شد. مركز در ابتدا عبارت از یك مسجد بود، اما بعدها و به مرور، برخی پروژه‏های دیگر در قالب این مركز شكل گرفت، به ویژه مدرسه‏ای با آموزش زبان عربی راه‏اندازی شد. در این مدرسه كه از سوی حكومت‏به رسمیت‏شناخته شده است، برخی غیر از مسلمانان نیز برای آشنایی با دین اسلام ثبت نام می‏كنند. مركز یاد شده همچنین دارای یك كتابخانه و یك چاپخانه می‏باشد و آثار دینی را به زبان عربی و زبانهای دیگر منتشر می‏كند. تعداد مسلمانان بیش از 50 هزار نفر است و اكثر آنها در كاراكاس زندگی می‏كنند. مسلمانان در «كاراكاس‏»، «جزیره مارگایتا»، و «سان فیلیپ‏» دارای سه مسجد می‏باشند و علاوه بر آن، دارای كلوپ و انجمن های متعددی كه هر یك نمازخانه‏ای دارند، می‏باشند. در سال 1980م بخش های «فلسفه اسلامی‏» و «تحقیقات عربی‏» در دانشگاه كاراكاس آغاز بكار نمود. از سال 1988م نیز فعالیت هایی برای تاسیس این بخشها در «دانشگاه مریدا» آغاز شده است.

كلمبیا

مهاجرت مسلمانان به كلمبیا در اثنای جنگ جهانی دوم، از كشورهای لبنان، سوریه و فلسطین صورت گرفت. در آن ایام‏3 تا 4 هزار نفر مسلمان به كلمبیا مهاجرت كردند. امروزه قریب 20 هزار نفر مسلمان در كلمبیا زندگی می‏كنند كه اكثر آنها در سال های اخیر از سوریه و لبنان به این كشور مهاجرت كرده‏اند. بیشتر مسلمانان در بوگوتا، پایتخت كلمبیا ساكن هستند. شهرهای «پارانایكا»، «مائیكو»، «كالی‏» و «سان آندرسن‏» به ترتیب بیشترین جمعیت مسلمان را در خود جای داده‏اند.

كشور كلمبیا فاقد مسجد است، ولی مراكز اسلامی در بناهای اجاره‏ای، از نمازخانه و كلاسهای آموزش قرآن برخوردار می‏باشند.

كشورهای دیگر

مسلمانان در قرن نوزدهم میلادی به عنوان كارگرهای قراردادی به جامائیكا مهاجرت كردند. تعداد مسلمانان در سال 1982 به 14 هزار نفر رسید. آنها اولین انجمن خود را در سال 1950 تاسیس كردند. امروزه در جامائیكا دو مسجد وجود دارد. پاناما یكی دیگر از كشورهای آمریكای مركزی است كه اولین جمعیت اسلامی در آن، در سال 1930م تحت عنوان ( ISLAM MISSION) تاسیس شد. نام این جمعیت در سال‏1967م به «جمعیت اسلامی هند - پاكستان‏» تغییر كرد. این نام نیز در سال 1974م به جمعیت اسلامی پاناما تغییر یافت. امروزه همچنین در مكزیك، شیلی، بارباروس، باهاما، كوراكائو، گرانادا، دومینیكن، پورتوریكا، جزیره سان كریستوبال، مارتیینیكو و پرو مسلمانان با جمعیت اندك، اما تشكل های قابل توجه حضور دارند. تعداد مسلمانان در كشورهای گویانای فرانسه، كوبا، پاراگوئه، اروگوئه، اكوادور و بولیوی بسیار كم است و آنها در این كشورها به صورت اقلیت های دینی بسر می‏برند.

منبع: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی

ترجمه: غلام وفائی

لینک مطالب مرتبط:

سوگند به قرآن کریم در کنگره امریکا!

معجزه ساحل كالیفرنیا

افزایش محبوبیت نام محمد در بریتانیا