نوشابه‌های انرژی‌زا نخرید و ننوشید
تا به حال نوشابه انرژی‌زا نوشیده‌اید؟ اگر جوابتان مثبت است یک قدم از سلامتی دور شده‌اید. خریدن نوشابه های انرژی‌زا ممکن است فقط پول هدر دادن باشد. بر اساس یافته‌های یک تحقیق جدید، احتمال دارد که مردم با خریدن نوشیدنی‌های ورزشی و پودرهای پروتئینی بدنسازی گران قیمت فقط پولشان را هدر دهند. به گزارش ژورنال پزشکی بی بی سی و برنامه پانوراما در تحقیقی که در این باره انجام داده‌اند به این نتیجه رسیده‌اند که برای اثبات تأثیری که گفته می‌شود محصولات ورزشی دارند، شواهد روشنی موجود نیست.
یک تیم از دانشگاه آکسفورد 431 ادعا را درباره 104 مورد آگهی محصولات ورزشی بررسی کردند و به این نتیجه رسیدند که جای خالی تحقیقات درست و با کیفیت در این عرصه به شکل نگران کننده‌ای احساس می‌شود و لازم است مطالعاتی برای آگاه کردن مصرف کنندگان انجام بگیرد.
لوکوزید، پرفروش‌ترین نوشابه انرژی‌زای بریتانیا است. در تبلیغات این نوشابه آمده است که این نوشابه، سوختی محسوب می‌شود برای تقویت بنیه ورزشی و کمک می‌کند که مصرف کنندگان را برای مدت طولانی‌تر با انرژی تر نگه دارد.
دکتر هنگان، سرپرست تیم تحقیق آکسفورد که بر روی پرونده لوکوزید تحقیق کرده است، در این باره می‌گوید که شواهد برای تایید این ادعا بسیار ضعیف است و شامل حال همه مصرف کنندگان نمی‌شود.
به گفته وی به طور کلی چیزی وجود ندارد که تایید کند، نوشیدنی‌های کربوهیدراتی موجب افزایش توانایی‌های ورزشی می‌شوند. این موضوع درباره انواع و اقسام پودرهای ورزشی هم صدق می‌کند.
عوارض نوشابه های انرژی زا
در این باره نیز رئیس شورای تغذیه کمیته ملی المپیک با اشاره به محتویات نوشابه‌های انرژی‌زا هشدار می‌دهد: کافئین موجود در این نوشیدنی علاوه بر تأثیر منفی در سلامت چشم، باعث افزایش خطر بروز سنگ کلیه شده و شکر آن نیز خطر بروز بیماری دیابت را در پی دارد.
مدتی است نوشیدن این نوع نوشابه‌ها با استقبال عمومی رو به رو شده است و مردم آن‌ها را که معمولاً تولید شده در کشورهای دیگر هستند از فروشگاه‌ها برای مصرف در منزل خریداری می‌کنند یا ورزشکاران آن‌ها را به امید داشتن انرژی بیشتر در ورزش می‌نوشند، در حالی که این نوع نوشابه‌ها سرشار از کافئین و شکر هستند.
به طور کلی چیزی وجود ندارد که تایید کند، نوشیدنی‌های کربوهیدراتی موجب افزایش توانایی‌های ورزشی می‌شوند. این موضوع درباره انواع و اقسام
پودرهای ورزشی هم صدق می‌کند
«کافئین موجود در این نوشابه‌ها قدرت جذب بالا را در تمام بافت‌های بدن دارد، روی سلامت چشم تأثیر منفی می‌گذارد و همچنین موجب تشدید بیماری در مبتلایان به سنگ کلیه می‌شود!» این هشداری است که دکتر کاوه خبیری به مردم درباره ضررهای این نوع نوشابه‌ها می‌دهد.
مصرف بیش از حد نوشابه‌های انرژی‌زا می‌تواند به نوعی عادت‌پذیری در افراد ایجاد کند، خستگی‌های مفرط و دفع بیشتر آب در ورزشکار از عوارض دیگر مصرف این نوع نوشابه‌ها است.
