تبیان، دستیار زندگی
حضرت مهدى(علیه السلام) در نیمه شعبان سال 255 هجرى در شهر سامرّا متولّد گردید
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

پرتویی از سیره‌ی امام مهدی(علیه السلام)
پرتویی از سیره‌ی امام مهدی(علیه السلام)

حضرت مهدى(علیه السلام) در نیمه شعبان سال 255 هجرى در شهر سامرّا متولّد گردید.

نام مشهور مادر آن حضرت، نرجس [نرگس] است.

پنج سال از زندگانى او در حیات پدر بزرگوارش امام حسن عسكرى گذشت.

در آن مدّت، فعّالیّت مهمّ و اساسى امام عسكرى بر دو امر مهمّ متمركز بود:1ـ احتیاط كامل از دستگاه حاكم،2ـ آشنا كردن او با یاران نزدیك خود.

امام مهدى(علیه السلام) پس از پدر، مسئولیت امامت را در سال 260 هجرى در پنج سالگى به عهده گرفت.

خردسالى امام پدیده اى شگفت آور نیست، همان طور كه حضرت یحیى در كودكى صاحب حكم نبوّت شد، چنان كه خداوند در سوره مریم، آیه 12 میفرماید: «یا یَحْیى خُذِ الْكِتابَ بِقُوَّة وَ آتَیْناهُ الْحُكْمَ صَبِیًّا»اى یحیى! كتاب آسمانى را با نیرو بگیر. و این گونه او را در كودكى حكم نبوّت دادیم.

امام حسن عسكرى(علیه السلام) چند روز پیش از وفات، به دوستان خود، در مجلسى كه چهل تن از یاران وفادارش حضور داشتند و از جمله آنان محمّد بن عثمان و معاویة بن حكیم و محمّد بن ایّوب بودند، چنین فرمود:

«او بعد از من صاحب و خلیفه شماست، او قائمى است، كه گردن ها منتظرانه، به سوى او كشیده می شود.

هنگامى كه زمین از ستم و ناروا پر شد، خروج مىكند، و زمین را از قسط و عدل سرشار می سازد.»

غیبت صغرى از سال 260 هجرى تا سال 329 هجرى به طول انجامید.

امام مهدى(علیه السلام) با بعضى از یاران نزدیك خود به طور مستقیم تماس می گرفت و به آنان توصیه می فرمود كه مشاهدات خود را در میان مردم تبلیغ كنند و سفارش می كرد كه مكان و سایر خصوصیّاتى را كه راه وصول به سوى او را براى مقامات دولتى آسان می ساخت، پنهان دارند.

آن حضرت به مسائل گوناگون مردم از طریق وكیلان و سفیران خود، كه مورد اعتماد او بودند، پاسخ می داد; فقط با كسانى كه اخلاصشان محرز و مورد اطمینان كامل بودند و راز را افشا نمی كردند تماس می گرفت.

تلاش هاى پیگیر معتمد، خلیفه عبّاسى و پس از او معتضد، براى دستگیرى حضرت مهدى(علیه السلام) بی نتیجه ماند.

مأموران براى چندمین بار در سامرّا خانه امام حسن عسكرى را محاصره كردند، همه جاى خانه را بازرسى نمودند، وقتى وارد خانه شدند از سرداب، بانگ تلاوت قرآن به گوش رسید. بر در سرداب فراهم آمدند و آنجا را محاصره كردند تا كسى نه در آنجا به درون رود و نه از آنجا بیرون آید. فرمانده سربازان بر در ایستاد تا همه سربازان به او پیوستند. امام(علیه السلام) از در سرداب بیرون آمد و از مقابلشان گذشت، وقتى از چشم ناپدید شد، فرمانده گفت: پایین بروید. گفتند آیا او نبود كه از برابر تو گذشت؟ جواب داد: من كسى را ندیدم.

پس چرا او را رها كردید؟ گفتند ما پنداشتیم كه تو او را دیده اى.

اموال و حقوق شرعی اى كه از طرف شیعیان به امام(علیه السلام) می رسید، توسّط نمایندگان و وكیلان توزیع می شد و به مصرف واقعى خود می رسید.

قسمتى از اموال به طور مستقیم به دست امام(علیه السلام)می رسید و قسمتى را نایب، بر وفق قواعد و احكام اسلامى در صرفِ حقوق، مصرف می كرد.

وظایف نوّاب آن حضرت، علاوه بر رسیدگى به امور مالى، گرفتن سۆالات و رساندن آن به امام و رساندن پاسخ امام به مردم بود.

نوّاب چهارگانه

نوّاب چهارگانه كسانى بودند كه در غیبت صغرى از طرف امام(علیه السلام)داراى وكالت خاصّه بودند.

آنان به ترتیب و بنا به تسلسل تاریخى عبارت بودند از:1ـ عثمان بن سعید العمرى، مدّت نیابت پنج سال،2ـ محمّد بن عثمان العمرى، مدت نیابت حدود چهل سال،3ـ حسین بن روح نوبختى، مدّت نیابت حدود بیست و یك سال،4ـ و على بن محمّد سمرى، مدّت نیابت سه سال.

