بندری میان دریا و کوه

در این منطقه، سیراف از معدود بنادری است که به فاصله کوتاهی از دریا به کوه می رسد. براساس مطالعات باستان شناسی و شواهدی که تاکنون نیز موجود است قدمت این شهر باستانی به دوره ساسانیان می رسد. برخی، تأسیس این شهر را به اردشیر بابکان نسبت می دهند. سیراف زمانی بزرگترین و پر رونق ترین بندر خلیج فارس بوده است. این بندر یکی از بزرگترین مراکز مبادلات تجاری میان ایران، چین، هند و آفریقا بوده، ادویه هند و الوارهای سخت زنگبار از مهمترین واردات به این بندر بوده است. وجود تپه های مشرف به دریا باعث شده است که شهر از کناره دریا تا ارتفاعات تپه ها وسعت پیدا کند.

آنگونه که در تاریخ آمده است دو زلزله مهیب در سال های 336 ه ق (947 میلادی) و 510 ه ق (1116 میلادی) باعث تخریب شهر و به زیر آب رفتن بخشی از آن شده است. امروزه اگر در آب های کم عمق کنار سیراف جستجو کنید، بقایایی از سنگ های ساختمان های شهر را در زیر آب خواهید دید. براساس نوشته های جهانگردان، اوج شکوفایی اقتصادی این بندر سده های هشتم تا دهم میلادی بوده است.جاذبه های دیدنی سیراف به شرح زیر است.

1- گورستان تمدن ها

در شمال سیراف تپه هایی وجود دارند که توسط دو دره به نام های لیر و شیلو از یکدیگر جدا می شوند. بر روی این تپه ها، فرورفتگی های دست کن سنگی متعددی وجود دارند که کاربری آنها مورد اختلاف باستان شناسان است. برخی آنها را حوضچه جمع آوری آب و برخی قبور مردگان ارزیابی کرده اند. کمبود آب شیرین در کناره خلیج فارس از یک سو و جمع آوری آب باران در آب انبارهایی به نام برکه از سویی دیگر و همچنین وجود چاه های آب بلافاصله نزدیک حوضچه ها، گواه بر صحت این فرضیه است که این مجموعه جهت جمع آوری آب ساخته شده است.

از طرف دیگر، وجود حفره هایی در داخل سه سنگ بزرگ موجود در منطقه که به هیچ وجه امکان آبگیری ندارند و همچنین وجود معدود حفره هایی که به وضوح بقایای سنگ لحد در بالای آنها مشهود است، می تواند گواه صحت فرضیه دوم یعنی کاربری حفره ها جهت قبر باشد. اینجانب بر این باور هستم که هر دو فرضیه فوق درست است. به این معنی که روزگاری این حوضچه ها جهت جمع آوری و هدایت آب باران ساخته شده اند و در همان زمان اهالی شهر مردگان خود را در گورهایی که دخمه نامیده می شده، قرار می داده اند.

احتمالاً پس از اسلام، با توجه به تغییر نحوه دفن مردگان و یا وقوع اتفاقات غیرمنتظره همچون زلزله، از این حوضچه ها به عنوان گور استفاده شده است.

2- چاه های سنگی

در منطقه گورستان تمدن ها (دره لیر و شیلو) نزدیک به صد حلقه چاه آب وجود دارد. این چاه ها که تماماً در سنگ کنده شده است و عمق بعضی از آن ها به 130 متر می رسد، در برخی از فصول سال دارای آب هستند. اگر سنگی به داخل چاه بیندازید، چندین ثانیه طول می کشد تا صدای برخورد آنرا با آب بشنوید. نحوه حجاری دهانه چاه ها و برش صاف و دقیق داخل آن ها از شگفتی های این منطقه است.

3- دخمه ها

در امتداد دیواره های دو طرف دره لیر، حفره هایی مشاهده می شود که محلی ها به آن خانه گوری (خانه گبری) می گویند. نکته جالب اینکه بعضی از این حفره ها که دهانه ای کوچک و مثلث شکل دارند. هنوز هم دست نخورده باقیمانده اند و بقایای اسکلت یک یا چند انسان در آنها دیده می شود. بنابر اظهارات راهنمای محلی و بعضی از منابع، گفته می شود که سالمندان ادیان دیگر را، قبل از مرگ، با مقدار کمی آب و غذا در این دخمه ها قرار می داده اند و درب آنها را می بسته اند، به نظر می رسد که این مدعا به واقعیت نزدیک نباشد و دخمه های موجود صرفاً شکل خاصی از مقبره جهت مردگان باشد.