رئیس شورای تغذیه کمیته ملی المپیک، شکر فراوان را از دیگر ترکیبات نوشابه‌های انرژی‌زا می‌داند و می‌گوید: میزان شکر موجود در این نوشابه‌ها 19 تا 20 درصد است که خود به عنوان پایه انرژی می‌تواند خطر ابتلا به دیابت را افزایش دهد.
پوکی استخوان
نوشابه‌های انرژی‌زا، شکر و کافئین فراوان دارند در حالی که نوشابه‌های ورزشی به منظور متعادل کردن میزان مواد قندی، آب و مواد مغذی مصرف می‌شوند.
نوشیدنی‌های ورزشی ترکیباتی متفاوت با نوشابه‌های انرژی‌زا دارند، مواد تشکیل‌دهنده نوشابه‌های ورزشی، آب، کربوهیدرات (قند) و املاح است که متأسفانه مصرف این نوشابه در میان کودکان و نوجوانان افزایش پیدا کرده است و هیچ تأثیری به غیر از این که مشکلات پوکی استخوان را تشدید کند ندارد.
مصرف نوشابه‌های ورزشی مساوی با دوپینگ
خبیری در خصوص نوشیدنی‌های ورزشی که ورزشکاران به صورت دست‌ساز مصرف می‌کنند، می‌گوید: کربوهیدرات این نوع نوشیدنی بیشتر از 8 درصد نباید باشد زیرا مشکلاتی از قبیل افزایش قند و به دنبال آن افزایش انسولین بدن، افت سریع قند خون و احساس خستگی را در پی دارد.
ورزشکارانی که در مناطق با رطوبت نسبی زندگی می‌کنند یا افرادی که تعریق شدید دارند، چون دفع الکترولیت در این افراد بالاست توصیه می‌شود مقداری نمک طعام و کلرید سدیم معمولی را در 1 تا 5/1 گرم این محلول اضافه کنند.
برخی کارخانه‌های تولیدکننده نوشابه‌های ورزشی در جهت ایجاد رقابت برای فروش، ترکیباتی که روی بطری قید نمی‌شود را اضافه می‌کنند که به نوعی ورزشکار را ترغیب کند از انواع مارک‌های خاصی از نوشیدنی استفاده کند که مسئله عدم قید ترکیبات، ممکن است خطرآفرین باشد.
مصرف نوشابه‌های ورزشی تولید کارخانه‌ها به هیچ وجه به ورزشکاران و افراد عادی توصیه نمی‌شود و جزو مواد ممنوعه برای ورزشکاران است، اگر فردی از روی ناآگاهی از این مواد استفاده کند و تست دوپینگ انجام دهد جواب آزمایش او مثبت خواهد بود.
مواد به کار رفته در نوشابه های انرژی زا
نوشابه‌های انرژی‌زا در واقع نوشیدنی‌هایی هستند که افزودنی‌هایی از قبیل محرک‌های مجاز، ویتامین‌ها (خصوصاً ویتامین B ) و مواد معدنی که تولید انرژی می‌کنند، در آن‌ها به کار رفته است. دیگر مواد تشکیل دهنده این نوشیدنی‌ها اغلب؛ کافئین، گیاه گوارانا (guarana )، دانه قهوه، ساخارین، کراتین و... هستند.
در برخی از آن‌ها ممکن است مقدار زیادی گلوکز یا شکر نیز به کار رفته باشد. این نوع از نوشیدنی‌ها بیشتر در میان جوانان، دانش آموزان، افراد پرتحرک و ورزشکاران طرفدار دارد. برای این که این نوشیدنی‌ها هر چه بیشتر به نوشابه‌های عادی شبیه شوند، به اغلب آن‌ها اسانس و رنگ اضافه می‌کنند.
فرآوری: معصومه آیت اللهی
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
منابع:
پزشکان بدون مرز
ایسنا
مطالب مرتبط:
نوشیدنی‌های انرژی‌زا یا سم‌های پرطرفدار
نیاز به آب و املاح در ورزشکاران
مصرف کافی کربوهیدرات‌ها، خستگی ورزش را کاهش می‌دهد
ارزش کربوهیدرات‌ها در تغذیه ورزشکاران