و با پایان زندگى این چهار نفر، دوران غیبت صغرى در سال 329 هجرى به پایان رسید و سپس دوران غیبت كبرى آغاز گردید.

تحرّكات و تلاش هاى آنان - بدون این كه مأمورین را به خود جلب كنند - بسیار سرّى بود.

از جمله كوشش هاى آنها حلّ مشكلات علمى و شركت در بحث ها و مناظرات عقیدتى بود كه براى راهنمایى پایگاههاى مردمى یا براى پاسخگویى به شبهه ها و دفاع از اسلام انجام مىشد.

نیابت و نمایندگى خاصّ از طرف امام مهدى(علیه السلام) 69 سال و شش ماه و پانزده روز ادامه داشت و این مدّت، غیبت صغرى نام دارد.

غیبت صغرى در سال 329 پایان یافت.

در آن وقت، عمر امام مهدى(علیه السلام)74 سال بود.

آن گاه غیبت كبرى آغاز گردید تا خداوند حكیم در زمان و شرایط مساعد به آن حضرت اجازه ظهور دهد تا زمین را پر از عدل و داد كند و حكومت واحد جهانى را تشكیل دهد و آرزوى بشریّت را، كه همان تحقّق مدینه فاضله است، محقّق گرداند.

 

احادیثی از امام مهدی(علیه السلام)

1:خلقت هدفدار و هدایت پایدار

«إِنَّ اللّهَ تَعالى لَمْ یَخْلُقِ الْخَلْقَ عَبَثًا وَ لا أَهْمَلَهُمْ سُدًى بَلْ خَلَقَهُمْ بِقُدْرَتِهِ وَ جَعَلَ لَهُمْ أَسْماعًا وَ أَبْصارًا وَ قُلُوبًا وَ أَلْبابًا ثُمَّ بَعَثَ إِلَیْهِمُ النَّبِیّینَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ مُبَشِّرینَ وَ مُنْذِرینَ، یَأْمُرُونَهُمْ بِطاعَتِهِ وَ یَنْهَوْنَهُمْ عَنْ مَعْصِیَتِهِ وَ یُعَرِّفُونَهُمْ ما جَهِلُوهُ مِنْ أَمْرِ خالِقِهِمْ وَ دینِهِمْ وَ أَنـْزَلَ عَلَیْهِمْ كِتابًا، وَ بَعَثَ إِلَیْهِمْ مَلائِكَةً یَأْتینَ بَیْنَهُمْ وَ بَیْنَ مَنْ بَعَثَهُمْ إِلَیْهِمْ بِالْفَضْلِ الَّذى جَعَلَهُ لَهُمْ عَلَیْهِمْ.»:

خداوند متعال، خلق را بیهوده نیافریده و آنان را مهمل نگذاشته است، بلكه آنان را به قدرتش آفریده و براى آنها گوش و چشم و دل و عقل قرار داده، آن گاه پیامبران را كه مژده دهنده و ترساننده هستند به سویشان برانگیخت تا به طاعتش دستور دهند و از نافرمانی اش جلوگیرى فرمایند و آنچه را از امر خداوند و دینشان نمی دانند به آنها بفهمانند و بر آنان كتاب فرستاد و به سویشان فرشتگان برانگیخت تا آنها میان خدا و پیامبران ـ به واسطه تفضّلى كه بر ایشان روا داشته ـ واسطه باشند.

2:دعاى فراوان

«أَكْثِرُو الدُّعاءَ بِتَعْجیلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذلِكَ فَرَجُكُمْ.»:

براى تعجیل فَرَج زیاد دعا كنید، زیرا همین دعا كردن، فَرَج و گشایش شماست.

3:علمدار هدایت در هر زمان

«كُلَّما غابَ عَلَمٌ بَدا عَلَمٌ، وَ إِذا أَفَلَ نَجْمٌ طَلَعَ نَجْمٌ.»:

هرگاه عَلَم و نشانه اى پنهان شود، عَلَم دیگرى آشكارگردد، و هر زمان كه ستاره اى افول كند، ستاره اى دیگر طلوع نماید.

4:امنیّت بخش زمین

«إِنّى أَمانٌ لاَِهْلِ الاَْرْضِ كَما أَنَّ النُّجُومَ أَمانٌ لاَِهْلِ السَّماءِ.»:

وجود من براى اهل زمین، سبب امان و آسایش است، همچنان كه ستارگان سبب امان آسماناند.

5:ظهور حقّ

«إِذا أَذِنَ اللّهُ لَنا فِى الْقَوْلِ ظَهَرَ الْحَقُّ وَ اضْمَحَلَّ الْباطِلُ، وَ انْحَسَرَ عَنْكُمْ.»:

هرگاه خداوند به ما اجازه دهد كه سخن گوییم، حقّ ظاهر خواهد شد و باطل از میان خواهد رفت و خفقان از [سرِ] شما برطرف خواهد شد.

بخش کودک و نوجوان تبیان


منبع:یاران امین

مطالب مرتبط:

یک سبد خرما

دوستی با خدمتکار

داستان زندگی حضرت یعقوب(ع)

نقی! یعنی تو پاکی! پاک تر از ...

پیراهن سبز بهشتی

حضرت فاطمه(س) در قرآن

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.