4- بقایای شهر باستانی سیراف

اگر در بخش قدیمی شهر قدم بزنید، بقایای ساختمان های قدیمی شهر را ملاحظه خواهید کرد که عمدتاً با سنگ ساخته شده اند. اگر بتوانیم در تونل زمان، گذشته را تصور کنیم، شهر آبادی را خواهیم یافت که ساکنان ثروتمند آن علاقه مند به ساخت خانه ها و بناهایی با هزینه بسیار بوده اند.

5- آتشکده

ساختمانی یک طبقه و یک اتاقه به شکل مربع بر بالای یکی از تپه های مشرف به گورستان تمدن ها وجود دارد که به علت فرم ساخت و نحوه تزیینات داخلی آن منسوب به آتشکده است.

نحوه دسترسی

بندر طاهری ( سیراف ) در 240 کیلومتری جنوب شرقی بوشهر قرار گرفته است. سیراف از بندر کنگان 33 کیلومتر و از عسلویه 36 کیلومتر فاصله دارد. مسیر بوشهر، اهرم، خورموج دوبانده است. از خورموج تا کنگان و بندر طاهری جاده آسفالت دوطرفه است. کیفیت جاده متوسط است. بدلیل نامناسب بودن علائم هشداردهنده راهنمایی و رانندگی، توصیه می شود شب هنگام در مسیر رفت یا برگشت به سمت بوشهر نباشید.

مسیر بندرطاهری به عسلویه از کیفیت بهتری برخوردار است. فرودگاه در شرق عسلویه واقع شده و فاصله آن تا بندر طاهری حدود 42 کیلومتر است. تأسیسات عظیم پارس جنوبی در عسلویه از نقاط دیدنی صنعتی و اقتصادی کشور محسوب می شود. اگر برای بازدید هریک از مراکز فوق ( عسلویه – سیراف ) تشریف می برید، حتماً سری هم به دیگری بزنید.

امکانات رفاهی

* در بندر طاهری هیچگونه امکانات رفاهی جهت اقامت مناسب وجود ندارد. بندر طاهری در تقسیمات کشوری بخش بوده که به لحاظ افزایش جمعیت به شهر تبدیل گشته است اما از امکانات شهری مناسب در آن خبری نیست. مردم منطقه خونگرم و مهربان هستند.

* استفاده از رستوران ها خصوصاً در فصول گرم سال، جز در موارد ضرورت توصیه نمی شود.

* جهت رفع تشنگی از آب معدنی استفاده کنید.

* در سایت بازدید از دره لیر و دره شیلو و شهر قدیمی سرویس بهداشتی مناسب وجود ندارد. توالت فرنگی در هیچ بخشی از اماکن عمومی شهر موجود نیست.

* پمپ بنزین در بندر طاهری، کنگان و عسلویه موجود است.

* درصورتی که قصد اقامت در چادر را دارید، توصیه می شود چادر خود را نزدیک مراکز شهری همچون نیروی انتظامی مسقر نمایید.

* جهت پیشگیری از گزش حشرات و احتمال ابتلا به مالاریا توصیه می شود شب هنگام از کرم های ضد گزش حشرات و چادرهای توری دار استفاده نمایید. درهرصورت اسپری حشره کش همراه داشته باشید.

* همراه داشتن کلاه لبه دار در آفتاب شدید و فصول گرم سال می تواند مفید باشد.

* آنتن دهی تلفن همراه مناسب است.

امنیت منطقه

بندر طاهری (سیراف) از امنیت مناسبی برخوردار است، به دلیل وجود تأسیسات پارس جنوبی در عسلویه، تردد زیادی در منطقه صورت می گیرد. قبل از احداث این تأسیسات، این بخش از کشور به شدت خلوت بود و تردد عمدتاً به مردم محلی اختصاص داشت. به مسافران خارجی توصیه می شود حتماً با راهنمای ایرانی به این منطقه سفر کنند.

بهترین زمان بازدید

هوای منطقه گرم و شرجی است. بازدید از منطقه در فصل تابستان، به مسافرانی که در مناطق سرد زندگی می کنند و به هوای گرم و شرجی عادت ندارند، خصوصاً توریست های اروپایی توصیه نمی شود. بهترین زمان بازدید ماه های آبان، آذر، دی، بهمن، اسفند و فروردین است.

بخش گردشگری تبیان

برگرفته از ایران- ایرانی ها